Cho đến khi cơ quan chức năng phát hiện ra nó là một trong những ổ dịch COVID-19 ở TP Hồ Chí Minh thì dư luận cả nước mới biết đến một điều kinh khủng: một quán bar lấy danh hiệu Đức Phật làm tên: Buddha Bar Grill!
Trước đó, quán Buddha địa chỉ số 7 Thảo Điền, phường Thảo Điền, quận 2, TP Hồ Chí Minh bị phong tỏa từ ngày 19/3 do có người nhiễm COVID-19 (bệnh nhân thứ 91 và bệnh nhân thứ 97 đã đến đây). Tính đến nay đã có thêm 7 người khác từng đến quán bar này dương tính với SARS-CoV-2.
Điều mà dư luận quan tâm ngoài việc lây nhiễm SARS-CoV-2 là vấn đề văn hóa kinh doanh và trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước khi cấp phép kinh doanh cho một nơi ăn uống rượu thịt lấy tên là Buddha (Phật).
Ở nhiều quốc gia châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng, đạo Phật gắn liền với đạo đức, văn hóa, thuần phong mỹ tục; hình tượng Phật là vô cùng thiêng liêng. Ở đây, chủ quán bar Buddha không chỉ dùng danh hiệu của đức Phật dùng làm tên quán, mà trong quán bar này còn trưng bày các hình ảnh, tượng Phật, bồ tát để trang trí theo chủ đề. Rõ ràng việc làm này là hoàn toàn có chủ ý chứ chẳng hề vô tình.
Một chi tiết khác khẳng định thêm ý đồ của chủ quán bar này, đó là việc cố tình “trại tên” so với tên trong giấy phép kinh doanh. Sau khi sự việc vỡ lở, báo chí vào cuộc mới biết cơ sở này đăng ký kinh doanh là nhà hàng với tên gọi “Bvddha bar”. Vậy nhưng khi làm biển hiệu họ đã cố tình làm lệch đi thành “Buddha bar”. Điều này chính ông Nguyễn Phước Hưng, Chủ tịch UBND quận 2, nói với báo chí. “Nếu đăng ký là Buddha bar thì sẽ không được cấp giấy phép vì gây tranh cãi về tôn giáo”, Chủ tịch UBND quận 2 khẳng định. Tới đây thì dư luận lại đặt thêm vấn đề, đây là quán bar hoạt động công khai chứ có phải tài sản gì nhỏ bé có thể cất giấu được mà cơ quan chức năng không biết. Hơn nữa, theo báo chí thì trước đó dư luận đã phản ánh về cơ sở kinh doanh phản cảm, thiếu văn hóa này, nhưng cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực này vẫn để hoạt động bình thường.
Xét về mặt pháp luật thì cơ sở kinh doanh này vi phạm Luật Doanh nghiệp trong việc đặt tên bằng từ ngữ, ký hiệu vi phạm truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức và thuần phong mỹ tục của dân tộc. Điều 39 Luật Doanh nghiệp 2014 quy định về “Những điều cấm trong đặt tên doanh nghiệp”, trong đó khoản 3 nghiêm cấm các doanh nghiệp: “Sử dụng từ ngữ, ký hiệu vi phạm truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức và thuần phong mỹ tục của dân tộc”.
Sau sự việc, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP Hồ Chí Minh đã có văn bản gửi cơ quan chức năng đề nghị có biện pháp hữu hiệu về việc không sử dụng hình tượng Phật, pháp khí Phật giáo để trang trí tại quầy rượu bia, để chấm dứt sự ngộ nhận của cộng đồng, không tạo thành dư luận nóng trong tôn giáo.
Các hiểu biết về văn hóa, nhất là văn hóa tôn giáo, tâm linh rất cần thiết cho mỗi người, trong đó có doanh nhân. Vị chủ quán bar này hẳn có chủ ý rõ ràng khi dùng tên đức Phật để làm thương hiệu cho một quán ăn nhậu, bia rượu của mình, bởi đây là những điều thuộc giới luật cấm kỵ trong đạo Phật. Một kiểu văn hóa kinh doanh bất chấp!
QUỲNH MAI