Tại hội thảo “AEC và TPP - tác động đối với nền kinh tế và doanh nghiệp Việt Nam” được tổ chức tại TP Tuy Hòa, TS Võ Trí Thành, chuyên gia kinh tế, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu và quản lý kinh tế Trung ương, đã chia sẻ về quá trình hội nhập của Việt Nam và Cộng đồng kinh tế ASEAN, qua đó đưa ra những bài học mà doanh nghiệp có thể áp dụng để định hướng kinh doanh trong thời buổi hội nhập. Báo Phú Yên lược ghi những chia sẻ này.
 |
| TS Võ Trí Thành - Ảnh: L.HẢO |
TỪNG BƯỚC HỘI NHẬP
Việt Nam đã trải qua những mốc quan trọng trong quá trình hội nhập. Đầu tiên là năm 1986, khi nước ta thực hiện chính sách đổi mới toàn diện nhưng phải đến năm 1987, khi Quốc hội thông qua Luật Đầu tư nước ngoài thì Việt Nam mới chính thức mở cửa. Đến năm 1995, Việt Nam trở thành thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Năm 1998, Việt Nam gia nhập Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC), và đến năm 2000 thì ký hiệp định thương mại song phương với Hoa Kỳ (BTA). Đây là bước khởi đầu để Việt Nam tiếp tục đàm phán với các nước và chính thức gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) vào năm 2007, sau đó là ký các hiệp định thương mại tự do song phương, đa phương với các quốc gia, khu vực trên thế giới. Hiện nay, Việt Nam vẫn đang đàm phán để ký kết các hiệp định thương mại tự do ASEAN+6, Việt Nam - Hong Kong, Việt Nam và một số nước Trung Âu, Bắc Âu, Việt Nam - Israel...
Trải qua chặng đường hội nhập, chúng ta có thể rút ra ba bài học lớn. Bài học đầu tiên là hội nhập chỉ thành công khi kết hợp với những cải cách trong nước. Điển hình là việc Việt Nam sẽ không thể gia nhập WTO nếu không sửa đổi nhiều điều luật vào thời điểm đó.
Bài học thứ hai là phải có đối tác quan trọng, đối tác chiến lược để phát triển. Trong trường hợp cụ thể của Việt Nam thì đối tác quan trọng này là Hoa Kỳ. Sau 1 năm ký kết hiệp định thương mại tự do với Hoa Kỳ thì nước này đã trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Đến nay, sau 15 năm hợp tác thì xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Hoa Kỳ tăng 35 lần.
Bài học thứ ba là dù nghèo, dù yếu đến thế nào cũng phải biết khát vọng. Việt Nam đã ký những hiệp định thương mại tự do với các đối tác lớn vào lúc nền kinh tế trong nước gặp rất nhiều khó khăn. Điều này cho thấy nếu chúng ta có khát vọng vươn lên thì dù khó khăn đến mấy cũng có thể làm được.
LIÊN KẾT ĐỂ PHÁT TRIỂN
Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) chính thức thành lập vào cuối năm 2015 với mục tiêu thịnh vượng chung đi đôi với thu hẹp khoảng cách phát triển. Đây là một mục tiêu rất đặc thù của AEC. Để hoàn thành mục tiêu này, các nước trong AEC hướng đến một thị trường chung với sự lưu chuyển tự do của hàng hóa, dịch vụ, đầu tư, lao động có kỹ năng và cả dòng vốn. Các nước trong AEC cũng nỗ lực kết nối về hạ tầng cơ sở, hợp tác trên nhiều lĩnh vực nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các nước thành viên. Ngoài ra, khi gia nhập ACE đồng nghĩa với việc các nước thành viên sẽ có cơ hội hội nhập sâu rộng và toàn diện hơn vào nền kinh tế toàn cầu.
AEC mang lại cơ hội nhưng để tận dụng được điều này, các doanh nghiệp Việt Nam cũng như doanh nghiệp Phú Yên phải có tư duy đột phá. Ngoài ra, doanh nghiệp phải tìm ra lợi thế so sánh bằng cách kết nối với các doanh nghiệp tiên phong, phát triển công nghiệp hỗ trợ và thực hiện theo chuỗi giá trị. Ngoài ra, với số lượng cư dân hơn 600 triệu người trong AEC, doanh nghiệp có thể đầu tư khai thác lĩnh vực du lịch trải nghiệm, khám phá, nghỉ dưỡng, du lịch y tế, hội nghị...; đầu tư vào lĩnh vực logistics, công nghệ thông tin, công nghệ biểu tượng, công nghệ xanh...
Kinh doanh trong thời hội nhập, doanh nghiệp phải trả lời được 3 câu hỏi: đối tác của mình là ai, mình sẽ hợp tác với họ bằng cách nào và hợp tác để làm gì? Doanh nghiệp bắt đầu từ những cái rất nhỏ nhưng có ý nghĩa lớn thì cơ hội thành công sẽ cao.
LÊ HẢO (ghi)
