Dự án Sưu tập, xây dựng vườn hoa phong lan đầu dòng tại tỉnh Phú Yên do Trung tâm Ứng dụng và chuyển giao công nghệ Phú Yên thực hiện đã mang lại những hiệu quả nhất định.
Vườn hoa phong lan đầu dòng do Trung tâm Ứng dụng và chuyển giao công nghệ Phú Yên sưu tập, xây dựng - Ảnh: M.NGUYỆT
Dự án đã sưu tập và xây dựng bộ gen khoảng 50 – 60 dòng phong lan rừng khu vực miền Trung, Tây Nguyên, đồng thời, tuyển chọn, du nhập khoảng 80 – 100 dòng lan nước ngoài thông qua các công ty xuất nhập khẩu, các viện, trường đại học. Kỹ sư Trần Minh Châu, Giám đốc Trung tâm Ứng dụng và chuyển giao công nghệ Phú Yên cho biết: “Dự án đã sử dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào để nhân nhanh, lưu giữ giống bằng cách nghiên cứu vô mẫu nuôi cấy mô các loài lan rừng và các loài lan ngoại. Điều đặc biệt là dự án đã nghiên cứu, hoàn thiện quy trình nuôi cấy mô, nhân giống nhanh cho từng loài, quy trình kỹ thuật nuôi dưỡng, chăm sóc, kích thích ra hoa cho các loại. Bên cạnh đó, các quy trình kỹ thuật như nuôi cấy mô, nhân giống lan, trồng và chăm sóc, kích thích ra hoa; tổ chức nuôi dưỡng, theo dõi tính thích nghi và tốc độ sinh trưởng, ra hoa cũng được hoàn thiện”.
Dự án Sưu tập, xây dựng vườn hoa phong lan đầu dòng tại tỉnh Phú Yên đã thu thập được gần 6.000 cây lan rừng, thuê chuyên gia phân loại, định danh 21 chi gồm 41 loài lan rừng đã thu thập. Nguồn lan rừng của khu vực miền Trung Tây Nguyên đạt hơn 80% trên số lượng loài, 100% trên số lượng cá thể so kế hoạch dự án. Cây lan du nhập được thuần dưỡng, nuôi trồng và chăm sóc đến nay đã phát triển tốt. Thạc sĩ Huỳnh Thị Kim Ánh, Trưởng Khoa Hóa Sinh - Trường Đại học Phú Yên cho rằng: “Đây là dự án có ý nghĩa về thực tiễn sản xuất, nhóm nghiên cứu đã có sự đầu tư công phu, phạm vi cũng như đối tượng nghiên cứu rất rộng. Việc nghiên cứu này đã mang lại hiệu quả kinh tế, xã hội rất cao. Trong phần kết quả của dự án, điều rất đáng trân trọng là hiệu quả về mặt giáo dục. Dự án này đã góp phần hình thành, một đội ngũ cán bộ kỹ thuật trẻ chuyên nghiệp trong lĩnh vực thiết lập quy trình sản xuất các giống cây trồng bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào”. Theo các chuyên gia, dự án đã tạo được nguồn nhân lực chủ chốt trong lĩnh vực nuôi cấy mô, quy trình này không chỉ dừng lại ở cây phong lan mà nó sẽ làm cơ sở cho những nghiên cứu tiếp theo ở các đối tượng cây trồng khác.
Thạc sĩ Đặng Phúc, Giám đốc Trung tâm Giống và kỹ thuật cây trồng Phú Yên nói: “Việc sưu tập và xây dựng bộ gien phong lan rừng ở khu vực miền Trung, Tây Nguyên là một công việc rất công phu. Kết quả phân loại, định danh loại, chi của lan nếu được giữ lại bộ gien và xây dựng vườn lan đầu dòng là một nguồn quý báu. Chủ nhiệm đề tài đã hoàn thiện các quy trình nuôi cấy mô cho từng loài lan, đồng thời xây dựng được quy trình kỹ thuật nuôi dưỡng, chăm sóc, kích thích ra hoa cho từng loài lan là một nỗ lực và thành công lớn của dự án”.
Nhiều ý kiến cho rằng, công nghệ nuôi cấy mô phong lan theo hướng sản xuất hàng hóa ở Việt
Phong lan là một loại hoa cây cảnh cao cấp, có giá trị lớn. Việc nghiên cứu sưu tập các loài hoa phong lan cũng như thử nghiệm nghiên cứu về môi trường, nồng độ chất kích thích sinh trưởng và các hợp chất hữu cơ trong phòng nuôi cấy mô đạt kết quả đem ứng dụng vào sản xuất có hiệu quả kinh tế cao là một vấn đề cực kỳ khó khăn đối với ngành công nghệ sinh học. Dự án Sưu tập, xây dựng vườn hoa phong lan đầu dòng tỉnh Phú Yên làm cơ sở cho phát triển sản xuất hoa phong lan tại tỉnh Phú Yên mang ý nghĩa nghiên cứu và thực tiễn lớn. Chi cục phó Chi cục Bảo vệ thực vật Phú Yên Trần Huệ Hoa Huiền Huiền nói: “Dự án đã thực hiện đủ các nội dung đã đề ra: Sưu tập và xây dựng bộ gien của 41 loài lan rừng khu vực miền Trung, Tây Nguyên; tuyển chọn du nhập 130 dòng lan ngoại, hoàn thiện 6 quy trình nuôi cấy mô lan và 9 quy trình trồng chăm sóc lan, xây dựng album sưu tập lan, đào tạo một đội ngũ cán bộ nuôi cấy mô và nuôi trồng lan… Đây là một khối lượng công việc lớn, đòi hỏi công nghệ cao, có chuyên môn sâu mới có thể thực hiện được”.
MINH TRIẾT
