* Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ một máy bay quân sự Syria

Ngày 16/9, ngay sau khi Liên Hợp Quốc  (LHQ) công bố báo cáo khẳng định vũ khí hóa học đã được sử dụng ở Syria trong cuộc tấn công kinh hoàng trung tuần tháng 8 vừa qua, nhiều nước phương Tây tiếp tục cho rằng chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad phải chịu trách nhiệm về vụ việc này.

Ông Churkin kêu gọi các bên không vội vã đưa ra kết luận vụ Syria sau báo cáo của LHQ - Ảnh: RT

Phát biểu trước báo giới, phát ngôn viên Nhà Trắng Jay Carney nêu rõ báo cáo của Liên Hợp Quốc đã xác nhận khí độc sarin được nạp vào đầu đạn những quả tên lửa đất đối đất, loại vũ khí mà Mỹ cho rằng chỉ quân đội Chính phủ Syria mới có. Anh và Pháp cũng tán thành quan điểm của Mỹ. Đại sứ Anh tại LHQ Mark Lyall Grant và Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius cho rằng chế độ al-Assad là thủ phạm đứng đằng sau cuộc tấn công tại ngoại ô Damascus.

Phản ứng trên của phương Tây được đưa ra sau khi đại diện của nhóm chuyên gia LHQ đã trình lên Tổng thư ký Ban Ki-moon bản báo cáo về quá trình điều tra vụ tấn công sử dụng vũ khí hóa học tại Syria hôm 21/8. Theo kết luận của bản báo cáo, các điều tra viên đã tìm thấy “các bằng chứng rõ ràng và thuyết phục” giúp khẳng định vũ khí hóa học đã được sử dụng trong vụ tấn công ở khu vực Ghouta, ngoại ô thủ đô Damacus.

Cũng theo báo cáo, loại vũ khí nguy hiểm này "đã được sử dụng nhằm vào dân thường, trong đó có cả trẻ em, trên một phạm vi tương đối lớn". Tuy nhiên, xác nhận chính thức đầu tiên của LHQ về việc vũ khí hóa học đã được sử dụng trong cuộc nội chiến kéo dài 30 tháng tại quốc gia Trung Đông đã không nêu đích danh bên nào tại Syria đứng đằng sau vụ tấn công.

Trong khi đó, ông Vitaly Churkin, đại diện của Nga tại LHQ đã tuyên bố Báo cáo của LHQ không hề có “bằng chứng và kết luận cụ thể” ai đã ra lệnh tấn công vũ khí hóa học hôm 21/8 ở Syria. “Bản báo cáo này rất chi tiết và cụ thể nhưng chỉ mang tính chất kỹ thuật thuần túy. Nó hoàn toàn né tránh việc đưa ra các kết luận cũng như các dẫn chứng cần thiết và vì vậy cần phải được nghiên cứu cẩn thận”, ông Churkin cho biết.

“Những người xem xét bản báo cáo này đều có thể đưa ra kết luận riêng của mình, nhưng tôi hi vọng rằng những kết luận này sẽ không bị “lái” theo các động cơ chính trị”, ông nói thêm. Ông Churkin cũng kêu gọi báo chí không “vội vã đưa ra kết luận” khi được hỏi về việc liệu những chữ cái Cyrillic đánh dấu trên các mảnh rocket được tìm thấy tại hiện trường vụ tấn công có phải là bằng chứng chứng minh chúng thuộc về quân chính phủ hay không? Ông nói rằng quan điểm của Anh và Mỹ rằng phiến quân không có năng lực thực hiện một cuộc tấn công bằng khí gas lớn như vậy là “hoàn toàn không thực tế”.

Trong diễn biến khác, Phó thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Bulent Arinc ngày 16/9 cho biết, không quân nước này đã bắn hạ một máy bay quân sự Syria do xâm phạm không phận nước này. Ông Arinc cũng nêu rõ, Không quân Thổ Nhĩ Kỳ phát hiện máy bay Syria bay vào không phận Thổ Nhĩ Kỳ lúc 14 giờ 20 (giờ địa phương). Dù nhận được cảnh báo nhiều lần, song chiếc máy bay vẫn tiếp tục vi phạm, buộc không quân Thổ Nhĩ Kỳ phải hành động. Chiếc máy bay bị rơi xuống lãnh thổ Syria.

Vụ việc có thể khiến quan hệ Syria và Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục trở nên căng thẳng. Vốn là hai nước đồng minh, song quan hệ Syria và Thổ Nhĩ Kỳ đã xấu đi kể từ khi khủng hoảng bùng phát tại Syria hồi năm 2011. Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã công khai ủng hộ phe đối lập Syria và kêu gọi chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad từ chức. Giữa năm ngoái, quân đội Syria từng bắn hạ một máy bay Thổ Nhĩ Kỳ, cũng với cáo buộc vi phạm không phận.

L.HỘI (tổng hợp từ Vietnam+, VOV)