Năm 2012 là thời điểm mà vấn đề kiện toàn, đổi mới kinh tế tập thể, nòng cốt là các HTX được đặt ra mạnh mẽ. Cùng với sự ra đời của Luật HTX năm 2012, các HTX bước vào một giai đoạn chuyển đổi mới. Đó là chuyển từ mô hình doanh nghiệp vừa và nhỏ sang mô hình kinh tế phục vụ hộ thành viên. Thành viên và HTX trở thành mối quan hệ hợp tác cùng có lợi.
HTX xác định thành viên cần phát triển kinh tế hộ từ hoạt động sản xuất, từ thu nhập tăng thêm thông qua góp vốn vào HTX. Lúc bấy giờ, điều mà HTX làm tốt nhất là quản lý sản xuất khép kín từ khâu giống đến khâu thu hoạch. Thành viên cần giống, HTX có giống; thành viên cần phân bón, HTX có phân bón; thành viên cần vốn mở rộng chăn nuôi, HTX cũng có vốn… Đặc biệt, thành viên sử dụng dịch vụ của HTX còn được nhận chiết khấu lợi nhuận.
Nhưng sản xuất tốt không đồng nghĩa với kinh tế hộ tăng lên, bởi được mùa mất giá. Để giải bài toán đầu ra cho nông sản, HTX tích cực xây dựng chuỗi giá trị nông nghiệp gắn với sản phẩm OCOP. Theo Liên minh HTX tỉnh, đến năm 2024, 18 HTX nông nghiệp toàn tỉnh có 31 sản phẩm OCOP, đánh dấu lần đầu tiên, hàng loạt HTX có sản phẩm mang thương hiệu của riêng mình và chính thức tham gia vào thị trường, thêm một bước trưởng thành của HTX.
Chính quá trình hình thành và tiêu thụ sản phẩm của HTX đã giúp thành viên ổn định đầu ra và tạo thêm lợi tức cho thành viên góp vốn. Theo ông Nguyễn Đồng Minh, Giám đốc HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Đồng (huyện Tây Hòa), HTX không phải doanh nghiệp, không sở hữu đất sản xuất nên khâu sản xuất do thành viên thực hiện. HTX muốn có nguyên liệu ổn định cho chế biến sẽ hợp đồng thu mua với thành viên. Không chỉ vậy, khi sản phẩm của HTX bán được nhiều với giá cao, có lợi nhuận thì thành viên cũng được chia lợi tức theo cổ phần góp vốn.
Giai đoạn 2020-2022, khi mới tham gia thị trường, sản phẩm của HTX còn thô sơ, chưa có tính thương mại cao. Lúc đó, HTX chỉ bao tiêu được từ 30-50% tổng sản lượng cho thành viên. Đến nay, sản phẩm của HTX ngày một chuyên nghiệp với hình ảnh đẹp, mã hàng hóa cùng với truy xuất nguồn gốc bằng mã vùng. HTX vừa có thể bao tiêu 100% nông sản cho thành viên vừa bao tiêu được cho bà con ngoài phạm vi hoạt động của đơn vị mình, giúp nông dân ổn định đầu ra.
Cũng theo Liên minh HTX tỉnh, thời gian qua sản phẩm nông sản của thành viên được HTX thu mua, tiêu thụ với giá thành ngày một tăng, góp phần mang lại thu nhập ổn định cho kinh tế hộ. Đồng thời góp phần chuyển dịch và tái cơ cấu kinh tế theo định hướng chung của tỉnh, xây dựng nông thôn mới, giải quyết việc làm, bảo đảm an sinh, an ninh, TTATXH, nhất là khu vực nông thôn.
HẢI PHONG
