Hướng đến sản xuất sầu riêng bền vững, nhiều nông dân ở huyện Sông Hinh đã mạnh dạn thay đổi tư duy, phương thức canh tác, xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường tiêu thụ, tập trung xây dựng mã số vùng trồng để xuất khẩu chính ngạch, nâng cao giá trị sầu riêng.

Những năm gần đây, huyện miền núi này đã phát triển mạnh cây sầu riêng, giúp cải thiện, nâng cao đời sống nông dân. Toàn huyện hiện có gần 600ha sầu riêng, với các giống có chất lượng cao như: Ri6, Mongthong, Musaking...

Liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ

Để phát triển cây sầu riêng bền vững, với sự hỗ trợ của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, đầu năm 2024, Công ty TNHH Tư vấn đầu tư và Phát triển nông nghiệp Việt Nam (tỉnh Đắk Lắk) đã ký kết chương trình hợp tác liên kết và tiêu thụ với các hộ dân và tổ hợp tác trồng cây sầu riêng trên địa bàn huyện Sông Hinh.

Bà Trần Thu Hằng, Giám đốc Công ty TNHH Tư vấn đầu tư và Phát triển nông nghiệp Việt Nam cho biết: Sau thời gian làm việc tại địa phương và tìm hiểu thổ nhưỡng vùng trồng cây sầu riêng, công ty đã ký kết hợp tác và tiêu thụ sản phẩm sầu riêng với 28 hộ trồng. Theo đó, mỗi cây sầu riêng tại vườn từng hộ đều được công ty gắn biển mã số để quản lý vùng trồng; đồng thời hỗ trợ, hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc trong suốt quá trình từ lúc cây ra hoa đến khi thu hoạch để sầu riêng đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.

Ea Bar là một trong những vùng trồng sầu riêng lớn nhất huyện Sông Hinh. Đang chăm sóc vườn sầu riêng rộng hơn 10ha của gia đình đang ra hoa, ông Cao Nguyên Lâm ở buôn Quen cho hay: Trước khi chuyển sang trồng sầu riêng, tôi đã từng trồng nhiều loại cây khác. Do thích trồng những giống cây mới lạ, được thị trường ưa chuộng nên khi cao su mất giá, tôi mày mò tìm hiểu kỹ thuật trồng sầu riêng và đặt mua cây giống về trồng. Sau 5 năm trồng, vườn sầu riêng đã mang lại thu nhập cao cho gia đình; riêng vụ năm 2023, với 7ha sầu riêng 7 năm tuổi, gia đình tôi lãi trên 8 tỉ đồng.

Tuy vậy, ông Lâm vẫn trăn trở, do lâu nay bà con trồng theo kiểu tự phát, thấy cây gì có lợi thì ồ ạt rủ nhau trồng, đến khi trồng nhiều lại rơi vào cảnh rớt giá, đầu ra không ổn định.

“Tôi đang tập trung chăm sóc, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật để cây phát triển, đạt năng suất cao hơn. Hy vọng việc ký kết này sẽ giúp nông dân chúng tôi có kênh tiêu thụ ổn định, không phải bán lẻ tại các chợ hoặc thương lái đến thu mua như lâu nay”, ông Lâm bày tỏ.

Ông Bùi Đức Niệm ở thôn Tân An (xã Ea Bar) phấn khởi nói: Cũng nhờ ký kết hợp tác liên kết và tiêu thụ sầu riêng với Công ty TNHH Tư vấn đầu tư và Phát triển nông nghiệp Việt Nam, nên hơn 2 tháng qua, tôi được cán bộ kỹ thuật của công ty đến tận vườn hướng dẫn xử lý tình hình sâu bệnh, loại bỏ trái non không như ý nhằm đảm bảo hài hòa dinh dưỡng cho trái phát triển và độ đồng đều.

Bình quân 1 cây sầu riêng có thể thu khoảng 3 tạ trái/vụ, tương đương 20- 22 triệu đồng; thời gian khai thác kéo dài vài chục năm. Như vậy, mỗi hộ dân chỉ cần trồng 20 cây sầu riêng là đã có nguồn thu nhập ổn định, lâu dài.

Hướng mở cho cây sầu riêng

Một tín hiệu vui đến với nông dân trồng sầu riêng Phú Yên là mới đây, Công ty TNHH Tư vấn đầu tư và Phát triển nông nghiệp Việt Nam và Tập đoàn ShengXiang Trade Group (Trung Quốc) vừa ký kết hợp tác xuất nhập khẩu sản phẩm sầu riêng của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc. Việc thỏa thuận với một hãng bán hàng quy mô lớn được kỳ vọng sẽ tạo đột phá về xuất khẩu sầu riêng Phú Yên sang Trung Quốc.

Trực tiếp chứng kiến buổi ký kết, ông Đào Minh Đức ở buôn Trinh (xã Ea Bar) bày tỏ: Hiện cây trong giai đoạn trái non, bà con đang chăm sóc theo đúng hướng dẫn, để sầu riêng đủ tiêu chuẩn xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, do năm đầu thực hiện, nên bà con chúng tôi còn lo lắng về cách thức mua bán và giá cả…

Theo bà Trần Thu Hằng, công ty cam kết đảm bảo hiệu quả nguồn cung sầu riêng ổn định và đầu ra chất lượng cao. Còn về phía Tập đoàn ShengXiang Trade Group, đây là nhà bán hàng quy mô lớn tại thị trường Trung Quốc, chuyên cung cấp các kênh bán hàng nên đảm bảo việc thu mua và lưu thông sầu riêng Việt Nam sang thị trường Trung Quốc…

“Hợp đồng liên kết tiêu thụ sản phẩm sầu riêng sang thị trường Trung Quốc cũng là một lợi thế lớn để sầu riêng của Phú Yên tham gia xuất khẩu chính ngạch vào thị trường tỉ dân. Đây cũng là cơ hội để nâng cao hiệu quả và giá trị sầu riêng của địa phương trên thương trường quốc tế”, bà Hằng khẳng định.

Để hoạt động liên kết được bền chặt, theo ông Phan Xuân Hạnh, Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh, người dân, HTX và các thành viên tổ hợp tác, sản xuất sầu riêng trên địa bàn huyện Sông Hinh cần mạnh dạn áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất theo hướng hữu cơ, sinh học để tăng năng suất và chất lượng sản phẩm, đặc biệt tuân thủ nghiêm ngặt những yêu cầu bắt buộc của nước đối tác theo hướng dẫn của công ty, doanh nghiệp.

“Doanh nghiệp cần đồng hành với nông dân trong liên kết tiêu thụ, thường xuyên cung cấp thông tin, yêu cầu của nước nhập khẩu về sản phẩm và luôn luôn chia sẻ lợi nhuận với bà con, để mối liên kết ngày càng bền chặt hơn”, ông Hạnh yêu cầu.

NGỌC HÂN