Thời gian qua, tình hình khai thác đá chẻ viên không phép, trái phép diễn ra trên địa bàn huyện Đông Hòa khá phức tạp. Mặc dù các ngành chức năng và địa phương tăng cường tuyên truyền, vận động người dân dừng khai thác không phép, trái phép nhưng tình trạng này vẫn tiếp diễn. UBND tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chức năng và địa phương sớm chấn chỉnh và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Nhiều năm chưa xử lý được

Theo Sở TN-MT, thời gian qua, hoạt động khai thác, sản xuất đá chẻ viên không phép, trái phép, không tuân thủ các quy định về an toàn trong khai thác đá lộ thiên trên địa bàn huyện Đông Hòa có chiều hướng gia tăng. Việc khai thác này tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn lao động, ảnh hưởng đến tính mạng con người, gây tác động xấu đến môi trường và trật tự an toàn xã hội, thất thoát nguồn tài nguyên khoáng sản và nguồn thu ngân sách…

Theo UBND xã Hòa Xuân Nam, trên địa bàn xã có khoảng 150 người tham gia khai thác đá chẻ viên và hầu hết không có giấy phép. Địa phương đã vận động người dân không khai thác đá trái phép, sớm chuyển đổi nghề nghiệp, nghiêm cấm khai thác đá, nếu tái phạm thì bị xử lý nghiêm. Tuy nhiên, tình trạng khai thác đá chẻ viên trái phép ở địa phương vẫn chưa có dấu hiệu giảm…

Ông N.V.B ở xã Hòa Xuân Nam cho biết, nghề khai thác đá chẻ viên ở các xã Hòa Xuân Nam, Hòa Xuân Tây, Hòa Xuân Đông đã có từ rất lâu. Mặc dù nặng nhọc và nguy hiểm nhưng nghề này cho thu nhập khá ổn định nên nhiều người dân tham gia. Nhiều người cũng biết là vi phạm, nhưng nếu không làm thì lại thất nghiệp và không biết chuyển sang nghề gì để kiếm sống.

Còn theo ông Huỳnh Minh Thường, Chủ tịch UBND xã Hòa Xuân Đông, tại các khu vực núi Cây Tra, núi Cây Trâm và Gò Vông thuộc địa phương quản lý, tình trạng khai thác đá trái phép cũng diễn ra một thời gian dài. Địa phương đã phối hợp với các ngành chức năng của huyện thường xuyên kiểm tra, xử lý. UBND xã đã kiến nghị huyện và ngành Điện xử lý cắt điện, chấm dứt hợp đồng mua bán điện đối với các trường hợp sử dụng điện để khai thác đá chẻ viên trái phép…

Sớm xử lý nghiêm và dứt điểm

Ông Mai Kim Lộc, Phó Giám đốc Sở TN-MT, cho biết: Sở TN-MT vừa phối hợp với các ngành chức năng và chính quyền địa phương tổ chức kiểm tra và xử lý tình trạng khai thác đá chẻ viên không phép, trái phép trên địa bàn huyện Đông Hòa.

Qua kiểm tra, đoàn công tác phát hiện tại xã Hòa Xuân Nam (khu vực đèo Cả, đoạn dọc quốc lộ 1) có 16 vị trí khai thác đá chẻ viên không phép. Còn tại các xã Hòa Xuân Đông cũng có 6 vị trí và Hòa Xuân Tây 7 vị trí đều khai thác đá chẻ viên nhưng không có giấy phép.

Tại thời điểm kiểm tra, đa số vị trí khai thác đều không có người, nhưng qua kiểm tra thì lại tái diễn tình trạng khai thác đá chẻ viên. Sản phẩm sau khai thác là đá chẻ viên được xếp thành đống, tập kết nhiều vị trí khác nhau; các vị trí vẫn còn lều trại phục vụ cho việc khai thác đá.

Nhiều nguyên nhân dẫn đến việc khai thác đá chẻ trái phép, không phép và kéo dài nhiều năm, trong đó công tác quản lý nhà nước về khoáng sản của các ngành, chính quyền địa phương chưa chặt chẽ, hình thức xử lý vi phạm chưa đủ sức răn đe.

Các lao động khai thác đá chẻ ở đây chủ yếu là lao động phổ thông, lớn tuổi nên khó sắp xếp và chuyển đổi nghề. Trong khi đó, chính quyền địa phương, nhất là cấp cơ sở còn thiếu trách nhiệm, không ngăn chặn và xử lý kịp thời.

Mới đây, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Nguyễn Chí Hiến đã chỉ đạo UBND huyện Đông Hòa tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp khai thác khoáng sản trái phép, không phép, ảnh hưởng đến môi trường sinh thái, mất an toàn lao động trên địa bàn. Địa phương chủ động phát hiện, tổ chức giải tỏa, ngăn chặn hoạt động khai thác khoáng sản không phép sau khi phát hiện và xử lý dứt điểm các điểm khai thác đá chẻ không phép trên địa bàn.

UBND tỉnh yêu cầu UBND huyện Đông Hòa xử lý nghiêm các trường hợp có hành vi làm ngơ, bao che, tiếp tay cho hoạt động khai thác khoáng sản không phép. Sở TN-MT phối hợp với các cơ quan và địa phương có liên quan tham mưu cho UBND tỉnh phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác; kiểm tra xử lý theo quy định đối với các tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản không phép, trái phép và kiến nghị xử lý nghiêm người đứng đầu địa phương nếu để xảy ra sai phạm trong công tác quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn.

ANH NGỌC