Mới đây, Liên minh HTX tỉnh ký kết thỏa thuận hợp tác với Trung tâm Ươm tạo doanh nghiệp nông nghiệp công nghệ cao (TP Hồ Chí Minh). Mục đích là mở ra hướng phát triển mới cho các HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh, tập trung nâng cao công nghệ sản xuất, gắn với khâu tiêu thụ nông sản. Xung quanh vấn đề này, trao đổi với Báo Phú Yên, ông Lê Thanh Lam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, cho biết:

Ông Lê Thanh Lam - Ảnh: MINH DUYÊN

- Ở Phú Yên, những đơn vịkinh tế tập thể đang trong quá trình kiện toàn, củng cố lại hoạt động, cần một cú hích mới để phát triển hơn. Đồng thời, các HTX, đặc biệt là các HTX nông nghiệp đang tham gia tích cực vào tái cơ cấu nông nghiệp gắn với nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, hình thành sản xuất theo chuỗi.

Gắn với đó, mục đích chính của việc hợp tác này là định hướng sản xuất cho các HTX theo cách chuyên nghiệp; tức là có nghiên cứu ứng dụng, sản xuất bằng công nghệ để tạo ra sản phẩm nông sản đạt tiêu chuẩn chất lượng đáp ứng yêu cầu xuất khẩu. Trong đó, thông qua quá trình hợp tác, các HTX nắm bắt được quy trình nghiên cứu, được chuyển giao kết quả nghiên cứu ứng dụng vào sản xuất. Các HTX cũng được hỗ trợ đào tạo, tập huấn và xây dựng ý tưởng, hình thành các dự án thuộc lĩnh vực nông nghiệp…

* Vậy Liên minh HTX tỉnh hợp tác với Trung tâm Ươm tạo doanh nghiệp nông nghiệp công nghệ cao ở những lĩnh vực nào?

- Có 4 nội dung chính được triển khai trong quá trình hợp tác là nghiên cứu ứng dụng, hoạt động chuyển giao công nghệ, tập huấn đào tạo và thu hút đầu tư xúc tiến thương mại. Cụthể, Trung tâm Ươm tạo doanh nghiệp nông nghiệp công nghệ cao (gọi tắt là trung tâm) tư vấn cho liên minh thực hiện các chương trình nghiên cứu ứng dụng, xây dựng các dự án rau, hoa, cây dược liệu, nấm…; hướng tới xây dựng thương hiệu các sản phẩm công nghệ cao trên địa bàn tỉnh. Trung tâm chuyển giao quy trình kỹ thuật, công nghệ sản xuất giống, xây dựng các mô hình canh tác công nghệ cao để hình thành vùng chuyên canh rau an toàn, nấm ăn, nấm dược liệu theo chuỗi liên kết từ sản xuất, chế biến, bảo quản đến tiêu thụsản phẩm. Đi cùng với thương hiệu các sản phẩm công nghệ cao này làcác HTX.

Trong xúc tiến thương mại, khi các HTX có được sản phẩm ứng dụng công nghệ cao thì trung tâm sẽ là nơi trưng bày giới thiệu các sản phẩm của HTX để các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp tới tham quan và mở rộng hợp tác. Sự hợp tác này không dừng lại trong quá trình hợp đồng có hiệu lực mà sẽ là mãi mãi khi sản phẩm của HTX vẫn đáp ứng đúng yêu cầu kỹ thuật, công nghệtheo tiêu chuẩn của trung tâm. Trung tâm sẽ chia sẻ thông tin, xây dựng cơ sở dữ liệu cho sản phẩm của các HTX… công khai trên website.

Đoàn khảo sát tỉnh Phú Yên tham quan công nghệ trồng dưa lưới của Công ty TNHH Đông Á ở Khu nông nghiệp công nghệ cao TP Hồ Chí Minh - Ảnh: CTV

* Những khó khăn mà các HTX sẽ gặp phải trong triển khai sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao thời gian tới là gì, thưa ông?

- Vốn chính là rào cản đầu tiên màcác HTX phải đối mặt khi sản xuất nông nghiệp công nghệ cao. Vì đầu tư sản xuất theo hướng này chắc chắn chi phí sẽ không hề rẻ. Chúng tôi đã khảo sát thực tế mô hình trồng dưa lưới của Công ty TNHH Đông Á (đơn vịmà trung tâm vừa hợp tác thành công) cho thấy, công ty này sử dụng giống bằng công nghệcấy mô, trồng trên giỏ treo trong nhàmàng, tưới nước tự động… Chi phí cho tất cả quy trình có giá từ 560.000-800.000 đồng cho mỗi mét vuông. Quá trình này sử dụng kéo dài từ 15-20 năm. Còn tại HTX Nông nghiệp Tân Bình (tỉnh Đồng Tháp), để tạo ra sản phẩm gạo hữu cơ vốn đầu tư cho quy trình sản xuất tự động gồm gieo sạ, làm đất, sấy lúa… trên cánh đồng mẫu lớn hết 5 tỉ đồng, vốn đối ứng của HTX là 1,2 tỉ đồng.

Khó khăn thứ hai đối với các HTX chính là nhân lực chất lượng cao. Để nghiên cứu, tiếp nhận công nghệ mới, các HTX cần những cán bộ có trình độ khoa học nhất định, cơ bản phải là trình độ đại học.

* Khi hợp tác với trung tâm, các HTX sẽ được thụ hưởng những gì để khắc phục hạn chế trong sản xuất hiện nay?

- Các HTX, tổ hợp tác nông nghiệp tỉnh ta có được nền tảng cơ bản là tổ chức tốt sản xuất và tạo được sản phẩm gắn với các HTX, như nấm của HTX Bình Kiến, dưa hấu ở HTX Phường 5, dâu tằm ở HTX Hòa Phong, rau an toàn của HTX Bình Ngọc, lúa giống Hòa Quang Nam… Tuy nhiên, các đơn vị này vẫn chưa hoàn thiện được chuỗi liên kết. Trong đó yếu ở khâu chế biến vàtiêu thụ sản phẩm. Nguyên nhân là các HTX không có kinh phí để đầu tư công nghệ sản xuất, chế biến. Sản phẩm theo đó chưa đạt chất lượng quy chuẩn để vào siêu thị hay xuất khẩu; mà chỉ được tiêu thụ đại trà tại các chợ. Khi hợp tác với trung tâm, các HTX sẽ được trang bị kiến thức để khắc phục những khâu yếu này. Như vậy, thụ hưởng đầu tiên mà các HTX nhận được là nâng cao trình độ quản lý và tổ chức sản xuất. Đồng thời, các HTX có cơ hội tiếp cận với vốn vay ưu đãi từ các ngân hàng cho các chương trình hỗ trợ phát triển nông nghiệp, nông dân và nông thôn; khi HTX được các chuyên gia của trung tâm hướng dẫn xây dựng dự án, phương án sản xuất kinh doanh. Một thụ hưởng nữa là sản xuất ứng dụng công nghệ cao sẽ tạo ra các sản phẩm trái mùa, trái vùng miền nên sẽ không khó thu hút các doanh nghiệp nhận bao tiêu sản phẩm.

* Xin cảm ơn ông!

MINH DUYÊN