Hiện thời tiết nắng nóng kéo dài làm cho tảo ở các ao hồ nuôi tôm phát triển. Khi tảo tàn, xác tảo phân hủy gây ô nhiễm hữu cơ đáy ao. Một số mẫu tôm thu được ở hai huyện Đông Hòa, Sông Cầu bị ô nhiễm BOD5 cao gấp đôi ngưỡng cho phép. Tôm hùm lồng nuôi ở Vũng Rô bị bẩn thân, đen mang, đỏ thân chết rải rác. Ban phòng chống bệnh tôm đã thu mẫu kiểm tra để đánh giá nguyên nhân gây bệnh.
Nuôi tôm thẻ chân trắng ở xã Hòa Hiệp Bắc, huyện Đông Hòa - Ảnh: P.V
KẾT QUẢ XÉT NGHIỆM MẪU NƯỚC CÁC VÙNG NUÔI:
1. Về các chỉ tiêu thủy lý, thủy hóa thông thường (gồm độ mặn, nhiệt độ, pH, độ kiềm, tổng chất rắn lơ lửng):
Các vùng nuôi Xuân Cảnh, Phú Dương, Vũng Chào, Xuân Phương (Sông Cầu) có độ mặn cao trên 30%0; độ kiềm tại các vùng nuôi này ổn định ở mức thích hợp với các đối tượng nuôi, từ 115 – 120ppm; các chỉ tiêu khác cũng ở trong ngưỡng cho phép như nhiệt độ từ 29-310C, pH nước từ 7,95-8,2. Độ trong của nước biển trên 100cm. Tuy nhiên nắng nóng là nguyên nhân gây hiện tượng tảo trong các ao nuôi phát triển mạnh.
Các vùng nuôi ở vùng hạ lưu sông Bình Bá và đầm Ô Loan (Tuy An), vùng hạ lưu sông Bàn Thạch (Đông Hòa) với các chỉ tiêu thủy lý, thủy hóa, độ kiềm… đều nằm trong ngưỡng cho phép.
2. Các chỉ tiêu về ô nhiễm môi trường:
Về ô nhiễm dinh dưỡng (gồm tổng Nitrat, Nitric, Amonia, Phosphat, tổng Phospho): Không phát hiện ô nhiễm dinh dưỡng trong các mẫu nước thu được.
Về ô nhiễm hữu cơ: Chủ yếu dựa vào các chỉ tiêu BOD5 và Chlorophyll-a: giá trị BOD5 trong các mẫu nước thu được ở Xuân Cảnh (Sông Cầu), Đa Ngư và Hòa Xuân Đông (Đông Hòa) tăng cao hơn ngưỡng cho phép gần gấp đôi, chứng tỏ nước ao bắt đầu ô nhiễm. Có sự liên quan giữa BOD5 với chỉ tiêu Chlorophyll-a. Ở các ao có tảo phát triển mạnh, hàm lượng Chlorophyll-a tăng cao, thì giá trị BOD5 cao.
Về ô nhiễm Hydrosulfua: Tiếp tục phát hiện Hydrosulfua ở các mẫu nước trong ao ở mức cao, vượt ngưỡng cho phép. Việc giữ cho pH nước trong ngưỡng cho phép sẽ làm giảm tác hại của Hydrosulfua đối với tôm nuôi. Người nuôi cần sử dụng vôi định kỳ và đúng liều lượng để làm giảm ô nhiễm Hydrosulfua trong ao.
Về ô nhiễm vi sinh: Ở hầu hết các vùng nuôi không có ô nhiễm vi sinh, trừ mẫu nước thu được ở An Cư (Tuy An) có hàm lượng Vibrio tổng số tương đối cao, trên 10.102CFU/ml. Ở các hồ có sử dụng chế phẩm vi sinh thường xuyên, hàm lượng Vibrio tổng số trong nước thấp, trong khi hàm lượng tổng vi khuẩn hiếu khí rất cao.
LÀM GÌ ĐỂ BẢO VỆ TÔM?
Qua phân tích các số liệu, Trung tâm Giống và Kỹ thuật thủy sản khuyến cáo: Người dân cần sử dụng các loại hóa chất diệt tảo liều thấp định kỳ để giảm mật độ tảo, đồng thời sử dụng các chế phẩm vi sinh giúp phân hủy xác tảo và các chất bẩn ở đáy. Cần tăng cường bổ sung Vitamin C và các khoáng chất (Premix C) để nâng cao sức đề kháng cho vật nuôi; sau các trận mưa rào phải nhanh chóng bón vôi để ổn định pH và tránh hiện tượng tảo tàn. Đối với nuôi lồng tôm hùm hoặc cá mú: Cần kiểm soát lượng thức ăn, treo túi vôi xung quanh lồng hoặc thường xuyên rải vôi xung quanh lồng để hạn chế chất vẩn cặn và sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh. Cần bổ sung thêm chất bổ và định kỳ dùng thuốc ngừa các bệnh nhiễm khuẩn. Hạ lồng tôm hùm ở mực nước sâu hơn và cách đáy biển ít nhất 1m; vớt riêng tôm bệnh tắm bằng các loại thuốc sát khuẩn như Anolyte, Formol, BKC, Formilan… theo liều lượng và thời gian hướng dẫn trên bao bì, đồng thời kết hợp trộn thuốc kháng sinh vào thức ăn. Ngư dân cần quản lý tốt chất lượng thức ăn và số lượng thức ăn, cho thức ăn tươi sạch không dư thừa gây ô nhiễm nguồn nước.
KS LÊ THỊ NỞ
Phó Giám đốc Trung tâm Giống và Kỹ thuật thủy sản Phú Yên
