Từ một mô hình điểm ban đầu, đến nay, nhiều HTX ở huyện Tây Hòa vươn lên hoạt động theo mô hình HTX kiểu mới, tạo sự đổi thay cho thành phần kinh tế tập thể (KTTT) và góp một phần quan trọng vào sự phát triển chung ở địa phương.
Lan tỏa mô hình điểm
HTX Nông nghiệp kinh doanh và dịch vụ Hòa Phong là đơn vị được chọn làm điểm để xây dựng mô hình HTX kiểu mới tại huyện Tây Hòa. Năm 2017 đến nay, từ chuỗi giá trị trên cây dâu tằm tạo ra sản phẩm rượu tằm, HTX đã phát triển thêm chuỗi giá trị trên cây lúa hình thành sản phẩm gạo chất lượng cao Tây Hòa. Ông Nguyễn Ngọc Tuấn, Giám đốc HTX này cho biết: Đơn vị luôn nỗ lực để không phụ sự kỳ vọng của thành viên HTX cũng như tạo động lực cho các HTX khác vươn lên hòa mình vào thị trường. Năm qua, HTX có doanh thu hơn 17 tỉ đồng, cho lợi nhuận trước thuế hơn 700 triệu đồng. Thành viên HTX được chia lãi 427 triệu đồng.
Sau HTX Hòa Phong, nhiều HTX kiểu mới lần lượt xuất hiện trên địa bàn huyện Tây Hòa như HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Mỹ Tây, HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Phú… Theo ông Phùng Minh Tuấn, Giám đốc HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Mỹ Tây, HTX đã xây dựng thành công chuỗi liên kết giá trị trên cây lúa, hình thành sản phẩm gạo chất lượng cao Hòa Mỹ Tây. Đồng thời, khi nhận thấy thành viên HTX còn có thế mạnh ở lĩnh vực lâm nghiệp, HTX đã tham gia vào chuỗi liên kết rừng trồng toàn tỉnh. Hiện HTX có vườn ươm cùng nhiều trang thiết bị phục vụ việc trồng, chăm sóc, khai thác rừng. HTX thu hút được 225 hộ tham gia với diện tích hơn 535ha…
Không riêng lĩnh vực nông nghiệp, lĩnh vực phi nông nghiệp cũng ghi nhận sự nổi bật của HTX Tân Hòa Bình (xã Hòa Bình 1). Ông Lương Tấn Thái, Giám đốc HTX này cho biết, là đơn vị xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ sang Mỹ và các nước châu Âu, thế mạnh của HTX là tạo việc làm, tăng thu nhập cho lao động nông thôn. Năm qua, mặc dù gặp khó khăn do tác động của dịch bệnh COVID-19, nhưng đơn vị vẫn nỗ lực duy trì việc làm để tạo nguồn thu nhập ổn định cho người lao động. Ngoài 65 lao động thường xuyên, HTX còn tạo việc làm cho hàng trăm lao động thời vụ tại 6 cụm sản xuất vệ tinh ở các hộ gia đình trong và ngoài huyện. Hiện lao động ở HTX có thu nhập bình quân 40 triệu đồng/người/năm, tăng 15 triệu đồng so với 10 năm trước. “Hiệu quả từ sản xuất kinh doanh cùng những giá trị mà các HTX mang lại cho người dân địa phương sẽ là minh chứng rõ nhất cho sự phù hợp của mô hình HTX kiểu mới trong sự vận động của nền kinh tế thị trường hiện nay”, ông Thái chia sẻ.
Đóng góp cho địa phương
Từ mô hình HTX kiểu mới, KTTT được kiện toàn và hoạt động hiệu quả nên đã đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội, nhất là thực hiện tái cơ cấu ngành Nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới (NTM) tại địa phương. Theo UBND huyện Tây Hòa, KTTT đóng góp vào tổng giá trị sản xuất của huyện khoảng 1,12%. Các HTX nòng cốt của thành phần kinh tế này đã hỗ trợ tích cực giúp nâng cao đời sống hộ thành viên, chuyển giao kiến thức cho nông dân thông qua các mô hình sản xuất theo chuỗi. Hiện 14 HTX trên địa bàn huyện đạt tổng doanh thu 90,6 tỉ đồng, tăng 28,1% so với năm 2017. Người lao động thường xuyên trong HTX có thu nhập bình quân 30 triệu đồng/người/năm, tăng 20% so với năm 2017.
Ông Mai Ne, Phó Chủ tịch UBND huyện Tây Hòa cho biết: Thực hiện chủ trương của tỉnh về kiện toàn, đổi mới KTTT, huyện tiến hành xây dựng và phát triển mô hình HTX kiểu mới gắn với tái cơ cấu ngành Nông nghiệp và xây dựng NTM. Từ đây, các HTX được đầu tư theo các tiêu chí phù hợp với sự phát triển chung của địa phương. Năm 2017, toàn huyện có 100% xã đạt chuẩn NTM và là địa phương đầu tiên của tỉnh đạt huyện NTM (năm 2018). Năm 2021, 3 xã đạt NTM nâng cao. Thành công chung này có sự đóng góp tích cực của các HTX trong hoàn thành tiêu chí 13 về tổ chức sản xuất hoạt động hiệu quả khi HTX đóng vai trò chủ chốt của tiêu chí này. Đồng thời, các HTX cũng giúp địa phương hoàn thành các tiêu chí khác như tạo việc làm tăng thu nhập, nâng cao đời sống người dân, xóa đói giảm nghèo, bảo vệ môi trường…
Theo ông Lê Thanh Lam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, huyện Tây Hòa luôn là một trong những địa phương dẫn đầu toàn tỉnh trong phong trào KTTT. Đây được ghi nhận là huyện đầu tiên của cả tỉnh có HTX xây dựng thành công chuỗi giá trị nông sản. Đó là chuỗi quản lý trồng dâu nuôi tằm - chế biến nhộng tằm, hình thành sản phẩm rượu tằm - xây dựng thương hiệu và tiêu thụ rượu tằm Hòa Phong; đưa sản phẩm làng nghề truyền thống thành sản phẩm thương mại đạt chuẩn, có chỗ đứng trên thị trường. Từ đây giúp định hình khung về mô hình HTX kiểu mới cho các HTX khác trong toàn tỉnh hướng theo. Đồng thời, đây cũng là địa phương có sự phát triển hài hòa giữa lĩnh vực nông nghiệp và lĩnh vực phi nông nghiệp trong các HTX. Hiệu quả của mô hình HTX kiểu mới ở huyện Tây Hòa đang góp phần tạo sự đổi mới cho KTTT toàn tỉnh nói chung.
MINH DUYÊN
