Dịch vụ công là một hoạt động đặc thù của cơ quan hành chính, có nghĩa là chỉ có cơ quan hành chính hoặc tổ chức được cơ quan hành chính ủy quyền mới được trao thẩm quyền để cung cấp dịch vụ.
Hội nghị trực tuyến của Chính phủ với các địa phương về đề án Đào tạo nghề cho lao động nông thôn được tổ chức tại Phú Yên cho cụm miền Trung – Tây Nguyên – Ảnh: M.NGUYỆT
Việc này dẫn đến tình trạng độc quyền trong cung cấp dịch vụ, hệ quả tiếp theo là tình trạng làm việc cửa quyền, không đáp ứng nhanh chóng các nhu cầu của doanh nghiệp và người dân. Tình hình này ở một số nơi kéo dài dẫn đến việc bất bình của người dân đối với phương cách làm việc của các cơ quan hành chính, làm tăng chi phí kinh doanh và làm giảm năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.
Thời gian qua, các bộ, ngành, địa phương đã có nhiễu nỗ lực trong việc xây dựng website cung cấp trực tuyến các dịch vụ công cơ bản như cung cấp thông tin về hoạt động của tổ chức, phổ biến văn bản quy phạm pháp luật, quy trình thủ tục hành chính công và tương tác với tổ chức cá nhân. Tính đến nay, hầu hết các bộ, ngành và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có website để giao tiếp công dân và các tổ chức trong xã hội. Một số địa phương như TP Hồ Chí Minh, Lào Cai… đã triển khai cung cấp trực tuyến các dịch vụ công liên quan đến thương mại như cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giấy chứng nhận đầu tư, giấy phép thành lập văn phòng đại diện, đăng ký thuế, đăng ký con dấu…
Hiện nay, tại TP Hồ Chí Minh, người dân không những có thể tra cứu các thủ tục hành chính mà còn có thể xin cấp giấy phép qua mạng đối với giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giấy chứng nhận đầu tư, giấy phép thành lập văn phòng đại diện… Hàng năm, địa phương này có hàng chục ngàn doanh nghiệp đăng ký kinh doanh và trên 50% số doanh nghiệp đó đã thực hiện bằng đăng ký trực tuyến. Ngoài ra, người dân còn có thể tra cứu thông tin về tình hình giải quyết hồ sơ một cách tự động và trực tuyến qua hệ thống “Một cửa điện tử”. Hệ thống này được chính thức triển khai vào cuối năm 2008, do Sở Thông tin - Truyền thông TP Hồ Chí Minh vận hành, quản lý. Hệ thống đã kết nối liên thông với các cổng thông tin của các quận, huyện, sở, ngành. Hiện các quận, huyện và các sở, ngành phục vụ trực tiếp nhu cầu của người dân đều tham gia vào hệ thống này. Hiện nay, trong số 52 loại giấy phép đang được các quận, huyện cấp đã có 50 loại thuộc 6 lĩnh vực được ứng dụng công nghệ thông tin. Từ lúc nhận hồ sơ tới lúc chuyển qua xử lý và cấp giấy phép đều được thực hiện trên mạng máy tính. Thông tin về tình trạng giải quyết hồ sơ được lưu giữ tự động và được đưa lên hệ thống “Một cửa điện tử”. Người dân chỉ cần nhập mã số tra cứu trên biên nhận qua website hoặc gọi điện thoại sẽ nắm được tình trạng giải quyết hồ sơ cấp phép của mình. Nhờ các thống kê minh bạch, công khai và chính xác trên hệ thống, các cấp lãnh đạo và các cơ quan chức năng có thể kiểm tra, giám sát được công tác cung cấp các dịch vụ công hiệu quả hơn. Không những thế, hệ thống còn là một công cụ hữu hiệu để người dân giám sát, kiểm tra hoạt động của cơ quan nhà nước.
Trong tương lai, thương mại điện tử sẽ trở thành hình thức giao dịch cơ bản trong giao dịch thương mại. Trong Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử Việt Nam giai đoạn 2006 – 2010, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo đến năm 2010, các cơ quan Chính phủ phải đưa hết các dịch vụ công lên mạng, trong đó ưu tiên các dịch vụ: thuế điện tử, hải quan điện tử, các thủ tục xuất nhập khẩu điện tử, thủ tục liên quan tới đầu tư và đăng ký kinh doanh điện tử, các loại giấy phép thương mại chuyên ngành, thủ tục giải quyết tranh chấp; sửa đổi các quy định về đấu thầu trong mua sắm công theo hướng các chủ đầu tư phải công bố mời thầu trên trang tin điện tử của cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu và các trang tin điện tử của các cơ quan khác. Các bộ, ngành Trung ương, các cơ quan chính quyền địa phương các thành phố lớn phải từng bước tiến hành giao kết hợp đồng mua sắm công trên mạng.
NGUYỄN THỊ KIM BÍCH
(Sở Công thương Phú Yên)
