Hiện lãi suất huy động tại các ngân hàng trên địa bàn Phú Yên áp dụng ở mức 12-13%/năm, cho vay ra ở mức 14-17%/năm, được cho là khá cao. Thông thường các ngân hàng chỉ nên đưa ra mức lãi suất huy động bảo đảm nguyên tắc lãi suất dương, có lợi cho người gửi tiền là được. Tuy nhiên, quan trọng hơn là nguyên tắc lãi suất dương cần được thực hiện phù hợp với thực tế thị trường để tạo cơ sở bảo đảm cho thị trường tín dụng tăng trưởng ổn định.
Diễn biến lãi suất trên thị trường cho thấy đang tiềm ẩn nhiều bất ổn. Nguyên nhân là do một số ngân hàng bề ngoài niêm yết mức lãi suất huy động 12%/năm như theo thỏa thuận, nhưng lại cộng thêm các chi phí khuyến mãi (bằng cả thưởng tiền “nóng”, thưởng lãi suất…) đã khiến lãi suất huy động trong thực tế đã vượt xa niêm yết. Có ngân hàng lại ghi lãi suất huy động trên sổ chỉ 12%/năm, nhưng lại kèm theo cam kết trả thêm 3% lãi suất cho món tiền gửi đó khi đáo hạn. Tình trạng khuyến mãi huy động không chỉ diễn ra đối với các ngân hàng thương mại cổ phần, mà ở cả các ngân hàng thương mại nhà nước.
Theo lãnh đạo các ngân hàng, có nhiều nguyên nhân dẫn đến lãi suất ở mức cao, trong đó phải kể đến biến động của giá vàng và tỉ giá ngoại tệ đã làm nảy sinh tâm lý lo sợ lạm phát, khiến một phần tiền gửi tại các ngân hàng bị hút đầu tư vào vàng và USD. Ngoài ra, các ngân hàng phải thực hiện Thông tư 13 và Thông tư 19 về việc chỉ được cho vay ra tối đa 80% vốn huy động đầu vào đã khiến các ngân hàng phải gia tăng nguồn huy động nhằm cân đối với nhu cầu mở rộng tín dụng, buộc các ngân hàng nâng lãi suất để giữ khách hàng.
Theo lãnh đạo các doanh nghiệp, doanh nghiệp chỉ có thể làm ra mức lợi nhuận 18%, trong khi lãi suất tín dụng ở mức 14-17% là quá cao. Mặc dù cầm chắc đường lỗ, nhưng doanh nghiệp vẫn phải vay vốn để duy trì sản xuất, nếu không công nhân sẽ mất việc làm, doanh nghiệp sẽ mất thị phần…
Lãi suất tín dụng cao đang khiến không ít doanh nghiệp ở Phú Yên phải thực hiện điều chỉnh thu hẹp sản xuất theo phương châm “cầm cự”. Đại diện chi nhánh Ngân hàng Nhà nước tại Phú Yên cho biết, lãi suất tín dụng cho sản xuất đến 14%/năm và cho tiêu dùng 17%/năm đang được các ngân hàng thương mại trên địa bàn áp dụng là quá cao. Tình trạng này kéo dài sẽ làm sức cầu vốn tín dụng của doanh nghiệp suy giảm, gây bất lợi cho nền kinh tế. Vì vậy các ngân hàng cần soát xét lại tính hợp lý của cả lãi suất huy động và cho vay để có giải pháp điều chỉnh phù hợp với cung - cầu tín dụng theo tín hiệu thị trường. Nếu không điều chỉnh kịp thời, doanh nghiệp sẽ không vay được, khiến vốn huy động của ngân hàng bị ứ đọng, lúc đó cả ngân hàng và doanh nghiệp đều gặp khó. Vì thế các ngân hàng không nên để hành động “gậy ông đập lưng ông” xảy ra.
VÂN NGUYÊN
