Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam (Công ty Đồng Cam) đang tập trung tu sửa, nạo vét kênh mương nội đồng, chủ động đánh giá nguồn nước và sẵn sàng các phương án chống hạn cho vụ hè thu.

Công nhân Trạm Thủy nông kênh Bắc đang gia cố, sửa chữa mái taluy các vị trí bị sạt lở trên kênh mương ở huyện Phú Hòa. Ảnh: NGỌC HÂN

Gia cố kênh mương nội đồng

Theo Công ty Đồng Cam, vụ hè thu 2023, đơn vị này phục vụ cấp nước tưới cho hơn 18.000ha lúa trên toàn tỉnh. Trước khi tiến hành mở nước, công ty tập trung nhân lực rà soát, nạo vét các kênh mương, khai thông dòng chảy bị ách tắc; đồng thời phối hợp với các địa phương tuyên truyền nông dân gieo sạ từng vùng theo lịch của Sở NN&PTNT để đảm bảo nguồn tưới, tránh tình trạng khô hạn.

Tại Trạm Thủy nông kênh Bắc, những ngày qua, 100% công nhân của trạm đồng loạt ra quân sửa chữa công trình, tu bổ, nạo vét kênh mương, các cống đầu kênh, bể hút các trạm bơm. Theo ông Huỳnh Quốc Việt, Trưởng trạm Thủy nông kênh Bắc, trong thời gian đóng nước từ 25/4-15/5, đơn vị đã lập kế hoạch duy tu sửa chữa, bảo dưỡng các vị trí xung yếu, nạo vét đất bồi lấp lòng kênh, đắp các vị trí xung yếu, lát đanh các vị trí sạt lở, hư hỏng trên toàn bộ hệ thống công trình trạm quản lý. “Đến nay, chúng tôi đã gia cố đắp đất được hơn 40 vị trí sạt lở với tổng khối lượng 350m³, nạo vét khoảng 450m³ đất bùn, rác thải ứ đọng trong lòng kênh… đảm bảo an toàn công trình đưa vào vận hành, khai thác hiệu quả, phục vụ tốt trong công tác tưới tiêu vụ hè thu”, ông Việt cho biết.

Trưởng trạm Thủy nông kênh Nam Châu Đình Tú thì cho hay: Để công trình đưa vào vận hành khai thác có hiệu quả trên hệ thống thủy nông kênh Nam, đơn vị triển khai gia cố, bảo trì các hạng mục công trình. Cụ thể là trám trít sửa chữa tấm đan sạt mái kênh N1 được 500m²; đắp kênh N2 với khối lượng 250m³; nạo vét kênh N1-2, N3-2, kênh chính Nam, kênh Bình Sơn; gia cố công trình đập Bầu Lác và sửa chữa các trạm bơm chống hạn. Ngoài ra, chúng tôi còn phối hợp với các đơn vị dùng nước, kiểm tra xác định cụ thể diện tích các xứ đồng cao, xa nguồn nước, cuối các cấp kênh để có giải pháp đưa nước tưới; khảo sát những vị trí có nguồn nước để đặt máy bơm khi xảy ra khô hạn.

Bên cạnh việc gia cố kênh mương, trên các cánh đồng, nông dân cũng đang khẩn trương cày ải đất, diệt cỏ dại và vệ sinh đồng ruộng để chuẩn bị gieo sạ. Ông Nguyễn Văn Minh, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh cho hay: Vụ hè thu 2023, toàn tỉnh sản xuất hơn 24.000ha lúa. Để sẵn sàng cho vụ canh tác, Sở NN&PTNT đã ban hành kế hoạch sản xuất, yêu cầu các địa phương chủ động nạo vét kênh mương nội đồng, hướng dẫn bà con vệ sinh đồng ruộng để gieo sạ theo đúng lịch thời vụ. Đối với khu vực chủ động tưới trong hệ thống thủy nông và các hồ đập gieo sạ từ 20/5-10/6, các địa phương nằm ở đầu kênh chính Bắc và chính Nam (hai huyện Phú Hòa, Tây Hòa) tập trung gieo sạ trước 30/5 để tránh ảnh hưởng đến lịch gieo sạ của các địa phương nằm cuối hệ thống thủy nông Đồng Cam (TX Đông Hòa, TP Tuy Hòa và phía nam huyện Tuy An).

