Thời gian qua, TX Sông Cầu, TX Đông Hòa và huyện Tuy An đã xây dựng kế hoạch, phương án giải tỏa ao đìa, lồng bè nuôi trồng thủy sản ngoài quy hoạch, tuy nhiên đến nay vẫn chưa triển khai được. Các địa phương này đang gặp khó khăn về thủ tục pháp lý và đang kiến nghị tỉnh hỗ trợ tháo gỡ những vướng mắc, gia hạn thời gian thực hiện.

Số lượng lồng bè gấp nhiều lần quy hoạch

Theo Sở NN-PTNT, đến cuối năm 2021, trên địa bàn huyện Tuy An có 14.535 lồng nuôi thủy sản, tăng 7.550 lồng so với năm 2018. Tuy số lồng bè nuôi trồng thủy sản (NTTS) tại huyện Tuy An không vượt số lượng so với quy hoạch, nhưng có tình trạng tăng số lồng bè tại vùng không quy hoạch NTTS như tại lạch Tân Quy - Lễ Thịnh. Ông Nguyễn Thanh Phong, Phó Chủ tịch UBND huyện Tuy An cho biết: Đến cuối năm 2021, khoảng 6.155 hàng que đăng, với chiều dài bình quân 100m/hàng đã được dỡ bỏ, trong đó người dân tự tháo dỡ khoảng 2.135 hàng; hơn 4.735 lờ bóng Thái Lan bị thu giữ. Tổng số hồ nuôi tôm thuộc diện giải tỏa do xây dựng trái phép trên đầm Ô Loan hiện còn 119 hồ với diện tích khoảng 58ha, giảm so với hiện trạng ban đầu là 253 hồ diện tích hơn 108ha.

Tại TX Đông Hòa, qua kiểm tra thực tế khu vực vịnh Vũng Rô, hiện có 388 bè NTTS với khoảng 16.780 lồng, tăng khoảng 9.500 lồng so với năm 2019 và gấp 4,9 lần so với phương án sắp xếp lồng bè tạm thời được UBND tỉnh phê duyệt. Nguyên nhân tăng là do số chủ bè nuôi chung trước đây nay tách riêng và một số bè nuôi từ địa phương khác kéo đến vào ban đêm nên không kiểm soát được.

TX Sông Cầu hiện có 79.590 lồng nuôi thủy sản, giảm 2.873 lồng so với năm 2018, nhưng gấp 2,4 lần so với quy hoạch. Đến nay, hơn 1.845 hộ đã ký cam kết lộ trình chấm dứt NTTS lồng bè không theo quy hoạch. TX Sông Cầu đã xây dựng và triển khai kế hoạch giải tỏa, di dời lồng bè NTTS, rớ khai thác thủy sản trên luồng lạch ra vào của tàu cá và hỗ trợ các xã, phường kiểm tra, lập biên bản vi phạm hành chính, xử lý các trường hợp vi phạm. Theo ông Lâm Duy Dũng, Phó Chủ tịch UBND TX Sông Cầu, từ tháng 6/2021 đến nay, địa phương đã kiểm tra, vận động, lập bản cam kết đối với 32 trường hợp lấn chiếm luồng lạch tại vịnh Xuân Đài. Đến nay, việc giải tỏa các lồng bè NTTS ngoài quy hoạch trên địa bàn chưa triển khai được. Việc sắp xếp, giao mặt nước cũng đang gặp một số khó khăn, không thể thực hiện theo đúng tiến độ, do trình tự thủ tục giao mặt nước, khu vực biển chưa đầy đủ…

Cần thời gian để xử lý dứt điểm

Theo UBND TX Đông Hòa, việc xây dựng phương án cưỡng chế lồng bè NTTS đang gặp khó khăn trong công tác xử lý tài sản (tôm, cá sống...), không có phương tiện trông giữ, bảo quản theo quy định. Phó Chủ tịch UBND TX Đông Hòa Nguyễn Văn Hồng cho hay: Nếu tổ chức cưỡng chế bằng hình thức kéo lồng bè NTTS khỏi khu vực Vũng Rô ra biển Đông thì không có vị trí neo đậu, sẽ bị sóng đánh vỡ bè, trôi mất tài sản của người dân. Việc tháo dỡ và di dời lồng bè ra khỏi khu vực vịnh Vũng Rô cần một khoản kinh phí rất lớn, khoảng 10,5 tỉ đồng, trong khi nguồn ngân sách địa phương còn nhiều khó khăn.

Ông Lâm Duy Dũng, Phó Chủ tịch UBND TX Sông Cầu thì kiến nghị: Việc giao mặt nước, đất có mặt nước và khu vực biển cho các hộ NTTS lồng bè theo Nghị định 11 ngày 10/2/2021 của Chính phủ chưa thực hiện được vì phương án, bản đồ chi tiết mặt nước NTTS vịnh Xuân Đài chưa được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Hình thức xử lý vi phạm theo Nghị định 166 ngày 12/11/2013 của Chính phủ khó thực hiện được trong thực tiễn, do không đảm bảo được kinh phí, công cụ, phương tiện kỹ thuật và việc kiểm đếm, trông giữ, bảo quản tài sản như quy định.

Sở NN-PTNT đã kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo UBND TX Sông Cầu và TX Đông Hòa tiếp tục rà soát, thực hiện các nhiệm vụ mà tỉnh đã chỉ đạo trong việc khắc phục những tồn tại đối với NTTS. Đồng thời, yêu cầu các địa phương thực hiện nghiêm việc quản lý, không để tăng thêm lồng bè NTTS, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm; gắn việc sắp xếp, giải tỏa lồng bè NTTS ngoài quy hoạch với việc tạo sinh kế thay thế, việc làm mới cho người lao động bị ảnh hưởng; đưa việc thực hiện nội dung này vào đánh giá, xếp loại thủ trưởng cơ quan, người đứng đầu cấp huyện. UBND tỉnh nên phân công lãnh đạo UBND tỉnh trực tiếp theo dõi, chỉ đạo thực hiện Kết luận 360; thường xuyên tổ chức kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện; đề xuất giải pháp tháo gỡ vướng mắc, chỉ đạo thực hiện quyết liệt. UBND tỉnh trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy xem xét cho ý kiến chỉ đạo về việc gia hạn thời hạn thực hiện nhiệm vụ giải tỏa, sắp xếp lồng bè NTTS trên vịnh Xuân Đài và vịnh Vũng Rô đến tháng 12/2022 như kiến nghị của các địa phương này.

ANH NGỌC