(Trích tham luận của Phó chủ tịch UBND huyện Sông Hinh Trần Thơ Ấu tại hội thảo Phú Yên 25 năm trưởng thành và phát triển)
Sông Hinh là huyện miền núi của tỉnh Phú Yên được thành lập năm 1985, nằm phía tây nam của tỉnh, với diện tích tự nhiên 886km2, bao gồm 11 xã, thị trấn. Dân số toàn huyện 46.135 người, gồm 19 dân tộc, mật độ dân số trung bình 52 người/km2. Trải qua hơn 25 năm xây dựng và phát triển, nhất là thời kỳ mới thành lập, trong điều kiện nhiều khó khăn, thử thách, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện đã năng động, sáng tạo, lãnh đạo thực hiện thắng lợi nhiệm vụ đề ra.
Nhớ lại ngày mới thành lập, toàn huyện chỉ có 16 chi bộ, trong đó có 6 chi bộ xã, 10 chi bộ liên cơ quan, với 146 đảng viên. Đa số cán bộ điều động đến công tác tại Sông Hinh là cán bộ thuộc cơ quan của tỉnh Phú Khánh (cũ) và của huyện Tuy Hòa (cũ) và TX Tuy Hòa. Nhiều cơ quan chưa có đảng viên, những cơ quan có đảng viên chỉ từ 1 đến 2 người, nên phải sinh hoạt theo chi bộ ghép, do vậy rất khó khăn trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn huyện.
Thực hiện Nghị quyết 28 và Nghị quyết 31 của Bộ Chính trị (khóa V) về xây dựng miền núi, sớm đưa huyện Sông Hinh thoát khỏi tình trạng nghèo nàn lạc hậu, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện Sông Hinh đã vận dụng, cụ thể hóa và đề ra Nghị quyết 01 của Huyện ủy. Đây là nghị quyết mang tính chiến lược, vừa tập trung giải quyết những vấn đề cấp bách trước mắt, vừa định hướng phát triển lâu dài trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng - an ninh và xây dựng hệ thống chính trị, thể hiện sự nhạy bén và bản lĩnh chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ lâm thời với những vấn đề bức xúc đặt ra trên địa bàn huyện. Từ đó tiến hành đề ra nhiều chủ trương, biện pháp tổ chức lại sản xuất, đời sống, từng bước làm thay đổi nhận thức và tập quán canh tác của đồng bào dân tộc; tiến hành định canh - định cư quy hoạch nơi ăn ở của dân cư tại chỗ và chuẩn bị các điều kiện đón dân từ các nơi khác đến và phát triển ngành nghề tiểu thủ công nghiệp, mở rộng mạng lưới thương nghiệp quốc doanh, đầu tư cơ sở vật chất, nâng cao công tác giáo dục chính trị tư tưởng, sắp xếp và kiện toàn bộ máy chính quyền, từng bước xóa bỏ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp, động viên toàn đảng bộ, toàn dân và toàn quân ra sức thi đua thực hiện 2 nhiệm vụ chiến lược, đó là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Kết quả triển khai thực hiện Nghị quyết 01 của Huyện ủy, bước đầu đã lập nên nhiều thành tích nổi bật; phát triển nông nghiệp theo hướng toàn diện; hệ thống kết cấu hạ tầng từng bước được đầu tư xây dựng, đời sống của cán bộ và nhân dân nhiều mặt được cải thiện; nơi ăn, chốn ở và phương tiện làm việc của cán bộ từng bước được đầu tư; an ninh, chính trị và trật tự an toàn xã hội ổn định, hệ thống chính trị không ngừng được củng cố và nâng cao, quyền làm chủ của nhân dân được phát huy có hiệu quả.
Những thành tựu đạt được đã chứng minh chủ trương, chính sách đúng đắn của Đảng bộ huyện là kiên trì phát triển nông nghiệp toàn diện kết hợp với công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và thương mại dịch vụ, không ngừng phát huy thế mạnh của địa phương gắn với sự phát triển chung của tỉnh; tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ của Trung ương, của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và các ngành chức năng của tỉnh. Trong lãnh đạo điều hành đã thể hiện vai trò tích cực, năng động, sáng tạo, từng bước đổi mới nội dung và phương thức lãnh đạo phù hợp, dựa chắc vào dân phát huy sức mạnh tổng hợp của khối đại đoàn kết dân tộc để phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân. Giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.
