Sau khi trồng khảo nghiệm thành công hoa cúc (năm 2008), hoa lily (2011), những năm gần đây, Trung tâm Ứng dụng và Chuyển giao công nghệ (UDCGCN) Phú Yên đẩy mạnh chuyển giao cho các nông hộ cả về quy trình trồng hoa cũng như cách chủ động sản xuất giống hoa cúc.

Bà Nguyễn Thị Thu Dung (Phước Hậu, phường 9) trong 4 năm qua đã chọn giống cúc “made in Phú Yên” để trồng - Ảnh: T.QUỚI

CHỦ ĐỘNG NGUỒN GIỐNG HOA CÚC

Đang vào vụ trồng hoa cúc chuẩn bị Tết Quý Tỵ, nông dân ở làng hoa Phước Hậu, Ninh Tịnh (phường 9), Ngọc Lãng (xã Bình Ngọc)... đang khẩn trương cho cây vào chậu.

Từ vụ hoa năm 2009 trở lại đây, phân nửa hộ dân ở các làng trồng hoa chủ lực này đã chọn giống cúc “made in Phú Yên” thay vì đặt cây giống từ Đà Lạt (Lâm Đồng), Ninh Hòa (Khánh Hòa). Bà Nguyễn Thị Thu Dung (Phước Hậu, phường 9, TP Tuy Hòa) cho biết: “Trước đây nhà tôi phải lên Đà Lạt để lấy giống, nhưng 4 năm trở lại đây thì tôi chọn giống hoa do Trung tâm UDCGCN Phú Yên cung cấp. Tôi thấy chất lượng hoa không thua gì giống Đà Lạt hay Ninh Hòa”. Không chỉ vậy, gia đình bà Dung còn đầu tư vườn ươm, lấy giống đầu dòng từ trung tâm để sản xuất giống đại trà bán cho các hộ trong khu phố có nhu cầu. Mỗi năm vườn ươm nhà bà Dung xuất bán khoảng 20.000 cây con. Bà Dung cho biết thêm: Nhờ nguồn giống này, nhà tôi vừa không tốn tiền mua giống để trồng, vừa có thêm thu nhập qua việc cung cấp cho các hộ khác. Giá thương phẩm cúc giống tại chỗ rẻ hơn giống cúc mua nơi khác từ 30 - 50 đồng/cây. Nhưng điều quan trọng là cây giống không phải vận chuyển xa, thay đổi môi trường có thể làm sức phát triển yếu đi...

Giám đốc Trung tâm UDCGCN Phú Yên Trần Minh Châu cho biết: Tháng 12/2008, dự án Xây dựng mô hình nhân giống, trồng hoa cúc được Hội đồng KH-CN tỉnh nghiệm thu. Từ năm 2009, trung tâm tiếp tục “nối dài” thêm chương trình chuyển giao công nghệ sản xuất giống tại nông hộ. Mục tiêu từng bước chủ động nguồn giống tại chỗ, nâng cao chất lượng giống, tạo công ăn việc làm cho các hộ nông dân làng hoa.

Ông Võ Hối (phường 9, TP Tuy Hòa) phấn khởi: “Có chương trình hỗ trợ giống đầu chất lượng, sạch bệnh giúp nông dân chúng tôi yên tâm trong việc chọn giống cây, lại có thêm thu nhập đáng kể từ việc sản xuất giống”. Kỹ sư Trương Hùng Mỹ, cán bộ kỹ thuật của trung tâm cho biết: Theo thống kê, lãi ròng của những hộ sản xuất giống là hơn 16 triệu đồng/vụ/sào (500m²). Những năm trước trung tâm còn dự án nên cấp giống cho các hộ chọn làm mô hình (5-10 hộ), năm nay ngoài sự hỗ trợ của dự án, nhiều hộ còn đăng ký mua giống đầu dòng để mở rộng vườn ươm. Hiện tại, các nông hộ này đã cung ứng khoảng trên 2 triệu cây con giống, đạt khoảng 50% nhu cầu trồng hoa cúc của nông dân trong tỉnh.

NÔNG DÂN HÀO HỨNG VỚI HOA LILY

Sau khi nghiên cứu trồng khảo nghiệm hoa lily năm 2010 cho kết quả tốt, năm 2011, Trung tâm UDCGCN Phú Yên đã cho nhân rộng mô hình ở 18 hộ nông dân ở phường 9, xã Bình Kiến, phường Phú Thạnh, phường Phú Lâm (TP Tuy Hòa) và xã Hòa Tân Đông (Đông Hòa). Kết quả dự án nhân rộng cho thấy đạt và vượt các mục tiêu đề ra. Năng suất đạt trung bình 94% sản phẩm/mô hình (vượt kế hoạch 4%), thu hoạch 7.300 cây (khoảng 2.433 chậu); chi phí thực hiện tiết kiệm 0,27%; tổng lợi nhuận thu được từ mô hình 128 triệu đồng (đã trừ tiền công lao động), tính ra trồng 100 chậu hoa lily người dân có lãi khoảng 5 triệu đồng (mức lãi ròng đạt 82%).

Có hiệu quả cao trong mùa trồng thử nghiệm đầu tiên, các hộ nông dân tiếp tục đặt củ giống thông qua trung tâm. Ngoài những hộ đã được chuyển giao kỹ thuật trồng theo dự án, năm 2011 có thêm 15 hộ nông dân bắt tay vào trồng. Ông Nguyễn Thơm (Phước Hậu, phường 9) hào hứng cho biết: “Tui thấy kỹ thuật trồng loại hoa này cũng không phức tạp, ít tốn công nhưng cho kết quả tốt”. Với người nông dân trồng hoa tết, thường họ trồng nhiều loại, mