Tại hội nghị thông qua đề án “Đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế hợp tác, HTX tỉnh giai đoạn 2016-2020”, đại diện các sở, ban, ngành, địa phương cùng thảo luận đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao hoạt động cho các HTX. Báo Phú Yên ghi lại những ý kiến đóng góp và chỉ đạo.
PHÓ CHỦ TỊCH UBND TỈNH TRẦN HỮU THẾ: Thực hiện đánh điểm trước đánh diện sau
Muốn kinh tế tập thể phát triển phải quy tụ được người dân góp vốn vào HTX. Khi ấy cần cho người dân thấy được hiệu quả của thành phần kinh tế này. Hiệu quả ở đây không phải trên báo cáo hay những chiến lược ở dạng đề án, mà phải cụ thể theo kiểu đồng ruộng ấy cày thế nào, sử dụng giống gì, liên kết tiêu thụ ra sao… để bán được nhiều với giá cao. Vì vậy không làm dàn trải theo kiểu phong trào mà làm điểm. Tức là chọn cho được những HTX có nội lực thực sự để kiện toàn thành mô hình HTX kiểu mới. Đầu tiên là làm điểm trên lĩnh vực nông nghiệp vì đây là thế mạnh của các HTX hiện nay. Mô hình điểm có thành công thì mới phát triển nhân rộng. Ngay lúc này, địa phương nào có HTX huy động được ruộng đất liền thửa làm mô hình cánh đồng mẫu lớn, UBND tỉnh sẽ hỗ trợ vật tư nông nghiệp, giống, khoa học kỹ thuật… thời gian đầu, làm tiền đề cho HTX đó liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản với các doanh nghiệp, từ đó tạo ra chuỗi sản xuất, cung ứng hiệu quả cho nông dân.
* CHỦ TỊCH LIÊN MINH HTX TỈNH LÊ THANH LAM: Phải cởi mở thì các HTX mới không thua ngay trên sân nhà
Sân nhà của các HTX là khu vực thôn, xã. Hiện các dịch vụ thế mạnh của HTX là cày đất, tuốt lúa, vật tư nông nghiệp, lúa giống… Nhưng những dịch vụ này cũng không năng động bằng tư nhân nên các HTX mất dần chỗ đứng trên chính địa bàn mình quản lý, trong chính các hộ thành viên HTX mình. Mấu chốt là do thiếu cởi mở trong nhận thức và hành động đối với hình thái kinh tế này. Cụ thể, chính quyền các cấp còn nặng hình thái HTX kiểu cũ nên thờ ơ. Người dân e dè khi tham gia. Bản thân các HTX cũng tự co cụm mình, không mạnh dạn đầu tư, mở rộng liên kết, mà chọn giải pháp an toàn nên mới có chuyện có vốn nhưng thay vì mở rộng hoạt động lại gửi ngân hàng lấy lãi hàng tháng.
Để giải quyết những hạn chế hiện nay cho các HTX, ngân hàng và các tổ chức tín dụng cần cởi mở hơn với những hồ sơ vay vốn của HTX. Các đơn vị, doanh nghiệp tin tưởng, coi HTX là đối tác hợp tác uy tín. Chính quyền các cấp mạnh dạn đầu tư, giao quyền chủ động cho các HTX…
* PHÓ GIÁM ĐỐC SỞ KH-ĐT NGUYỄN THIỆN KIM: Đề xuất sử dụng một phần nguồn vốn nông thôn mới đầu tư cho các HTX hoạt động
Chính sách hỗ trợ cho các HTX thì nhiều nhưng nguồn vốn triển khai để các HTX thụ hưởng thường chậm hoặc không có bao nhiêu. Trước mắt, tỉnh có nguồn vốn xây dựng nông thôn mới, trong đó HTX là một tổ chức sản xuất gắn với tiêu chí 13 trong bộ 19 tiêu chí. Đến nay, các HTX chỉ thụ hưởng gián tiếp nguồn vốn này. Thời gian tới, nếu trích một phần nguồn vốn nông thôn mới giao trực tiếp cho các HTX thụ hưởng để chủ động kiện toàn, đổi mới đơn vị mình thì các HTX vừa có điều kiện nâng cao năng lực hoạt động trở thành đơn vị kinh tế hiệu quả đáp ứng tiêu chí 13, vừa tự chuyển đổi theo Luật HTX năm 2012 và đề án đổi mới của tỉnh.
* PHÓ GIÁM ĐỐC SỞ NN-PTNT LÊ CHÍ TRỌNG: Thanh lọc thành viên HTX bằng cách huy động nông dân sản xuất giỏi vào HTX
Muốn kiện toàn HTX, trước hết phải kiện toàn từ thành viên HTX. Hiện nay, thành viên HTX có số lượng đông nhưng chất lượng hạn chế, số thành viên tha thiết góp vốn vào HTX không nhiều và không thực sự đồng hành cùng HTX trong phát triển kinh tế. HTX cần có những thành viên tâm huyết với hoạt động sản xuất, muốn quy tụ lại để làm giàu. Hiện trên địa bàn thôn, xã của tỉnh, lực lượng nông dân sản xuất giỏi rất lớn và hơn hết họ vẫn là những cá thể độc lập đang làm giàu trên cùng tư liệu sản xuất và tương đồng về điều kiện tự nhiên. Nếu HTX đứng ra quy tụ được những cá nhân này thì sẽ cộng hưởng được sức mạnh mà thúc đẩy được phong trào làm kinh tế.
* GIÁM ĐỐC NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC CHI NHÁNH PHÚ YÊN NGUYỄN VĂN HÀN: Mở rộng phạm vi hoạt động cho các quỹ tín dụng nhân dân
Trên địa bàn tỉnh, khả năng cạnh tranh của các HTX trong lĩnh vực tài chính tín dụng so với các ngân hàng thương mại rất hạn chế. Cụ thể, trong 4 quỹ tín dụng nhân dân đang hoạt động chỉ có 2 quỹ hoạt động hiệu quả. Cùng với đó, 54 HTX có dịch vụ tín dụng nội bộ thì đa phần để nợ xấu nhiều. Nguyên nhân do phạm vi hoạt động của các đơn vị này hẹp, chỉ ở xã, phường, nguồn vốn hạn chế, khả năng thẩm định khách hàng yếu nên rủi ro cao…
Đối với các HTX khác, đặc biệt là các HTX nông nghiệp, mặc dù có sự hậu thuẫn là Nghị định 55, các HTX được vay từ 1-3 tỉ đồng không thế chấp nhưng các HTX không tiếp cận được. Điểm mấu chốt trong phương án sản xuất kinh doanh không hiệu quả chính là tình hình tài chính tại các HTX không minh bạch.
Để khơi thông, giúp các HTX tiếp cận nguồn vốn từ ngân hàng, các HTX cần kiểm toán độc lập hàng năm làm căn cứ chứng minh tài chính minh bạch cho các ngân hàng. Đối với các quỹ tín dụng thì cần mở rộng phạm vi hoạt động ra liên phường, liên xã và nâng cao năng lực quản lý tài chính cho cán bộ HTX.
MINH DUYÊN (ghi)
