Giá bồi thường đất nông nghiệp, đất nông nghiệp liền kề đô thị chênh nhau đến 20, 30 lần. Nếu việc chậm bồi thường đất do lỗi của nhà nước thì phải tính giá đất có lợi cho dân khi chi trả bồi thường.

Việc định giá đất bồi thường, điều tiết giá trị tăng thêm do chuyển mục đích sử dụng đất... đã được các chuyên gia bàn luận sôi nổi tại buổi tọa đàm về đất đô thị do Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT) cùng Hiệp hội Các đô thị Việt Nam vừa tổ chức chiều 8/11.

Một góc xã Hòa Tâm, nơi sẽ được thu hồi đất để phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế Ảnh: Đ.THÔNG

 

GIÁ BỒI THƯỜNG CHÊNH ĐẾN 20, 30 LẦN

“Giá đất trong nội thành, nội thị luôn biến động nên việc xác định giá đất rất khó khăn. Thường xảy ra tình trạng dân đòi giá cao theo giá thị trường, trong khi đó nhà nước định giá thấp nên người dân không chịu nhận tiền bồi thường, không giao đất. Nhiều dự án phải cưỡng chế thu hồi đất, gây căng thẳng giữa người dân và chính quyền đô thị” - ông Nguyễn Minh Thực, Phó tổng Thư ký Hiệp hội Các đô thị Việt Nam, nhận định.

Nhận định chung của đại diện các đô thị Việt Nam là khung giá đất được ban hành từ đầu năm nhưng giá đất trên thị trường thay đổi trong cả năm. Công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng thường phải tiến hành trong hai, ba năm, thậm chí có nơi kéo dài đến năm năm, giá đất mỗi năm một khác. Điều này dẫn đến sự bất hợp lý giữa người nhận tiền bồi thường trước và người nhận tiền bồi thường sau, người gương mẫu chấp hành trước thì bị thiệt thòi, gây bức xúc trong dân. Trên cùng một khu đất có nhiều dự án khác nhau thì giá bồi thường lại khác nhau. Các dự án có nguồn vốn từ ngân sách thì giá bồi thường thường thấp hơn nhiều so với các dự án khác. Giá bồi thường đất nông nghiệp, đất nông nghiệp liền kề đô thị chênh nhau đến 20, 30 lần.

TÍNH GIÁ ĐẤT CÓ LỢI CHO DÂN

Theo Bộ TMMT, trong cùng một khu đất, giá bồi thường của dự án có nguồn vốn từ ngân sách thấp hơn giá bồi thường của dự án khác thì UBND tỉnh sẽ quyết định giá đất cụ thể. Trường hợp bồi thường chậm, gây thiệt thòi cho người bị thu hồi đất thì việc xác định giá đất như sau:

- Do lỗi của cơ quan, tổ chức có trách nhiệm bồi thường: Nếu giá đất tại thời điểm bồi thường do UBND tỉnh công bố cao hơn giá đất tại thời điểm có quyết định thu hồi thì bồi thường theo giá đất tại thời điểm chi trả tiền bồi thường. Nếu giá đất tại thời điểm bồi thường thấp hơn giá đất tại thời điểm có quyết định thu hồi thì bồi thường theo giá đất tại thời điểm có quyết định thu hồi.

- Do lỗi của người bị thu hồi đất: Nếu giá đất tại thời điểm bồi thường thấp hơn giá đất tại thời điểm có quyết định thu hồi đất thì bồi thường theo giá đất tại thời điểm bồi thường. Nếu giá đất tại thời điểm bồi thường cao hơn giá đất tại thời điểm có quyết định thu hồi đất thì bồi thường theo giá đất tại thời điểm có quyết định thu hồi đất.

HỖ TRỢ 30% GIÁ TRỊ TĂNG THÊM TỪ ĐẤT?

Đối với đất nông nghiệp xen kẽ trong khu dân cư, đất vườn ao liền kề với đất ở trong khu dân cư, theo Bộ TNMT, ngoài việc được bồi thường theo giá đất nông nghiệp cùng mục đích sử dụng sẽ được hỗ trợ thêm bằng tiền. “Đất nông nghiệp xen kẽ trong khu vực dân cư, đất vườn, ao trong cùng thửa đất có nhà ở thuộc khu dân cư bị thu hồi mà có ranh giới tiếp giáp với nhiều thửa đất có giá trị khác nhau, giá đất để tính tiền hỗ trợ là giá đất bình quân của các thửa đất ở liền kề. Trường hợp các thửa đất liền kề không phải là đất ở, giá đất ở căn cứ để tính tiền hỗ trợ là giá đất ở của thửa đất có nhà ở gần nhất” - ông Bùi Ngọc Tuân, Cục trưởng Cục Kinh tế và phát triển quỹ đất (Bộ TNMT), cho biết.

Bộ TNMT và Bộ Tài chính đang soạn thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn Luật Đất đai. Theo đó, hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất nông nghiệp mà không được bồi thường bằng đất thì được chi trả một lần tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cộng với điều tiết giá trị tăng thêm giữa loại đất trước và sau khi thu hồi đất. Việc điều tiết giá trị tăng thêm do chuyển mục đích sử dụng đất được tính như sau: Phần giá trị tăng thêm được tính bằng 15%-30% giá trị chênh lệch giữa giá đất ở và giá đất của loại đất nông nghiệp bị thu hồi. Mức cụ thể do UBND cấp tỉnh quy định để áp dụng chung cho các trường hợp thu hồi đất tại địa phương.

(PL TPHCM)