Trung tâm Dịch vụ công ích (thuộc Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên) là đơn vị phụ trách các dịch vụ hỗ trợ cho doanh nghiệp hoạt động trong các khu công nghiệp của tỉnh như vệ sinh, chăm sóc cây xanh, xử lý nước và chất thải của các nhà máy sản xuất. Tuy nhiên, hiện vấn đề xử lý nước thải tại khu công nghiệp còn nhiều hạn chế, thiếu cơ sở vật chất, việc tính phí xử lý chưa hợp lý… gây nhiều khó khăn cho đơn vị này.
Theo Trung tâm Dịch vụ công ích, trạm xử lý nước thải tập trung của Khu công nghiệp (KCN) Hòa Hiệp có công suất 6.000m3/ngày đêm với 3 module (hệ thống xử lý nước thải). Hiện nay, trung tâm dịch vụ công ích chỉ mới khai thác và vận hành 1 module với công suất 2.000m3 ngày/đêm. Trạm xử lý nước thải của KCN An Phú có công suất xử lý 200m3/ngày đêm; KCN Đông Bắc Sông Cầu công suất 400m3/ngày đêm. Hiện cả ba KCN có 78 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó 18 doanh nghiệp có phát sinh nước thải cần xử lý. Trong đó, KCN Hòa Hiệp phát sinh nước thải sản xuất với tổng lưu lượng bình quân 500-600m3/ngày; KCN An Phú 70m3/ngày; KCN Đông Bắc Sông Cầu hầu như không phát sinh nước thải.
Theo quy định, trước khi đấu nối nước thải vào hệ thống xử lý của KCN, mỗi doanh nghiệp đều phải có hệ thống xử lý sơ bộ nguồn nước thải đạt tiêu chuẩn loại C (đối với KCN Hòa Hiệp) và loại B (đối với KCN An Phú). Tuy nhiên, hiện 3 KCN chỉ có 6 doanh nghiệp có hệ thống xử lý nước thải và 1 doanh nghiệp đang đầu tư. Trong đó, 4 doanh nghiệp vận hành hệ thống xử lý nước thải thường xuyên đạt tiêu chuẩn, còn các doanh nghiệp khác hầu như không vận hành hệ thống này. Nguồn nước tiếp nhận có các chỉ tiêu hóa lý vượt rất cao nên việc xử lý của trung tâm vô cùng khó khăn.
Theo ông Nguyễn Kiều Trì, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ công ích, đơn vị đang thu phí xử lý nước thải của các doanh nghiệp dựa trên tiêu chí COD (lượng oxy cần thiết để oxy hóa các hợp chất hóa học trong nước, bao gồm cả vô cơ và hữu cơ). Theo đó, giá thu phí xử lý nước thải sẽ dao động từ 6.200-42.000 đồng/m3 đối với nước thải có COD từ dưới 400mg/l đến dưới 2.000mg/l. Tuy nhiên, hiện các ngành chức năng đánh giá tiêu chuẩn nguồn nước thải đầu ra đến 28 chỉ tiêu. Do vậy, việc các doanh nghiệp chỉ xử lý 1 chỉ tiêu COD, còn “thả nổi” các chỉ tiêu khác sẽ gây khó khăn rất lớn cho trung tâm vì phải tốn nhiều chi phí xử lý 27 chỉ tiêu còn lại. Các doanh nghiệp có nước thải gần như ỷ lại hoàn toàn vào hệ thống xử lý nước thải của trung tâm nên việc xác định hàm lượng và xử lý các chỉ tiêu này rất khó khăn.
Cũng theo ông Trì, vấn đề các doanh nghiệp nợ phí xử lý chất thải cũng khiến đơn vị đang rất “đau đầu”. Hiện nay, các doanh nghiệp còn nợ trung tâm gần 1 tỉ đồng phí xử lý nước thải; trong đó có doanh nghiệp nợ gần 500 triệu đồng. Ngoài ra, hiện quy trình xử lý nước thải của các KCN còn khá thô sơ, trong khi nhu cầu của các doanh nghiệp ngày càng phức tạp nên rất cần đầu tư cải tiến công nghệ xử lý nước thải ở các KCN.
Ông Lê Văn Thành, Trưởng Ban quản lý Khu kinh tế Phú Yên, cho biết: Thời gian tới, ban sẽ siết chặt vấn đề xử lý nước thải đối với các doanh nghiệp đang hoạt động tại các KCN. Tất cả các nhà máy có phát sinh nước thải sẽ phải bổ sung hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn và vận hành hệ thống này thường xuyên. Ngoài ra, theo quy định mới của Sở TN-MT, những doanh nghiệp đã hoàn tất hồ sơ môi trường, có bản đánh giá tác động môi trường thì sẽ thực hiện theo hồ sơ này. Riêng những dự án mới chưa có hồ sơ môi trường thì buộc phải đầu tư hệ thống xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn B đối với các doanh nghiệp hoạt động ở cả 3 khu công nghiệp. Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên cũng đang đề xuất UBND tỉnh tính lại các mức thu phí xử lý nước thải theo các chỉ tiêu về môi trường để các doanh nghiệp phải quan tâm hơn đến vấn đề này. Đồng thời, ban cũng kiến nghị UBND tỉnh quan tâm đầu tư nâng cấp các trạm xử lý nước thải theo hướng hiện đại để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của doanh nghiệp. Ngoài ra, theo Nghị định 155/2016, từ ngày 1/2/2017, tất cả các KCN đều phải có hệ thống quan trắc nước thải tự động để tạo thuận tiện cho các ngành chức năng kiểm tra, theo dõi việc chấp hành pháp luật về môi trường của các doanh nghiệp. Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Yên đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh cấp 3,2 tỉ đồng đầu tư 3 cột quan trắc cho 3 KCN nhưng chỉ mới được duyệt kinh phí 800 triệu đồng, mong rằng UBND tỉnh bổ sung thêm kinh phí để ban triển khai lắp đặt hệ thống này trong quý I/2017.
KHÁNH QUỲNH