Chủ động phương án chống hạn

Theo Công ty Đồng Cam, nhờ những đợt mưa vừa qua nên lượng nước ngầm được bổ sung, lưu lượng nước về các hồ chứa đạt khá cao. Đến thời điểm hiện tại, lưu lượng nước qua đập Đồng Cam khoảng 40m³/giây, đảm bảo đủ lượng nước để đưa vào hệ thống tưới của kênh chính Bắc và chính Nam. Tuy nhiên, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia và Đài Khí tượng thủy văn Phú Yên, dự báo năm nay nắng nóng ở mức cao và gay gắt hơn năm ngoái. Dòng chảy các sông, suối trên địa bàn tỉnh ít thay đổi, có xu thế giảm dần, thấp hơn so với trung bình nhiều năm cùng kỳ. Nguồn nước tưới cho vụ hè thu 2023 sẽ khó khăn, nhất là các vùng có công trình thủy lợi nhỏ, vùng cao xa khu tưới.

Ông Nguyễn Minh Huệ, Chủ tịch Công ty Đồng Cam cho biết: Để chủ động nguồn nước tưới tiêu cho sản xuất nông nghiệp vụ hè thu, công ty đã xây dựng phương án chống hạn cụ thể từng khu đồng; tiến hành kiểm tra, đánh giá thực tế nguồn nước ở đầu mối các hệ thống thủy nông, các nguồn nước dự phòng từ sông suối, ao hồ, nước ngầm để có kế hoạch giữ nước, trữ nước. Ngoài ra, đơn vị tiến hành duy tu, bảo dưỡng các máy bơm điện và đường dây điện tại các trạm bơm, chuẩn bị đầy đủ các loại vật tư, nhiên liệu sẵn sàng đáp ứng kịp thời khi xảy ra hạn hán.

Theo Trưởng trạm Thủy nông kênh Nam Châu Đình Tú, vụ hè thu này, để phục vụ tưới cho khoảng 7.742ha lúa, trạm đã chuẩn bị phương án chống hạn trong trường hợp thời tiết diễn biến bất thường. Trạm vận hành trạm bơm chống hạn Đồng Bò, Hòa Mỹ Đông, Hòa Đồng 10 máy bơm, bơm trực tiếp từ sông Đồng Bò, bầu Hương, cầu Cháy tiếp nước vào kênh chính Nam để chống hạn các xã, phường ở hạ lưu (Hòa Thành, Hòa Tân Đông, Hòa Vinh, Hòa Hiệp Trung, Hòa Hiệp Bắc) và vào kênh N2, N6 để chống hạn các xã Hòa Mỹ Đông, Hòa Đồng; đồng thời lắp đặt các trạm bơm điện dã chiến Diều Gà Phú Thọ, Đồng Cờ, Vạn Lộc để tiếp nước chống hạn cho các xứ đồng Đồng Cờ, Đồng Xe, Bầu Trạnh, Vườn Đình…

Phía kênh Bắc, trạm này đã lắp đặt trạm bơm điện dã chiến xi phông Bến Lội (xã Hòa Trị), sẵn sàng khởi động bất cứ lúc nào để bơm nước bổ sung nước cho trạm bơm Phú Vang chống hạn vùng đồng xã An Chấn (huyện Tuy An), An Phú, Bình Kiến (TP Tuy Hòa). Hai trạm bơm dã chiến khác tại cầu máng Gò Chòi và cầu máng Sáu Đàm (xã Hòa Trị) cũng sẽ hỗ trợ chống hạn cho xứ đồng Gò Chòi, Gò Vàng của xã Hòa Trị. 

THÁI NGỌC