Tuy chưa vào cao điểm mùa nắng nóng, nhưng nhiều ruộng lúa đã “chết khát” vì thiếu nước tưới. Hạn hán đến sớm khiến đời sống người trồng lúa khó khăn.
Đoàn kiểm tra của Sở NN-PTNT kiểm tra tình hình khô hạn tại một cánh đồng ở xã Xuân Lãnh, Đồng Xuân - Ảnh: M.H.NAM
TUY AN: LÚA HÉO
Theo Phòng NN-PTNT huyện Tuy An, trên 34ha lúa ở xứ đồng Hốc Minh, đồng Giăng, Giếng Ao của xã An Nghiệp đang thiếu nước trầm trọng có thể ảnh hưởng đến năng suất. Ông Trần Văn Thân, một người dân ở đây cho biết: “Gia đình tôi có 2 sào lúa nhưng cả tháng nay trời không mưa, lúa thì đang vào giai đoạn làm đòng, trổ bông nên có nguy cơ “quên trổ” vì thiếu nước. Những ngày qua, cả nhà thay nhau ra chặn dòng suối để bơm nước. Bơm riết rồi suối cũng khô nên phải vét giếng dưới suối tiếp tục bơm nhưng cũng không đủ nước”.
Tại cánh đồng Phần Muồn, Cây Khê, Cửa Vạn cũng của xã An Nghiệp, nông dân bỏ tiền khoan 27 giếng nhưng vẫn không đủ nước tưới cho lúa. Bà Mai Thị Hơn có ruộng ở xứ đồng này than thở: “Lúa ở đây bây giờ không có nước tưới. Thuê công khoan giếng thì giếng bơm không được một ngày là khô vì nước ngầm đứt mạch. Bây giờ, ai cũng cầu mong có nước bơm để tráng qua chân ruộng giữ độ ẩm. Mấy năm trước, lúa hè thu gặp hạn đã đành, còn năm nay lúa đông xuân cũng có nguy cơ bị háp do khi trổ thiếu nước”.
Còn trên các cánh đồng Ông Tấn thuộc xã An Định, hiện một số hộ có ruộng gần khu dân cư phải mua ống nhựa để chuyển nước từ các giếng trong nhà ra đồng cứu lúa. Số diện tích ở xa, nước không đến được, bà con mua “đầu bơm tống” (có lực đẩy mạnh) mới đưa được nước đến ruộng. Một số người dân bỏ công nạo vét ao, đào giếng để tìm nguồn nước cho ruộng lúa của mình. “Mấy năm trước, tháng Giêng còn có vài cơn mưa. Năm nay, tiết Lập Xuân ngày mùng 5 tết nhưng trời không có hạt mưa nào. Lúa bây giờ có đám đã héo, nắng kéo dài nửa tháng nữa coi như thả tay chấp nhận mất trắng”, ông Nguyễn Văn Tiến, một nông dân có ruộng ở đây than thở. Bà Trương Thị Bích ở xã An Xuân nhìn đám lúa gần 70 ngày tuổi ngậm ngùi nói: “Trồng lúa ở đây hoàn toàn dựa vào nước trời nhưng từ tết đến nay trời không mưa, lúa đang tròn mình, gặp lúc không có nước nên không trổ đòng được. Không phải riêng ruộng của tôi mà cả cánh đồng này bị khô hạn”.
Theo Phòng NN-PTNT huyện Tuy An, toàn huyện hiện có trên 150ha lúa đông xuân bị khô hạn và 418ha khác có nguy cơ khô hạn, tập trung ở các xã An Nghiệp, An Định, An Chấn, An Mỹ, An Hiệp, An Xuân. Ngành nông nghiệp kiến nghị UBND huyện Tuy An hỗ trợ 57 triệu đồng để mua nhiên liệu, khoan giếng, kéo điện để phục vụ việc bơm tưới. Tuy nhiên lo ngại nhất hiện nay là thiếu nguồn nước. Theo ông Trần Sáu, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Tuy An, trước hết các địa phương phải tiết kiệm nguồn nước, kiểm tra lại toàn bộ hệ thống ao, giếng đào, giếng khoan, đập dâng và kênh dẫn nước và có phương án sử dụng nước hợp lý. Các địa phương trong huyện sẽ thành lập ban chỉ đạo chống hạn ở xã, HTX để phối hợp với các đơn vị quản lý thủy nông điều phối nước.
Cánh đồng lúa ở xã Xuân Lãnh (Đồng Xuân) trổ đồng nhưng thiếu nước nên bị khô héo - Ảnh: H.NAM
ĐỒNG XUÂN: RUỘNG KHÔ
Hạn hán đến sớm cũng làm cho 47ha lúa ở xã Xuân Lãnh (Đồng Xuân) bị thiếu nước nghiêm trọng. Ông Trần Giáp ở thôn Lãnh Cao ngậm ngùi cho biết: “Nhà tôi chỉ có đám lúa rộng 2 sào, giờ nắng hạn khô cháy hết đành phải cắt về cho bò ăn”. Còn ông Nguyễn Văn Sang ở thôn Lãnh Vân thì than vãn: “Năm nay mùa khô đến sớm quá nên lúa mất trắng. Năm trước đám ruộng gần 3 sào của tôi gặt gần cả tấn, nay không quá 3 bao lúa lừng (lúa không chắc hạt), sắp đến phải mua gạo để ăn”.
Trên cánh đồng thôn Lãnh Vân, đám lúa của ông Bạch Dư được xem là “đẹp” nhất đồng, chiều cao cây vượt trội, lá to; thế nhưng dưới chân ruộng lại khô khốc. Ông Dư cho biết: “Tôi đầu tư giống mới, bón phân chăm sóc lúa tốt, khi lúa gần trổ đòng thì ruộng không còn nước, sắp đến cả nhà phải nai lưng cắt lúa về cho bò ăn”. Theo ông Võ Trọng Nam, Chủ tịch UBND xã Xuân Lãnh, nông dân của xã sản xuất 2 vụ lúa/năm. Vụ hè thu là vụ chính, còn vụ đông xuân sớm là vụ phụ (nông dân tự gieo trồng không nằm trong lịch thời vụ), nhưng thường vụ đông xuân này là được mùa hơn. Năm nay nắng hạn đến sớm hơn thường lệ, sông Hà Nhao cạn nước. Trong khi đó, địa hình đồi dốc phức tạp, không có đập dâng cũng không có công trình thủy lợi để tìm nguồn nước để chống hạn.
Ông Nguyễn Văn Tri, Phó phụ trách Phòng NN-PTNT huyện Đồng Xuân, cho biết: “Năm nay thời tiết khắc nghiệt, nắng hạn kéo dài, ruộng lúa lại nằm trên vùng cao nên thiếu nước ảnh hưởng đến năng suất, ngành nông nghiệp khuyến cáo bà con nông dân nên chuyển đổi cây trồng cho phù hợp chân đất để tránh thiệt hại về kinh tế”.
MẠNH HOÀI