Chi trả dịch vụ môi trường rừng nhằm huy động các nguồn lực của xã hội để bảo vệ và phát triển rừng, từng bước nâng cao năng lực, hiệu quả quản lý bảo vệ rừng cho các chủ rừng, góp phần thực hiện chiến lược phát triển lâm nghiệp, bảo tồn các hệ sinh thái, đa dạng sinh học và cảnh quan thiên nhiên.

Chăm sóc cây giống để trồng rừng tại huyện Đồng Xuân - Ảnh: P.NAM

Dịch vụ môi trường rừng cung ứng các giá trị sử dụng của môi trường rừng, đáp ứng các nhu cầu xã hội và đời sống của nhân dân. Dịch vụ gồm bảo vệ đất, hạn chế xói mòn và bồi lắng lòng hồ, lòng sông, lòng suối; điều tiết và duy trì nguồn nước cho sản xuất và đời sống xã hội; hấp thụ và lưu giữ các-bon của rừng, giảm phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính bằng các biện pháp ngăn chặn suy thoái rừng, phát triển rừng bền vững; bảo vệ cảnh quan tự nhiên và bảo tồn đa dạng sinh học của các hệ sinh thái rừng phục vụ dịch vụ du lịch; dịch vụ cung ứng bãi đẻ, nguồn thức ăn và con giống tự nhiên, sử dụng nguồn nước từ rừng cho nuôi trồng thủy sản.

Chi trả dịch vụ môi trường rừng là hoạt động kinh tế giữa người sản xuất, cung ứng dịch vụ môi trường rừng (người bán) cho người hưởng thụ dịch vụ môi trường rừng (người mua). Vì lẽ đó, người lao động lâm nghiệp với tư cách là người sản xuất ra môi trường rừng có quyền bán ra xã hội sản phẩm lao động của mình để có thu nhập cao hơn, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần như những người lao động khác trong xã hội. Đồng thời, mọi thành viên trong xã hội (người hưởng lợi) khi thụ hưởng môi trường rừng, có nghĩa vụ và trách nhiệm chi trả bù đắp cho người lao động lâm nghiệp. Chính phủ ban hành chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng nhằm tạo khung pháp lý về chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng áp dụng trên phạm vi cả nước theo hướng xác định rõ quyền hạn, nghĩa vụ và lợi ích của các đối tượng được chi trả, và phải chi trả dịch vụ môi trường rừng, thực hiện xã hội hóa nghề rừng, từng bước tạo lập cơ sở kinh tế bền vững cho việc bảo vệ và phát triển rừng, bảo vệ môi trường và các hệ sinh thái, nâng cao chất lượng cung cấp các dịch vụ, đặc biệt là bảo đảm nguồn nước cho sản xuất điện, nước sinh hoạt, hấp thụ các-bon, khí thải công nghiệp và các hoạt động kinh doanh du lịch.

Rừng được chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng là các khu rừng có cung cấp một hay nhiều dịch vụ môi trường rừng, gồm rừng phòng hộ, rừng đặc dụng và rừng sản xuất. Phú Yên có hơn 85.000ha đất có rừng, khoảng 47% nằm trong lưu vực có cung cấp dịch vụ môi trường rừng (dịch vụ cung cấp nguồn nước cho sản xuất điện). Tỉnh luôn xác định nhiệm vụ trọng tâm là phải bảo vệ và phát triển rừng, gắn liền với xóa đói giảm nghèo và đẩy mạnh xã hội hóa nghề rừng, thu hút các nguồn lực xã hội.

Để thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng có hiệu quả, trước mắt cần tập trung thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức của mọi tầng lớp nhân dân về chính sách này, đặc biệt là các đối tượng trực tiếp có nghĩa vụ và quyền hạn thực hiện chính sách; tổ chức xây dựng và triển khai các đề án, dự án có liên quan đến chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng; xây dựng cơ chế tạo nguồn tài chính và thực hiện chi trả dịch vụ môi trường rừng đúng quy định; kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng ở địa phương để đảm bảo tính công khai, minh bạch và công bằng.

MAI TẤN LÊN

(Chi cục Lâm nghiệp)