Sau hơn 25 năm xây dựng và phát triển, Đảng bộ, chính quyền và đồng bào các dân tộc huyện Sông Hinh đã không ngừng phát huy cao độ truyền thống cách mạng, đoàn kết, cần cù, sáng tạo, vượt qua muôn vàn khó khăn, đã từng bước thoát khỏi tình trạng lạc hậu và kém phát triển, vươn lên, lập nên những thành tích thật đáng tự hào, đưa tốc độ tăng trưởng nền kinh tế Sông Hinh năm sau cao hơn năm trước, tốc độ tăng bình quân một số ngành sản xuất chính giai đoạn 2000-2014 là 14,7%, trong đó: nông - lâm nghiệp tăng bình quân 8,37%/năm, công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp tăng bình quân 16,9%/năm; thương mại dịch vụ tăng bình quân 18,03%/năm. Thu nhập bình quân đầu người đến cuối năm 2013 đạt 14 triệu đồng/người/năm.
Là một địa phương có nhiều lợi thế để phát triển nông nghiệp, Sông Hinh đã phát huy thế mạnh về chăn nuôi đại gia súc và sản xuất lúa nước; từng bước phá thế độc canh cây lúa rẫy, chuyển dịch nhanh cơ cấu cây trồng, vật nuôi hợp lý, đưa thành tựu khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp đạt được hiệu quả đáng khích lệ, nâng tổng đàn bò từ 17.000 con năm 1985, đến nay lên 20.000 con, tỉ lệ bò lai 27,88%. Tổng diện tích gieo trồng cây hàng năm 18.000ha tăng gấp đôi so với năm 1985. Trong đó diện tích lúa nước 2 vụ hơn 1.200ha, với năng suất ổn định 50tạ/ha/vụ cao hơn năng suất lúa rẫy 4 lần, đã làm thay đổi tập quán canh tác, góp phần quan trọng đưa sản lượng lương thực hàng năm đạt 18.000 tấn, bảo đảm an ninh lương thực tại chỗ. Trong những năm gần đây với lợi thế về đất đai màu mỡ, nhiều vùng cây công nghiệp từng bước được quy hoạch và phát triển với các loại cây trồng như: cà phê 1.500ha, cao su 2.050ha; cây công nghiệp ngắn ngày như sắn 6.000ha, mía 2.500ha, cung cấp ổn định vùng nguyên liệu cho các nhà máy hoạt động, hầu hết các loại cây trồng đều được thay thế giống mới có năng suất, chất lượng cao và đã hình thành nhiều mô hình kinh tế trang trại nông - lâm kết hợp, mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần làm cho đời sống đồng bào ngày càng được cải thiện, bộ mặt nông thôn miền núi không ngừng được khởi sắc.
Quan tâm ưu tiên hàng đầu cho việc đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân. Tổng vốn đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện giai đoạn 2001-2005 là 62,45 tỉ đồng; giai đoạn 2011-2013 là 451 tỉ đồng, tăng gấp 7,2 lần so với giai đoạn 2001-2005. Mạng lưới giao thông không ngừng được đầu tư nâng cấp, mở rộng, nhất là từ khi thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Hệ thống đường giao thông từ huyện đến các xã, thôn, buôn, khu phố được nâng cấp và kiên cố hóa đảm bảo giao thông thông suốt. Mạng lưới điện quốc gia đã phủ kín 100% thôn, buôn, khoảng 97% hộ gia đình sử dụng điện. Hệ thống thông tin liên lạc phát triển nhanh, mạng lưới điện thoại cố định và điện thoại di động đã phủ ở 11 xã, thị trấn; tỉ lệ sử dụng điện thoại ngày càng cao, các xã đều có bưu điện văn hóa đáp ứng nhu cầu của nhân dân; hệ thống cấp nước sinh hoạt tập trung đã được xây dựng và đưa vào hoạt động, từng bước đáp ứng nhu cầu sử dụng nước của nhân dân.
