Đó là trường hợp của vợ chồng ông Nguyễn Văn Hải và bà Lê Thị Xuân Du ở thị trấn Hai Riêng (huyện Sông Hinh). Ở tuổi mấp mé lục tuần, khi về hưu và các con đã trưởng thành, ông bà mới tìm tới cây dược liệu và có thu nhập khá từ mô hình này.

Ông Hải đang ép tinh bột nghệ - Ảnh: MINH DUYÊN

Ông Nguyễn Văn Hải cho biết: Tôi sinh năm 1960, người Hải Phòng. Tôi từng đóng quân ở Nha Trang. Năm 1985, tôi xuất ngũ rồi đến Sông Hinh lập nghiệp và lấy vợ. Vợ tôi kém tôi 2 tuổi, là viên chức. Chúng tôi đến với cây dược liệu từ chính nhu cầu sức khỏe của các thành viên trong gia đình. Sau dùng thấy có tác dụng, chúng tôi đã chia sẻ với hàng xóm và người thân, nhờ đó mọi người biết tìm tới mua.

Cà gai leo, nấm linh chi, tinh bột nghệ là những sản phẩm dược liệu tự tay ông Hải, bà Du trồng và chế biến; vừa để gia đình sử dụng vừa bán cho mọi người. Trong đó, cà gai leo, nấm linh chi sấy khô bán cho người dân làm trà uống và trồng nghệ, làm tinh bột nghệ để chữa bệnh và làm đẹp. Mỗi năm, những sản phẩm này mang lại thu nhập từ 30-70 triệu đồng cho gia đình. Chia sẻ về quá trình đến với cây dược liệu, bà Du nói: Cây cà gai leo rất tốt cho gan nên lúc đầu vợ chồng tôi trồng vài bụi để sắc uống. Rồi hàng xóm thấy vậy hỏi mua, người thân ở quê cũng gọi điện vào hỏi mua. Hiện, với giá 300.000 đồng/kg cà gai leo khô, vợ chồng tôi không đủ để bán. Còn tinh bột nghệ, tôi sử dụng để chữa bệnh bao tử của mình. Lúc đầu tôi mua ngoài nhưng sợ không đảm bảo chất lượng nên tự trồng để dùng và thấy bệnh đỡ hẳn. Nhiều người bị bệnh như tôi tới hỏi bí quyết và nhờ tôi bán lại. Thấy tôi bán sản phẩm có uy tín lại không nặng về thu nhập nên mọi người tìm tới ngày càng nhiều. Mỗi năm, chúng tôi tiêu thụ 2 tạ tinh bột nghệ. Còn nấm linh chi, gia đình tôi đã muốn trồng từ lâu nhưng chưa có kỹ thuật. May mắn là năm vừa rồi, gia đình tôi tham gia mô hình trồng nấm tại thị trấn Hai Riêng do Phòng NN-PTNT huyện Sông Hinh triển khai. Nhờ đó, chúng tôi được hỗ trợ phôi nấm và kỹ thuật. Sau 5 tháng, chúng tôi đã thu hoạch đợt đầu được 20kg linh chi khô, bán được 40 triệu đồng. Mặc dù làm trong khuôn viên gia đình với mô hình nhỏ nhưng không vì thế mà mình làm thủ công thô sơ; ngược lại chúng tôi đầu tư trang thiết bị đầy đủ như lò sấy, máy vắt, máy xay, nhà lưới, hệ thống phun sương… với tổng chi phí gần 40 triệu đồng. Đặc biệt, chúng tôi đã tự mày mò sáng chế ra lò sấy bằng bếp từ và khung sắt nên chi phí giảm đáng kể. Việc đầu tư máy móc vừa đảm bảo kỹ thuật trồng, chế biến để cho ra sản phẩm đạt chất lượng vừa giảm sức lao động. Với chúng tôi, hai con đã lớn và có công ăn việc làm, nên mình làm mô hình thảo dược này không đặt nặng vấn đề lợi nhuận mà vì sức khỏe của người thân trong gia đình cũng như mọi người.

Theo chị Nguyễn Thị Thơ ở xã Đức Bình Tây (huyện Sông Hinh), từ người quen giới thiệu chị tìm tới gia đình bà Du để mua tinh bột nghệ. Khi thấy bà Du vừa tự làm cho mình sử dụng vừa để bán, chị rất yên tâm về chất lượng. Giờ chị không chỉ mua cho mình còn mua hộ hàng xóm và người thân.

Ông Nguyễn Khắc Sự, Trưởng Phòng NN-PTNT huyện Sông Hinh, nhận xét: Cây dược liệu đang có nhu cầu rất lớn trên thị trường. Với điều kiện khí hậu thuận lợi như ở Sông Hinh thì việc trồng các loại cây này không tốn quá nhiều công chăm sóc, phù hợp với những người lớn tuổi. Hộ ông Hải và bà Du chọn sản phẩm này là hướng đi đúng. Mô hình này cần nhân rộng trong nhân dân, vừa để tự chăm sóc, bảo vệ sức khỏe bản thân vừa có thêm thu nhập cho kinh tế hộ. Đơn vị khuyến khích các hộ gia đình trồng thảo dược, đặc biệt là trồng và chế biến theo hướng sản xuất hàng hóa, làm tiền đề để địa phương quy hoạch thành vùng chuyên canh, biến cây dược liệu cùng với các loại cây trồng truyền thống như mía, sắn, cây ăn trái trở thành cây trồng chủ lực cho thu nhập cao.

HẢI PHONG