Quốc lộ 1A đoạn qua địa phận Phú Yên có chiều dài trên 120 km vừa được nâng cấp và đưa vào sử dụng trong tháng 7-2005. Mặc dù còn đang trong giai đoạn bảo hành nhưng nhiều đoạn đường đã bị sạt lở, sình lún gây mất an toàn giao thông. Tình trạng này khiến dư luận đặt câu hỏi với các cơ quan chức năng phải chăng việc mau hư hỏng là do chất lượng thi công kém?
NHIỀU Ổ VOI TRÊN CON ĐƯỜNG MỚI
Tuyến tránh Sông Cầu có chiều dài hơn 6km, mặt đường rộng 12m nhưng chỉ thảm nhựa 11m. Công trình này được đầu tư bằng hai nguồn vốn, trong đó phần đường và cầu vượt do ban quản lý dự án 1 (PMU) làm chủ đầu tư sử dụng vốn vay của ngân hàng phát triển Châu Á (ADB), còn cầu Tam Giang nằm trên tuyến thì lại do ban quản lý dự án 18 (PMU18) làm chủ đầu tư sử dụng nguồn vốn JIBIC. Theo đánh giá của giới chuyên môn, tuyến tránh Sông Cầu là một công trình có qui mô tương đối lớn, chịu sự giám sát kỹ thuật của các đơn vị tư vấn nước ngoài, thế nhưng chỉ một thời gian ngắn sau khi được bàn giao cho công ty quản lý và sửa chữa đường bộ Phú Yên đoạn đường đã bị hư hỏng nghiêm trọng. Trong tháng 10-2005, chỉ sau một vài trận mưa lớn phần đường phía bên phải tuyến tại km 1281+200 đã bị xói lở làm sập bê tông nhựa mặt đường với chiều dài gần 100 mét, phía bên trái tuyến, mặt đường cũng bị răn nứt khá dài. Cách vị trí hư hỏng khoảng 400 mét, đất từ mái taluy dương sạt lở xuống mặt đường hơn 250m3. Để đảm bảo giao thông, Công ty Quản lý và sửa chữa đường bộ Phú Yên đã phải cho dọn đất bị sạt lở và kè rọ đá cùng dẫn dòng tạm tại khu vực đường bị xói. Thế nhưng, không lâu sau tuyến tránh qua thị trấn Sông Cầu lại tiếp tục bị hư hỏng với mức độ nghiêm trọng hơn. Lần này mặt đường phát sinh rất nhiều ổ gà với khoảng 485m2 và nhiều đoạn bị sình lún với diện tích lên đến gần 2300m2.
Sạt lở trên đèo cả
Tuy được thi công nâng cấp trước tuyến tránh Sông Cầu nhưng phần đường còn lại của quốc lộ 1A đoạn qua Phú Yên vẫn được xem như là một tuyến đường mới và cũng được bàn giao cho Công ty Quản lý và sửa chữa đường bộ Phú Yên vào tháng 7-2005. Thế nhưng nhiều đoạn thuộc tuyến đường này đã bị hư hỏng. Nghiêm trọng nhất là hai đoạn đường dẫn đầu cầu Lò Vôi thuộc thị trấn Sông Cầu. Toàn bộ mặt đường chi chít những ổ gà, ổ trâu thậm chí là ổ voi. Phần đường dẫn của cầu Bàn Thạch cũng phát sinh ổ gà. Đó là chưa kể một số đoạn đường khác ngay sau khi vừa thảm bê tông nhựa đã phải cắt ra từng mảng lớn để làm lại. Ngay như tuyến tránh qua TP Tuy Hòa, cũng bị hư hỏng. Hiện nay một vài đoạn đường nằm trong đoạn giữa cầu dẫn số 3 và số 4 bị lún làm xe đi qua bị dằn xóc. Tại nút giao giữa tuyến tránh quốc lộ 25 và với quốc lộ 1A phía nam tại km 1338 phần đường phía tây bắc cũng phát sinh sình lún.
ĐÂU LÀ NGUYÊN NHÂN
Tình trạng hư hỏng của nhiều đoạn quốc lộ 1A đi qua địa bàn tỉnh Phú Yên đã được Công ty Quản lý và sửa chữa đường bộ Phú Yên báo cáo cho Cục đường bộ Việt Nam. Trong khi chờ những kết luận của cấp trên, đơn vị này đã tiến hành khắc phục những chỗ hư hỏng bằng cách đổ đá dăm vá các ổ gà, ổ trâu và xử lý sình lún sau đó cho thảm nhựa tăng cường để bảo đảm giao thông. Song đây chỉ là giải pháp tình thế theo kiểu hư đâu vá đó và chắc chắn mặt đường tiếp tục hư hỏng. Có ý kiến cho rằng nguyên nhân của tình trạng này là do thi công kém chất lượng? Nhiều chuyên gia hàng đầu thuộc lĩnh vực giao thông lại cho biết hư hỏng mặt đường chủ yếu là do móng yếu. Mặc dù là một công trình được giám sát bởi các đơn vị tư vấn nước ngoài (nhưng cán bộ kỹ thuật chủ yếu là người Việt Nam) nhưng trong quá trình thi công, các nhà thầu đã có sự gian dối. Trong đó chịu trách nhiệm thi công tuyến tránh Sông Cầu là Công ty 504 (Bình Định), cầu Lò Vôi là Công ty 508 (Bình Định) và một số đơn vị khác của Tổng Công ty Công trình giao thông 5. Tổng Công ty này đã bỏ thầu công trình với giá quá thấp dẫn đến việc thua lỗ hàng trăm tỷ đồng nên nhiều khả năng trong quá trình thực hiện dự án đã thi công kém chất lượng dẫn tới những hư hỏng như đã nêu trên mặc dù công trình còn trong giai đoạn bảo hành. Thêm vào đó việc ép tiến độ của chủ đầu tư cũng góp phần gây ra hậu quả lún mặt đường ở tuyến tránh Sông Cầu, tuyến tránh qua TP Tuy Hòa, đường dẫn cầu Bàn Thạch. Thông đường đối với những phần đường đi qua khu vực địa chất yếu thì sau khi hoàn thành phần nền đường bằng cấp phối đá dăm, các đơn vị thi công phải có thời gian chờ nền đường lún hết, sau đó bù lún rồi mới thảm. Nhưng trong trường hợp này do những ràng buộc về thời gian thực hiện dự án sử dụng đồng vốn vay của nước ngoài nên chủ đầu tư ép tiến độ và hậu quả xảy ra như trên là tất yếu. Rồi sắp tới Bộ GTVT sẽ có những giải pháp cụ thể để khắc phục và có thể số tiền bỏ ra để xử lý các tồn tại trên đoạn quốc lộ 1A đi qua Phú Yên không lớn so với tổng vốn đầu tư công trình nhưng những hư hỏng đang tồn tại trên tuyến đường huyết mạch quốc gia đã tạo nên một dư luận không tốt về chất lượng thi công.
HOÀI TRUNG
