Bạn tự hỏi tại sao khi ta lướt web, người quản trị trang web bạn truy cập lại biết bạn đang xem các chuyên mục nào, thông tin nào mà bạn quan tâm nhất. Thông thường các quản trị trang web thường gửi đến người lướt web một tin nhắn đơn giản để tìm hiểu thói quen, sở thích và những vấn đề người lướt web quan tâm. Tin nhắn đó được gọi là Cookie. Vậy Cookie là gì? Cookie có hại gì không? Nó có phải là phần mềm gián điệp không?
Cookie được xem là những tin nhắn đơn giản được máy chủ đang quản lý một website, chủ động gửi đến trình duyệt web đang dùng để lướt trang web đó, nhằm mục đích theo dõi các hoạt động của người đang xem website.
Tin nhắn này có định dạng mào đầu (header) HTTP chỉ là một chuỗi văn bản. Chuỗi văn bản này sẽ được đưa vào trong bộ nhớ của trình duyệt web. Trình duyệt web sẽ lần lượt lưu giữ các thông tin cookie lên đĩa cứng, vì thế khi trình duyệt tắt đi và bật trở lại thì các thông tin cookie vẫn có thể được dùng tiếp.
Tin nhắn này có định dạng là một chuỗi văn bản đơn giản, nó sẽ được đưa vào thư mục lưu trữ “Temp” của trình duyệt web và trình duyệt web sẽ tự động lưu trữ mọi thông tin cookie vào đĩa cứng. Các thông tin này sẽ phản ánh thói quen của người dùng khi vào trang web đó, chẳng hạn như chuyên mục nào thích xem nhất… và sau đó sẽ tự động gửi các thông tin thu thập được về cho người quản trị của trang web.
Khi tắt đi trình duyệt thì cookie vẫn còn lưu trữ trong máy và vẫn sẽ tiếp tục hoạt động ở các lần ghé thăm sau. Dựa vào các thông tin mà cookie gửi về, người quản trị trang web có thể biết được khách lướt web đang quan tâm về những vấn đề gì để sau đó nâng cấp trang web để thu hút người lướt web hay tung quảng cáo phù hợp để bán sản phẩm hoặc bán các thông tin đó cho các công ty quảng cáo, công ty nghiên cứu thị trường.
CHỦ TRANG WEB CÓ LỢI GÌ KHI TUNG COOKIE
Người quản trị có thể biết được một số thông tin về những người đang truy cập trang web của mình, biết được mức độ thường xuyên truy cập cũng như cả thời gian chi tiết truy cập.
Người quản trị có thể biết được sự cảm nhận của người dùng khi duyệt website. Các cookie có thể giúp cho việc lưu trữ các thông tin cá nhân của bạn, mà những thông tin này giúp cho bạn khi vào trang web đó lần sau sẽ cảm thấy thuận tiện hơn. Điển hình là việc vào các trang web yêu cầu bạn “check” vào những ô đại loại như “Remember me on this computer”… chủ yếu là các trang web e-mail mạng, diễn đàn v.v mà lần truy cập sau bạn sẽ thấy nickname của mình hiện sẵn trong ô username, thậm chí nó còn nhớ luôn password và bạn chỉ cần “Enter” là vào thẳng được tài khoản đã đăng ký. Các trang mua sắm trực tuyến còn “siêu” hơn, nó sẽ nhớ luôn những lần mua sắm trước của bạn để tung quảng cáo ra những sản phẩm mới hơn cái bạn đã mua. Các máy chủ sẽ theo dõi việc mua sắm của bạn, xem bạn chọn các món hàng nào và sẽ lưu các thông tin này vào trong các cookie.
Người quản trị sẽ dùng cookie để điều chỉnh các quảng cáo của mình. Cookie sẽ cung cấp cho chủ nhân của nó những quảng cáo nào được xem nhiều nhất từ đó đề ra các biện pháp điều chỉnh hoặc thiết kế phù hợp.
Chủ nhân của các cookie không thể dùng nó để phát tán virus, spyware, trojan… được vì nó không thể truy được vào đĩa cứng của bạn. Tuy nhiên nó cũng có thể thu thập được khá nhiều thông tin cá nhân của bạn, nhất là những thông tin mà bạn cung cấp cho trang web, chẳng hạn như thông tin thẻ tín dụng của bạn sẽ chứa trong các cookie nếu bạn cho phép nó nhớ theo kiểu “Remember me on this computer” hoặc “Nhớ tên truy cập…”.
Thực chất Cookie không có gì độc hại nhưng hiểm họa tiềm ẩn thì có thể. Những cookie thuộc dạng "siêu hiện đại" thời nay có thể thu thập được nhiều thứ hơn bạn tưởng, tuy không nguy hiểm cỡ như spyware, virus, trojan.
Tốt nhất bạn nên diệt sạch cookie bằng những công cụ “quét dọn” máy tính như: Your Uninstaller! 2006 Pro, System cleaner, Fast Cleaner Gold, SBMAV Cleaner, v.v.
Để ngăn cấm cookie xâm nhập vào máy tính khi sử dụng Internet Explorer, bạn làm như sau: Vào menu Tool -> Internet Option -> chọn thẻ Privacy -> nhấn vào nút “Advance” -> đánh dấu vào ô “Override automatic cookie handling”, sau đó đánh dấu hết vào 2 ô “Block” để hoàn toàn chặn lại cookie và nhấn OK để hoàn tất.
PHÚ VINH
