Thôn Long Thủy, xã An Phú (TP Tuy Hòa) có bờ biển dài gần 2 km, là điểm du lịch quen thuộc ở Phú Yên. Tuy nhiên, do thói quen của người dân, có thới gian vấn đề vệ sinh môi trường bị xuống cấp đến mức báo động. Chỉ khi cộng đồng cùng tham gia mô hình tự quản bảo vệ môi trường, tình hình mới chuyển biến tích cực.

Biển Long Thủy đã sạch và đẹp hơn - Ảnh: THU THỦY

 

Trước đây, hàng ngày, lượng rác do người dân Long Thủy thải ra hơn 1 tấn. Điều đáng nói là rác thải ở đây không được thu gom, xử lý mà vứt bừa bãi khắp nơi, gây ô nhiễm. Trước thực tế này, Ban Công tác Mặt trận thôn đã thành lập Ban Chỉ đạo cuộc vận động nhân dân tham gia tổ tự quản bảo vệ môi trường và triển khai thực hiện kế hoạch hành động thiết thực. Đầu tiên là tiến hành điều tra tìm hiểu mức sống, tình hình kinh doanh, nhà vệ sinh, nhà tắm, giếng nước… của từng hộ dân, nhất là các hộ dân hay đổ nước thải ra đường. Trên cơ sở đó, Mặt trận phối hợp Ban nhân dân thôn tổ chức họp dân, vận động bà con ký cam kết gìn giữ vệ sinh chung theo tinh thần “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”. Nhờ thảo luận, bàn bạc dân chủ công khai, nói rõ mục đích, ý nghĩa của việc phát triển cuộc sống bền vững gắn với bảo vệ môi trường, các gia đình tích cực ủng hộ, nhất trí cao cùng nhau thực hiện mô hình. Ban Chỉ đạo giao cho 16 tổ tự quản của thôn chịu trách nhiệm thường xuyên tuyên truyền, vận động người dân và nhất là giám sát việc tuân thủ các quy định gìn giữ môi trường ở từng hộ, có gì vướng mắc thì phối hợp với Mặt trận và các gia đình tìm biện pháp giải quyết hợp tình hợp lý. Trong đó, 8 tổ tự quản chuyên quản lý việc thực hiện vệ sinh môi trường vùng biển, 8 tổ còn lại quản lý gìn giữ môi trường các tuyến đường trong thôn. Một nét đáng chú ý là cách vận động nhân dân tham gia các hoạt động xây dựng môi trường sống xanh – sạch – đẹp của Ban Công tác Mặt trận thôn cũng rất phong phú, linh hoạt. Đó là kết hợp tuyên truyền tại nhà, tại các buổi họp dân và cả thông qua các buổi sinh hoạt văn nghệ tại nhà văn hóa thôn. Tại các buổi sinh hoạt văn nghệ, nhiều tiết mục bài chòi, hát dân ca, ca cổ đều khéo léo lồng  ghép các nội dung nhằm nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, thu hút hàng nghìn lượt người dân đến xem.

Chính nhờ cách làm đa dạng này, đến nay 100% số hộ ở thôn Long Thủy tự nguyện ký cam kết bảo vệ môi trường, hơn 90% hộ tự giác tham gia các hoạt động thường kỳ hàng tháng như làm vệ sinh bờ biển, đường giao thông. Toàn thôn có 533/689 hộ đóng tiền thu gom rác, còn lại 156 hộ cam kết tự tiêu hủy rác do phương tiện vận chuyển rác không vào được tận nhà. 70,24% hộ có nhà vệ sinh, 72, 27% hộ có nhà tắm.  4 hộ khác chăn nuôi gia súc, gia cầm quy mô lớn đều có hầm biogas, nhờ vậy hạn chế được mùi hôi phát tán trong khu dân cư. Điều đáng nói là toàn bộ 31 hộ kinh doanh chế biến nước mắm trong thôn đều chú ý làm tốt việc đảm bảo vệ sinh môi trường như các thùng chứa mắm đều có nắp đậy, xác mắm được tập trung bán để bón cây, không sử dụng cá nóc để chế biến nước mắm bán ra thị trường.

Bây giờ, đến Long Thủy du khách có thể cảm nhận rõ những đổi thay về cảnh quan, môi trường. Đó là, đường làng ngõ xóm đã phong quang, sạch sẽ, biển đẹp và thơ mộng hơn. Người dân địa phương đã dần hình thành các thói quen tốt như uống nước đun sôi, không vứt xác súc vật, vứt rác vô tội vạ, không xả nước thải bừa bãi.

LONG VÂN