Những thách thức trong việc cung cấp các điều kiện giáo dục cho trẻ, đặc biệt là trẻ có hoàn cảnh khó khăn, trẻ từ các vùng sâu, vùng xa và trẻ dân tộc thiểu số để vào tiểu học chưa được chuẩn bị đầy đủ. Những thách thức này đặt ra như một vấn đề cơ bản cần giải quyết để đạt được các mục tiêu quan trọng trong Chiến lược phát triển giáo dục nói chung và phát triển giáo dục mầm non nói riêng giai đoạn từ nay đến 2020.
Trẻ học tập tại một nhóm lớp mầm non tư thục ở TX Sông Cầu - Ảnh: T.HẰNG
Chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non là một trong bốn mục tiêu của kế hoạch Quốc gia về “Giáo dục cho mọi người” giai đoạn 2003- 2015. Chiến lược Phát triển giáo dục giai đoạn 2011-2020 tiếp tục nhấn mạnh đến giáo dục và phát triển mầm non, đặc biệt trong giai đoạn hiện nay Đề án phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi theo Quyết định 239/QĐ-TTg ngày 9/2/2010 của Thủ tướng Chính phủ là bằng chứng thực tế cho thấy vai trò quan trọng và lợi ích của việc đầu tư vào bậc học này. Tuy nhiên trong thực tế, vẫn còn một bộ phận trong xã hội chưa được hưởng đầy đủ các quyền lợi cũng như dịch vụ chăm sóc giáo dục mầm non. Sự bất bình đẳng về khả năng tiếp cận với giáo dục và được đến trường lớp mầm non vẫn có những khác biệt giữa các vùng miền khác nhau. Những thách thức trong việc cung cấp các điều kiện giáo dục cho trẻ, đặc biệt là trẻ có hoàn cảnh khó khăn, trẻ từ các vùng sâu, vùng xa và trẻ dân tộc thiểu số để vào tiểu học dường như chưa được chuẩn bị đầy đủ. Những thách thức này đặt ra như một vấn đề cơ bản cần giải quyết để đạt được các mục tiêu quan trọng trong Chiến lược phát triển giáo dục nói chung và phát triển giáo dục mầm non nói riêng giai đoạn từ nay đến 2020 “Hoàn thành mục tiêu phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi vào năm 2015. Tạo chuyển biến cơ bản chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ em: phát triển hài hòa về thể chất, tình cảm, trí tuệ và thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị tốt cho trẻ vào học lớp 1. Giảm tỉ lệ trẻ em suy dinh dưỡng trong các cơ sở giáo dục mầm non xuống dưới 10% vào năm 2020”.
Theo kế hoạch, đến năm 2015 tỉnh Phú Yên sẽ có 109 xã đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non trẻ 5 tuổi. Trong đó có 33 xã đạt chuẩn vào năm 2012, có thêm 40 xã vào năm 2013, 26 xã trong năm 2014 và đến năm 2015 sẽ có 109 xã đạt chuẩn. Để triển khai thực hiện kế hoạch này, đến nay, toàn tỉnh đã có 9/9 huyện, 112/112 xã kiện toàn ban chỉ đạo, phân công nhiệm vụ cụ thể từng thành viên trong ban. Bên cạnh đó, Sở GD-ĐT Phú Yên đã chủ động tổ chức hội nghị phổ cập giáo dục mầm non để triển khai các văn bản chỉ đạo các cấp, tổ chức tập huấn cho các cán bộ chuyên trách mầm non về cách thức điều tra và tổng hợp thống kê số liệu, việc thiết lập hồ sơ, sổ sách phổ cập giáo dục mầm non theo quy định của Bộ GD-ĐT. Theo đánh giá của Sở GD-ĐT Phú Yên, khó khăn lớn nhất hiện nay của bậc học mầm non là việc thiếu phòng học, thiếu nguồn nước sạch và công trình vệ sinh để tổ chức cho trẻ học 2 buổi/ngày và tiếp thu chương trình giáo dục mầm non mới. Tỉ lệ trẻ đến trường ở vùng khó khăn và vùng dân tộc thiểu số mới tập trung ở độ tuổi mẫu giáo, đặc biệt là mẫu giáo 5 tuổi. Ở độ tuổi nhà trẻ, tỉ lệ trẻ đến trường/lớp mầm non còn rất thấp. Bà Trần Thị Kim Tuyết, Trưởng phòng Giáo dục mầm non Sở GD-ĐT Phú Yên cho biết: “Tỉ lệ trẻ lứa tuổi nhà trẻ đến trường thấp do các nguyên nhân sau: do định hướng phát triển giáo dục mầm non của nhà nước mới chỉ tập trung ưu tiên cho trẻ mẫu giáo, đặc biệt là ưu tiên cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi; trường mầm non không đủ điều kiện tiếp nhận trẻ (thiếu phòng học, thiếu giáo viên); do nhận thức của các bậc cha mẹ. Loại hình trường mầm non còn thiếu và chưa đa dạng, chưa đáp ứng nhu cầu gửi con của cha mẹ. Tại những vùng nông thôn khó khăn và vùng dân tộc thiểu số chỉ có loại hình trường mầm non công lập, rất ít các cơ sở giáo dục mầm non tư thục”.
Giờ học của trẻ tại một trường mầm non ở TP Tuy Hòa - Ảnh: T.HẰNG
Để thực hiện công bằng trong giáo dục mầm non, trong năm học 2012-2013, Sở GD-ĐT yêu cầu ngành GD-ĐT các địa phương tăng tỉ lệ huy động trẻ đến các cơ sở giáo dục mầm non ở tất cả các độ tuổi, đảm bảo tỉ lệ huy động trẻ độ tuổi nhà trẻ đến lớp tăng, phấn đấu tỉ lệ chung toàn tỉnh đạt ít nhất 15,7%; trẻ độ tuổi mẫu giáo tăng, phấn đấu đạt tỉ lệ chung toàn tỉnh 70% trẻ đến trường. Đối với trẻ 5 tuổi, bên cạnh việc tăng tỉ lệ huy động trẻ đến trường, cần tạo mọi điều kiện để tăng tỉ lệ trẻ học 2 buổi/ngày, đảm bảo tỉ lệ huy động từ 99% trở lên, trong đó ít nhất 90% trẻ 5 tuổi được học 2 buổi/ngày. Sở GD-ĐT lưu ý, ngành GD-ĐT các địa phương cần quan tâm ưu tiên đối với nhóm trẻ thiệt thòi. Thực hiện nghiêm túc việc hỗ trợ ăn trưa cho trẻ em, đặc biệt là trẻ mẫu giáo 5 tuổi ở địa bàn đặc biệt khó khăn, có hoàn cảnh khó khăn đang học tại các cơ sở giáo dục mầm non. Tập trung thực hiện có hiệu quả nguồn vốn kiến cố hóa trường học để xây mới, xóa phòng học tạm, đảm bảo có đủ phòng học an toàn cho giáo dục mầm non, ưu tiên đủ phòng học cho trẻ 5 tuổi; đẩy mạnh công tác xã hội hóa giáo dục, thu hút các nguồn đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trường lớp, công trình vệ sinh, nước sạch, bếp ăn…
MẠNH THÚY
