Trong khi tại Trung tâm Giống và kỹ thuật cây trồng Phú Yên còn tồn hơn 40 tấn lúa giống phục vụ sản xuất lúa vụ hè thu 2012, thì hàng trăm nông dân sản xuất lúa trà muộn lại than thiếu giống. Bởi lẽ, nông dân chuộng trồng giống lúa ngắn ngày, cứng cây như giống ML68, còn trung tâm không còn sản xuất loại giống này từ nhiều năm nay.
Nông dân làm đất chuẩn bị sản xuất vụ hè thu - Ảnh: T.HƯƠNG
CHUỘNG GIỐNG NGẮN NGÀY
Ông Võ Văn Phụng ở thôn Phú Lương, xã An Phú (TP Tuy Hòa) cho biết: Đồng lúa An Phú ở cuối nguồn nước tưới nên bao giờ bà con ở đây cũng sạ muộn hơn các xứ đồng khác khoảng 1 tháng nên thường gặp mưa, gió vào cuối vụ. Vì vậy, bà con luôn sản xuất giống lúa ngắn ngày, cứng thân và thấp lùn như giống ML68 để hạn chế bị đổ ngã. Ngoài ông Phụng, phần lớn các hộ nông dân có diện tích lúa sạ trà muộn đều rất chuộng giống ML68 vì chưa có giống lúa nào có được những đặc điểm thích hợp mặc dù chúng thường xuyên bị nhiễm bệnh.
Vụ hè thu năm nay thường thiếu nước tưới, thời gian gieo sạ bị trễ nên nhiều nông dân đã không mạnh dạn trồng các giống lúa khác mà chỉ chọn giống ML68. Ông Võ Trọng Khải ở thôn Thượng Phú, xã Bình Kiến (TP Tuy Hòa) cho biết: “Như mọi năm thì vào thời điểm này, 10 sào lúa nhà tôi đã sạ xong, nhưng năm nay đến giờ vẫn chưa có nước để cày đất, vì vậy chỉ còn cách chọn giống ngắn ngày ML68 là thích hợp nhất vì nếu trồng các loại giống khác dài ngày hơn rất dễ gặp phải mưa lụt, ngập úng, mất trắng”.
Trong khi đó, Trung tâm Giống và kỹ thuật cây trồng không còn sản xuất loại giống ML68. Lượng giống này còn trên thị trường là do các HTX nông nghiệp sản xuất và cung ứng cho nông dân nhưng số lượng không nhiều. Ông Võ Kim Quy, Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp Hòa Kiến 1 (TP Tuy Hòa) cho biết: Mỗi vụ lúa, HTX trồng khoảng 2ha giống ML68 để cung cấp giống cho các xã viên sản xuất trong vụ tới. Tuy nhiên, HTX chỉ đáp ứng được một phần nhỏ, còn lại đa phần bà con đều tự giữ lại lúa thương phẩm của vụ trước hay đổi giống lẫn nhau để canh tác. Chính vì những lý do trên mà hiện nay bà con thiếu lúa giống (giống ML68 nguyên chủng) để gieo trồng.
THAY ĐỔI GIỐNG, CHỐNG SÂU BỆNH
Theo Sở NN-PTNT tỉnh, hiện nay toàn tỉnh đã gieo sạ khoảng 16.700ha/23.500ha. Trong đó TX Sông Cầu 340ha, Tuy An 1.900ha, Tây Hòa 6.300ha, Đông Hòa 3.500ha, Đồng Xuân 1.150ha, Phú Hòa 2.300ha, TP Tuy Hòa 500ha… Cơ cấu giống lúa đã gieo sạ chủ yếu là: ML213, ML68, ML4-2, DDV108, OM2695-2… |
Theo Trung tâm Giống và kỹ thuật cây trồng, hiện trung tâm còn tồn khoảng 40 tấn lúa giống các loại như: PY1, PY2, ML213, ML49, OM2695-2. Hiện giống ML68 chỉ còn lưu giữ lúa giống thương phẩm trong dân, không còn giống nguyên chủng nên năng suất, hiệu quả không cao, hay nhiễm sâu bệnh.
Giống lúa ML68 được trung tâm đưa về sản xuất, khảo nghiệm tại Phú Yên từ những năm 1995 và cho kết quả khả quan. Loại giống này có thời gian sinh trưởng ngắn hơn so với các loại giống khác 10-15 ngày (khoảng 90 ngày đối với vụ hè thu), thân cây thấp và cứng, cho năng suất cao… nên rất phù hợp với điều kiện sản xuất ở nhiều vùng lúa Phú Yên. Tuy nhiên từ năm 2005 đến nay, giống ML68 thường xuyên bị nhiễm bệnh thối gốc, thân và bẹ. Ông Đặng Phúc, Giám đốc Trung tâm Giống và kỹ thuật cây trồng cho biết, đối với bệnh thối thân, bẹ thì còn chữa trị được bằng thuốc hóa học nhưng bệnh thối gốc thì không có cách trị, vì bệnh do vi khuẩn gây nên và phát sinh từ giống. Vì vậy từ năm 2005 đến nay trung tâm đã loại ML68 ra khỏi danh mục giống sản xuất để cung ứng cho bà con. Hiện trung tâm vẫn đang theo dõi, duy trì dòng thuần chủng của giống ML68, nếu có những biểu hiện khả quan, giảm sâu bệnh sẽ tiến hành phục tráng giống lúa này.
Để đáp ứng nhu cầu giống sản xuất vụ hè thu 2012, đặc biệt là những trà lúa muộn, Trung tâm Giống và kỹ thuật cây trồng đã lai, chọn, tạo thành công hai giống lúa mới PY1 và PY2; qua sản xuất khảo nghiệm cho kết quả rất phù hợp với điều kiện thời tiết, thổ nhưỡng của đồng Phú Yên. Hai giống lúa này cho năng suất cao, thời gian sinh trưởng ngắn… tương đương với giống ML68 (khoảng 90 ngày đối với vụ hè thu) mặc dù thân cây lúa không cứng và thấp như ML68. Theo ông Đặng Phúc, mặc dù giống PY1 và PY2 không có các đặc tính trội như ML68 nhưng hai loại giống này sạch bệnh, vì vậy năng suất thu hoạch sẽ cao hơn rất nhiều so với ML68. Một trong những nguyên nhân khiến bà con vẫn chuộng sản xuất giống ML68 là vì tập tính không chịu thay đổi mặc dù giống lúa này đã bị nhiễm bệnh và sâu bệnh phát sinh nặng nhất trong vụ hè thu. Trong thời gian tới nếu bà con không chịu đổi sang sản xuất những loại giống mới thì tình trạng thiếu giống ML68 ngày càng nặng nề hơn.
TUYẾT HƯƠNG