Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp là một trong 10 chỉ số thành phần để đánh giá chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) và có vai trò quan trọng hàng đầu để doanh nghiệp đánh giá chất lượng, hiệu quả điều hành, phát triển kinh tế của địa phương. Để triển khai hiệu quả dịch vụ này rất cần sự quan tâm, giải pháp căn cơ của các ngành chức năng, doanh nghiệp cung cấp và sử dụng dịch vụ.

Những hạn chế

Chỉ số dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp bao gồm 6 nhóm: cung cấp thông tin thị trường; tư vấn thông tin pháp luật; hỗ trợ tìm kiếm đối tác kinh doanh; xúc tiến thương mại và hội chợ, triển lãm; công nghệ và các dịch vụ liên quan; các dịch vụ về đào tạo doanh nghiệp. Thời gian qua, các sở, ngành của tỉnh đã phối hợp thực hiện một số việc để hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp. Trong đó, Sở Công thương đã hỗ trợ doanh nghiệp tìm đối tác kinh doanh thông qua các hội nghị giao thương, kết nối cung cầu, hội chợ trưng bày sản phẩm. Đơn vị này cũng đã cung cấp thông tin thị trường trong và ngoài nước, đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại như xây dựng thương hiệu, kinh doanh trực tuyến; hỗ trợ đào tạo, tư vấn thông tin pháp luật liên quan đến ngành Công thương… Không dừng lại ở đó, các sở Tư pháp, Tài chính, KH-CN… cũng đã tập huấn, hướng dẫn đội ngũ kế toán tại các doanh nghiệp nắm bắt kịp thời những nội dung mới; tư vấn, giải đáp các vấn đề chính sách, pháp luật có liên quan đến sản xuất, kinh doanh; tuyên truyền, tổ chức hoạt động kết nối cung cầu về công nghệ, sản phẩm công nghệ…

Theo các ngành chức năng, tuy có nỗ lực thực hiện nhưng dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp vẫn chưa làm cộng đồng doanh nghiệp hài lòng. Điều này thể hiện rõ là chỉ số này trong 3 năm qua có chiều hướng giảm. Bà Nguyễn Thị Kim Bích, Phó Giám đốc Sở Công thương, cho biết: Chỉ số dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp trong những năm qua giảm là do loại hình dịch vụ công của tỉnh còn hạn chế, chưa đa dạng, chủ yếu tập trung vào dịch vụ giải quyết thủ tục hành chính. Thị trường dịch vụ hỗ trợ tư nhân của tỉnh còn chậm phát triển, số lượng cơ sở tư nhân cung cấp dịch vụ hỗ trợ kinh doanh còn ít, chất lượng chưa được cải thiện. Với tình hình thực tế hiện nay, việc sử dụng các dịch vụ hỗ trợ kinh doanh là xu thế chung, góp phần giảm chi phí đầu vào và nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp. Trong khi đó, doanh nghiệp tỉnh ta vẫn còn tâm lý e dè, chưa mạnh dạn sử dụng các dịch vụ hỗ trợ ngoài. Theo ông Trần Văn Anh, Phó Giám đốc Sở Tài chính, chỉ riêng việc đào tạo nghiệp vụ thì trong những năm qua, đơn vị này thường xuyên phối hợp với Vụ Kế toán và Kiểm toán (Bộ Tài chính) đào tạo, tập huấn, giải đáp thắc mắc của doanh nghiệp về nghiệp vụ liên quan nhưng doanh nghiệp chưa thật sự quan tâm đến công tác này nên số lượng tham gia thấp, chưa tương xứng với số doanh nghiệp đang hoạt động. Điển hình là trong 2 đợt tập huấn gần nhất, Sở Tài chính đã gửi thông báo đến 500 doanh nghiệp (đợt 1) nhưng chỉ 30 doanh nghiệp cử nhân viên tham gia, còn trong đợt 2 thì có 59 trên 800 doanh nghiệp được gửi thông báo đăng ký tham dự.

Còn ông Dương Bình Phú, Phó Giám đốc Sở KH-CN thì cho hay: Tại tỉnh, thực trạng công nghệ của các doanh nghiệp chỉ ở mức trung bình so với mặt bằng chung của cả nước; phương tiện, điều kiện sản xuất còn hạn chế. Nhiều doanh nghiệp chưa mạnh dạn đầu tư, đổi mới công nghệ dẫn đến năng suất lao động thấp, chi phí sản xuất cao, sức cạnh tranh chưa giảm. Tỉnh còn thiếu cơ chế liên kết, ràng buộc, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư công nghệ…

Cần giải pháp căn cơ

Liên quan đến dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp, ông Ngô Đa Thọ, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp tỉnh, cho biết: Doanh nghiệp vừa và nhỏ, mới khởi nghiệp… của tỉnh rất cần được hỗ trợ về nhiều mặt, nhất là về pháp lý, kỹ năng quản trị, quảng bá thương hiệu, thông tin thị trường công nghệ, thương mại… Với những điều kiện khác nhau, các doanh nghiệp cần sự quan tâm từ phía tỉnh cũng như ngành chức năng. Do đó, ngoài sự chủ động, nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp, công tác tuyên truyền, nắm bắt tình hình thực tế và hỗ trợ kịp thời cho doanh nghiệp cũng rất cần được các đơn vị đẩy mạnh.

Nhìn nhận và đánh giá thực chất hiệu quả của việc triển khai dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp hiện nay, các ngành chức năng cho rằng, mỗi nhóm dịch vụ của chỉ số thành phần về dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp phải giao rõ trách nhiệm cho từng ngành phụ trách từng lĩnh vực để triển khai. Trên cơ sở đó, các đơn vị có kế hoạch, phương pháp thực hiện căn cơ, cụ thể để phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp trong tỉnh. Cũng theo bà Nguyễn Thị Kim Bích, trước tiên cần rà soát doanh mục DNTN hoạt động trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ cho doanh nghiệp, đề xuất các giải pháp hỗ trợ để thúc đẩy khối doanh nghiệp này phát triển cả về số lượng và chất lượng. Mặt khác, công tác triển khai phải tùy vào từng lĩnh vực. Cụ thể như dịch vụ tư vấn thông tin pháp luật cho doanh nghiệp cần được nâng cao chất lượng theo hướng tổ chức thực hiện các hoạt động hỗ trợ pháp lý bằng việc tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật, tổ chức diễn đàn giải đáp pháp luật, đối thoại, tiếp nhận ý kiến từ phía doanh nghiệp; mở chuyên mục hỗ trợ trên trang thông tin điện tử của tỉnh; thành lập mô hình vườn ươm doanh nghiệp, quỹ khởi nghiệp, tổ tư vấn, hỗ trợ thông tin thị trường. Riêng về dịch vụ đào tạo, các cơ quan cần phối hợp với các trường tổ chức các lớp học ngắn hạn cho doanh nghiệp trong lĩnh vực quản trị tài chính, thuế, hội nhập kinh tế quốc tế…

VÕ PHÊ