Sự nghiệp giáo dục của huyện được quan tâm đúng mức, thường xuyên quan tâm nâng cao chất lượng giảng dạy, giáo dục đạo đức và thể chất cho học sinh. Hằng năm, các ngành, các cấp đã làm tốt công tác tuyên truyền, vận động học sinh đến trường, hạn chế tình trạng học sinh bỏ học giữa chừng, công tác phổ cập giáo dục được duy trì thường xuyên, đến nay có 11/11 xã, thị trấn đạt chuẩn quốc gia về phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi và phổ cập THCS, hệ thống trường lớp và cơ sở vật chất, trang thiết bị học tập tiếp tục được đầu tư, nâng cấp, đến nay toàn huyện có 264/454 phòng học được kiên cố hóa, đạt 58%.
Công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân được thực hiện ngày càng tốt hơn, các chương trình y tế quốc gia được triển khai đầy đủ và có hiệu quả, các loại bệnh dịch thường xảy ra trước đây đã được đẩy lùi, 100% xã có trạm y tế xã; 9/11 xã, thị trấn có bác sĩ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc chăm sóc sức khỏe bước đầu cho nhân dân ngay tại cơ sở...
Công tác xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, xây dựng đội ngũ cán bộ đóng vai trò then chốt trong việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội, giữ vững quốc phòng - an ninh. Trong 25 năm qua, Đảng bộ, chính quyền huyện Sông Hinh đặc biệt quan tâm công tác đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ đảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ trong tình hình mới. Đặc biệt, từ năm 2007 đến 2014, công tác giáo dục chính trị tư tưởng gắn với triển khai thực hiện việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay” đã tạo chuyển biến sâu sắc trong nhận thức của mỗi cán bộ, đảng viên, các cấp, các ngành; ý thức tổ chức kỷ luật trong đội ngũ cán bộ, đảng viên được nâng lên rõ rệt; tinh thần tự giác và tính tiên phong gương mẫu được phát huy; sự đoàn kết thống nhất trong Đảng, trong dân tiếp tục được củng cố; mối quan hệ giữa Đảng bộ, chính quyền và nhân dân được thắt chặt, tình hình chính trị, tư tưởng trong cán bộ, đảng viên ổn định; tinh thần cảnh giác cách mạng được nâng cao, không xảy ra các biểu hiện tiêu cực, tư tưởng bè phái, mất đoàn kết, gây chia rẽ trong nội bộ Đảng... Công tác xây dựng Đảng được chú trọng phát triển cả về lượng và chất. Từ chỗ 16 tổ chức cơ sở đảng với 146 đảng viên năm 1985, đến nay đã có 34 chi, đảng bộ trực thuộc, trong đó có 17 đảng bộ và 17 chi bộ với hơn 1.960 đảng viên; 100% thôn buôn, đơn vị đều có đảng viên...
Với những kết quả đạt được, năm 2010 nhân dân và cán bộ huyện vinh dự được Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng nhất trong thời kỳ đổi mới. Đặc biệt, từ năm 2007 đến 2014 Đảng bộ và nhân dân huyện đã triển khai Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” bằng những mô hình, cách làm sáng tạo được Ban Thường vụ Tỉnh ủy; Ban chỉ đạo Trung ương tặng Huân chương Lao động hạng 3, bằng khen và biểu dương là đơn vị tiêu biểu toàn quốc.
Trong những năm đến, để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội, giữ vững an ninh - quốc phòng, xây dựng huyện Sông Hinh ngày càng tươi đẹp hơn; Đảng bộ, quân và dân huyện Sông Hinh phải tiếp tục phấn đấu nhiều hơn nữa, phát huy những thành tích đã đạt được, tranh thủ tốt thời cơ, đẩy nhanh quá trình xây dựng và phát triển; gắn kết chặt chẽ giữa tăng trưởng kinh tế với chăm lo các chính sách xã hội, thực hiện tốt các mục tiêu phát triển sự nghiệp văn hóa - y tế - giáo dục - đào tạo, đẩy mạnh khoa học công nghệ; chú trọng các xã đặc biệt khó khăn và vùng căn cứ cách mạng. Tăng cường củng cố quốc phòng - an ninh, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh nhân dân, nâng cao cảnh giác cách mạng, kịp thời phát hiện và đập tan âm mưu phá hoại và thủ đoạn của các thế lực thù địch nhằm kích động, gây chia rẽ trong nội bộ nhân dân các dân tộc. Tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện nhất quán chính sách dân tộc và tôn giáo của Đảng và Nhà nước, ra sức xây dựng chính quyền trong sạch vững mạnh.
(*) Tựa đề do Tòa soạn đặt.