Niêm yết giá và bán theo giá niêm yết ở các chợ là chủ trương mà Bộ Công thương yêu cầu Ban quản lý các chợ hướng dẫn tiểu thương thực hiện từ hơn 3 năm qua. Thế nhưng việc thực hiện chủ trương này vẫn chưa thực sự đi vào nề nếp.

Nhiều mặt hàng bày bán ở chợ Tuy Hòa chưa thực hiện nghiêm túc việc niêm yết giá - Ảnh: N.XUÂN

NHIỀU CHỢ THỰC HIỆN KHÔNG NGHIÊM

Chợ là kênh phân phối hàng hóa lớn nhất, ảnh hưởng đến cung cách của người mua, kẻ bán. Vì vậy, niêm yết và thực hiện bán đúng giá tại chợ không chỉ là văn minh thương mại mà là biện pháp hạn chế việc tiểu thương lợi dụng tình hình biến động giá cả để nói thách, tăng giá bán. Hiện một số các chợ trên địa bàn thành phố, các huyện, thị xã, tiểu thương không niêm yết giá bán hàng, hoặc chỉ niêm yết ở một vài mặt hàng hải sản khô, quần áo. Có chợ thì niêm yết, nhưng bảng niêm yết nhòe nhoẹt, không cập nhật giá cả, chỉ treo cho có lệ.

Điển hình trong việc không thực hiện niêm yết giá là các chợ nhỏ tại các xã. Không chỉ các quầy hàng thịt, rau, củ, quả mà một số quầy hàng quần áo, hàng tiêu dùng cũng không có bảng giá niêm yết. Những người bán nêu lý do: buổi sáng hàng tươi thì giá cao, càng về trưa giá càng giảm mới có người mua, do đó không thể trong một ngày thay thế bảng giá mấy lần. Bên cạnh đó, giá cả còn tùy thuộc vào từng phiên chợ. Nhìn chung, phần đông tiểu thương đều cho rằng, việc thực hiện niêm yết giá khá phiền phức trong khi giá cả hiện nay thường xuyên thay đổi.

Theo Ban quản lý (BQL) các chợ trong tỉnh, việc niêm yết giá bán tại các chợ gặp rất nhiều khó khăn, không riêng gì đối với các hộ kinh doanh, mà ngay cả trong công tác quản lý đối với các BQL chợ vì giá cả liên tục biến động,

trong khi BQL chợ cũng chỉ đóng vai trò nhắc nhở, việc xử lý còn rất hạn chế vì chưa có quy định về thẩm quyền xử phạt. Vì không niêm yết giá nên việc kinh doanh ở các chợ thường xảy ra tình trạng mặc cả, thách giá khiến người mua rất e ngại bị mua nhầm giá. Để quy định này thực sự đi vào nề nếp, các cơ quan quản lý cần nghiên cứu để đưa ra giải pháp hợp lý, thực hiện có hiệu quả.

TĂNG CƯỜNG CHẾ TÀI, XỬ LÝ

Theo quy định tại Điều 29 Pháp lệnh về giá, các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh phải niêm yết giá hàng hóa, dịch vụ tại cửa hàng, nơi giao dịch mua bán hàng hóa và cung ứng dịch vụ. Việc niêm yết giá phải rõ ràng, không gây nhầm lẫn cho khách hàng. Hiện Nghị định 84/2011/NĐ-CP ngày 20/9/2011 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giá có hiệu lực từ ngày 15/11/2011 thay thế cho Nghị định 169/CP trước đây. Đối với hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá thì tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh phải niêm yết đúng giá do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định và bán đúng theo giá niêm yết. Đối với hàng hóa, dịch vụ không thuộc danh mục Nhà nước định giá thì niêm yết theo giá do tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh quyết định. Đối với hàng hóa, dịch vụ phải kê khai giá là giá của doanh nghiệp đã kê khai giá với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền. Doanh nghiệp đăng ký giá phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về mức giá đăng ký; công bố công khai thông tin về giá; niêm yết giá bán đã đăng ký công khai trong toàn hệ thống, thực hiện đúng giá niêm yết, đồng thời phải chấp hành các biện pháp bình ổn giá theo quy định của pháp luật khi thị trường có biến động bất thường. Theo Nghị định 84, các hành vi vi phạm về đăng ký giá, kê khai giá, không niêm yết giá và bán theo giá niêm yết các loại hàng hóa, dịch vụ theo quy định tại cửa hàng, quầy hàng hoặc niêm yết giá không đúng quy định, không rõ ràng gây nhầm lẫn cho khách hàng. Các hành vi tăng giá quá mức, đưa tin thất thiệt để tăng giá thu lợi bất chính sẽ bị xử phạt cao hơn trước đây gấp nhiều lần và công bố tên cá nhân, tổ chức vi phạm về lĩnh vực giá trên các báo, đài cho người tiêu dùng biết.

Hiện vi phạm niêm yết giá khá phổ biến, mặc dù các cơ quan chức năng đã cố gắng kiểm tra, kiểm soát thị trường, xử phạt các đối tượng vi phạm. Để khắc phục tình trạng này, cần tiếp tục tuyên truyền, phổ biến việc cần thiết phải niêm yết và bán theo giá niêm yết tại các chợ để thể hiện tinh thần văn minh thương mại. Khi có thay đổi về giá, người bán cần giải thích với khách hàng trực tiếp. Các chợ “cóc”, chợ tạm cũng cần có niêm yết giá trên bảng. Bên cạnh đó các ban quản lý chợ cần nâng cao hơn nữa trách nhiệm quản lý niêm yết giá bán như thường xuyên kiểm tra, giáo dục, nhắc nhở, xử phạt các hộ vi phạm. Quan trọng là người bán phải hiểu rõ: việc không niêm yết giá bán sẽ làm giảm lòng tin khách hàng dẫn đến lượng khách hàng giảm sút nhất là trong thời buổi hàng hóa lưu thông thuận lợi, thông tin phổ cập nhanh nhạy.

HUỲNH VĂN LỢI

Chi cục Quản lý thị trường Phú Yên