Sở TN&MT và các đơn vị liên quan đang lên kế hoạch tổ chức nhiều hoạt động hưởng ứng ngày Môi trường thế giới, ngày Đại dương thế giới và ngày Quốc tế đa dạng sinh học năm nay. Phóng viên Báo Phú Yên phỏng vấn ông Nguyễn Thái Hòa, Phó Giám đốc Sở TN&MT về các hoạt động này.

Ông Nguyễn Thái Hòa

* Xin ông cho biết, chủ đề ngày Môi trường thế giới, ngày Đại dương thế giới và ngày Quốc tế đa dạng sinh học năm nay là gì?

- Ngày Môi trường thế giới (5/6) năm nay được Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc phát động với chủ đề “Giải pháp cho ô nhiễm nhựa”, trong đó tập trung chiến dịch “Chống ô nhiễm nhựa” nhằm truyền tải mạnh mẽ thông điệp cùng xây dựng lối sống bền vững, hài hòa với thiên nhiên; sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học và thích ứng với biến đổi khí hậu; kiểm soát, giải quyết ô nhiễm rác thải nhựa thông qua các chính sách, sáng kiến và cơ chế hợp tác toàn cầu, khu vực; hướng tới lối sống xanh hơn, sạch hơn…

Ngày Đại dương thế giới (8/6) năm nay được Liên Hợp Quốc phát động với chủ đề “Hành tinh đại dương: Thủy triều đang thay đổi”, với ý nghĩa đại dương bao phủ phần lớn trái đất, nhưng mới một phần nhỏ các vùng biển được khám phá. Mặc dù, cuộc sống của nhân loại phụ thuộc vào đại dương, nhưng đại dương chỉ đang nhận được một phần nhỏ sự quan tâm của chúng ta. Nhân loại cần cùng hành động, trân trọng, bảo vệ đại dương cũng như toàn bộ hành tinh xanh của chúng ta. Bộ TN&MT phát động Tuần lễ biển và hải đảo Việt Nam năm 2023 (từ 1-8/6) với chủ đề “Khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên, bảo vệ môi trường biển và hải đảo” nhằm thực thi Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo…

Ngày 22/5 được Liên Hợp Quốc chọn là ngày Quốc tế đa dạng sinh học với mục tiêu nâng cao nhận thức, trách nhiệm và hành động về đa dạng sinh học. Ngày Quốc tế đa dạng sinh học năm 2023 được phát động với chủ đề “Từ thỏa thuận đến hành động: Phục hồi đa dạng sinh học” nhằm kêu gọi chính phủ các nước nhanh chóng biến các cam kết thành hành động để ngăn chặn, đẩy lùi sự suy giảm đa dạng sinh học, hướng tới xây dựng một tương lai “Sống hài hòa với thiên nhiên” vào năm 2050.

Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh triển khai mô hình ủ phân compost bằng lốp xe để tái chế rác thải hữu cơ, hạn chế lượng rác thải ra môi trường. Ảnh: ANH NGỌC

* Hưởng ứng ngày Môi trường thế giới, ngày Đại dương thế giới và ngày Quốc tế đa dạng sinh học năm 2023, Phú Yên có những hoạt động gì, thưa ông?

- Tỉnh có chủ trương và yêu cầu các sở, ngành, địa phương, cơ sở sản xuất kinh doanh và Nhân dân tổ chức các hoạt động hưởng ứng tạo thành chuỗi hoạt động; tổ chức treo băng rôn, pano, áp phích tại các khu vực công cộng, đường phố, trụ sở cơ quan làm việc và các địa điểm phù hợp.

Cụ thể, ngày Môi trường thế giới, Tháng hành động vì môi trường, tỉnh sẽ có các hoạt động cộng đồng như mittinh hưởng ứng, ra quân làm vệ sinh môi trường, trồng cây xanh, thu gom xử lý chất thải; đẩy mạnh tuyên truyền không sử dụng túi ny lông khó phân hủy và các sản phẩm nhựa dùng một lần. Tỉnh cũng yêu cầu các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện các quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020; đề án Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về phòng, chống rác thải nhựa giai đoạn 2021-2025; đề án Tăng cường công tác quản lý chất thải nhựa ở Việt Nam; Chương trình hành động 08 của Tỉnh ủy về tăng cường công tác bảo vệ môi trường, xây dựng tỉnh Phú Yên trở thành điểm đến xanh, sạch, đẹp, thân thiện với môi trường. Các huyện, thị xã, thành phố cần có ít nhất một mô hình cụ thể về chống ô nhiễm nhựa hiệu quả; ra quân dọn, xử lý rác tại các điểm đen và ô nhiễm rác thải nhựa ở sông, hồ, bờ biển…

Ngày Đại dương thế giới, Tuần lễ biển và hải đảo Việt Nam, các cơ quan, đơn vị tập trung tuyên truyền quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, luật pháp quốc tế về biển đảo; các quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của Việt Nam trên biển; vị trí, vai trò và tầm quan trọng của biển đảo, đại dương trong phát triển bền vững. Tăng cường kiểm soát việc thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải, rác thải nhựa ven biển và trên các hải đảo; phát động các phong trào cộng đồng, ra quân làm vệ sinh môi trường biển, thu gom xử lý rác thải, không thải rác thải nhựa ra môi trường. Các huyện, thị xã, thành phố ven biển phải có các hoạt động ra quân làm sạch bờ biển theo kế hoạch của UBND tỉnh, đáp ứng yêu cầu sau thời gian ra quân không còn tình trạng rác thải trôi dạt bờ biển. Dự kiến ngày 4/6, tỉnh tổ chức lễ phát động và ra quân vệ sinh môi trường, thực hiện chuỗi hoạt động làm sạch biển tại khu vực Vũng Rô, TX Đông Hòa.

