* NATO vẫn xem xét can thiệp quân sự vào Syria

Ngày 18/9, năm thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã tiến hành các cuộc thảo luận mới về một nghị quyết ủng hộ kế hoạch của Nga và Mỹ, theo đó tiêu hủy vũ khí hóa học của Syria, theo AFP.

Ảnh minh họa

Từng tuyên bố không tìm kiếm hành động đe dọa vũ lực tức thì nhằm vào Tổng thống Syria Bashar al-Assad, các quốc gia phương Tây nhiều khả năng sẽ tìm kiếm một cuộc bỏ phiếu trong tuần này tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nếu đạt được thỏa thuận với Nga.

Các phái viên Liên Hợp Quốc đến từ Mỹ, Nga, Pháp, Anh và Trung Quốc đã nhóm họp trong hai giờ đồng hồ tại phái bộ của Mỹ. Đây là cuộc thảo luận thứ hai kể từ khi Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và người đồng cấp Mỹ John Kerry hôm 14/9 nhất trí kế hoạch đặt các vũ khí hóa học của Syria dưới sự kiểm soát của cộng đồng quốc tế. Một nhà ngoại giao  Liên Hợp Quốc cho biết: "Hiện chưa đạt được thỏa thuận nào và sẽ có thêm các cuộc thảo luận".

Truyền thông Mỹ cùng ngày đưa tin ông Leon Panetta và ông Robert Gates,  hai cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ dưới thời Tổng thống Brack Obama, đã chỉ trích cách giải quyết của ông Obama đối với cuộc khủng hoảng ở Syria và việc ông Obama yêu cầu quốc hội thông qua hành động quân sự chống chính quyền Damascus. 

Trong diễn biến liên quan cùng ngày, Tổng thư ký NATO Rasmussen cho biết, can thiệp quân sự vẫn có thể được lựa chọn nếu chính quyền của Tổng thống Syria Bashar Al-Assad “thất hứa” trong thỏa thuận về tiêu hủy vũ khí hóa học. Ông Rasmussen cũng hoan nghênh thỏa thuận Nga - Mỹ đạt được tại Geneva ngày 14/9 vừa qua, nhằm đặt kho vũ khí hóa học của Syria dưới sự kiểm soát của cộng đồng quốc tế. Tổng thư ký NATO đồng thời kêu gọi Syria công bố các kho vũ khí hóa học trong vòng 1 tuần tới và tiến tới tiêu hủy chúng vào giữa năm 2014.

Phát biểu với báo giới sau cuộc gặp với Thủ tướng Anh David Cameron tại London, ông Rasmussen nói:  “Sử dụng vũ khí hóa học là một tội ác. Hành động này vi phạm luật pháp quốc tế và những kẻ chịu trách nhiệm cho tội ác này phải chịu tội. Tôi hy vọng chính quyền Syria sẽ hoàn toàn tuân theo những yêu cầu của cộng đồng quốc tế trong vấn đề vũ khí hóa học. Nếu Syria không làm đúng cam kết thì chúng ta sẽ cần một sự đáp trả. Và tôi tin rằng can thiệp quân sự sẽ được tính đến. Phương án quân sự cũng là nhằm thúc đẩy tiến trình ngoại giao và chính trị cho khủng hoảng Syria”.

Đến nay, Nga vẫn phản đối mọi động thái quân sự mà theo Mỹ, Anh và Pháp là để nhằm trừng phạt Syria nếu nước này vi phạm thỏa thuận về vũ khí hóa học. Nga cho rằng vẫn có thể có một nghị quyết thứ 2 cho vấn đề Syria. Ngày 18/9, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết nước này đã nhận được "những bằng chứng bổ sung" từ Syria cho thấy phe nổi dậy đã sử dụng vũ khí hóa học tại thủ đô Damascus. Trả lời họp báo tại đại sứ quán Nga ở Damascus, ông Ryabkov khẳng định: "Chúng tôi thất vọng vì các thanh sát viên không chú ý nhiều đến các bằng chứng của Syria. Chúng rất quan trọng và rõ ràng... và các chuyên gia Nga sẽ nghiên cứu kỹ lưỡng". Ông Ryabkov cho biết bằng chứng mà giới chức Syria trao cho phái đoàn của ông đã được chuyển cho các điều tra viên Liên Hợp Quốc trước đó, song không được phản ánh đầy đủ trong bản báo cáo mà họ công bố hôm 16/9. Thứ trưởng Ngoại giao Nga cũng nhấn mạnh rằng quan hệ Syria-Nga "kiên định và bền vững và không bị ảnh hưởng trước giông bão".

Cũng trong ngày 18/9, Liên Hợp Quốc đã phản pháo các cáo buộc của Nga, trong đó cho rằng các thanh sát viên của Liên Hợp Quốc chịu trách nhiệm báo cáo về việc sử dụng vũ khí hóa học ở Syria đã thiên vị. Trả lời báo giới, phát ngôn viên của Liên Hợp Quốc Martin Nesirky cho rằng "thực tế khủng khiếp tự nó đã nói lên sự thật" và Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon "tin tưởng tuyệt đối" vào nhóm điều tra. Còn ông Aake Sellstroem, Trưởng nhóm thanh sát viên vũ khí hóa học của Liên Hợp Quốc cho biết họ sẽ sớm quay trở lại Syria để điều tra những cáo buộc nhằm vào Chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad và phe đối lập. Ông Sellstroem nói: "Chúng tôi sẽ sớm quay trở lại Syria. Chúng tôi chưa lên kế hoạch xong, vì vậy tôi không thể nói khi nào chúng tôi sẽ lên đường nhưng chuyến đi sẽ sớm diễn ra". 

 L.HỘI (tổng hợp từ Vietnam+)