TX Sông Cầu ra quân thu gom, xử lý rác thải khu vực vịnh Xuân Đài. Ảnh: ANH NGỌC

Tỉnh cũng yêu cầu các cơ quan, đơn vị tăng cường nâng cao nhận thức về đa dạng sinh học, vai trò của đa dạng sinh học trong phát triển bền vững; thay đổi hành vi, thúc đẩy lối sống hài hòa với thiên nhiên; không săn bắt và sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc từ động vật hoang dã quý hiếm. Triển khai kế hoạch hành động về đa dạng sinh học, kiểm soát chặt chẽ tác động của phát triển đối với các khu vực tự nhiên và đa dạng sinh học; đẩy mạnh các chương trình, kế hoạch phục hồi các hệ sinh thái tự nhiên bị suy thoái như rừng ngập mặn, rạn san hô, thảm cỏ biển và các vùng đất ngập nước…

* Sở TN&MT và các đơn vị liên quan sẽ làm gì để bảo vệ môi trường trở thành việc làm thường xuyên, liên tục trong thời gian tới, thưa ông?

- Ô nhiễm môi trường do rác thải đã trở thành vấn đề mang tính toàn cầu và là thách thức lớn đối với cộng đồng, xã hội. Giải pháp quan trọng trong quản lý rác thải là tuần hoàn rác, mà nội dung cốt lõi là phân loại rác và thay đổi hành vi. Để làm tốt việc này, Sở TN&MT đã triển khai đồng bộ các giải pháp, tăng cường vai trò hội, đoàn thể trong công tác tuyên truyền về bảo vệ môi trường, triển khai mô hình phân loại, giảm thiểu rác thông qua giải pháp biến rác thải thành sản phẩm hữu ích. Mô hình ủ nước tẩy rửa sinh học và phân hữu cơ bằng thùng hiếu khí đã triển khai tại 7/9 huyện, thị xã, thành phố, đáng chú ý là sản phẩm nước rửa chén sinh học của Câu lạc bộ Phụ nữ tái chế rác thải xã Bình Ngọc, TP Tuy Hòa được cấp chứng nhận sản phẩm OCOP 3 sao.

Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh xây dựng thùng rác biểu tượng con cá, tập kết rác thải nhựa để tái chế. Ảnh: ANH NGỌC

Sở TN&MT cũng đã tham mưu UBND tỉnh thu hút các nguồn lực hỗ trợ từ Tổ chức quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên tại Việt Nam (WWF-Việt Nam), Trung tâm Hỗ trợ phát triển xanh (GreenHub) nhằm hỗ trợ các địa phương nâng cao năng lực bảo vệ môi trường, nhất là rác thải nhựa và rác thải sinh hoạt; trong đó phấn đấu đưa TP Tuy Hòa trở thành một trong 10 đô thị có tỉ lệ giảm rác thải nhựa cao trong cả nước. Hiện WWF-Việt Nam đang hỗ trợ Phú Yên dự án Quản lý rác thải nhựa ở Việt Nam đến hết năm 2025, đã tổ chức 12 hoạt động thiết thực như tập huấn, triển khai mô hình trường học không rác nhựa, mô hình phân loại rác chợ và khu dân cư tại TP Tuy Hòa (xã An Phú và phường 7)… Còn GreenHub kết nối và kêu gọi nhiều tổ chức tài trợ kinh phí để triển khai các hoạt động nâng cao nhận thức, xây dựng các mô hình điểm về phân loại rác, giảm sử dụng đồ nhựa. Tiêu biểu như các mô hình trường học không rác thải tại Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh; chung tay bảo vệ khu dân cư ven biển xanh - sạch - đẹp (tại xóm An Vũ, xã An Ninh Đông, huyện Tuy An; xóm Lăng Ông, xã Xuân Hải, TX Sông Cầu); trạm làm đầy nước tẩy rửa sinh học - giảm rác thải khu dân cư tại thôn Đông Phước, xã Hòa An, huyện Phú Hòa; làng bích họa tại Hòn Yến, huyện Tuy An…

Thời gian tới, Sở TN&MT và các đơn vị liên quan sẽ tiếp tục phối hợp thực hiện các hoạt động nói trên để nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, giảm thiểu rác thải nhựa trên địa bàn tỉnh. Qua đó góp phần tạo môi trường sống xanh - sạch - đẹp, bền vững, hài hòa với thiên nhiên.

* Xin cảm ơn ông!

ANH NGỌC (thực hiện)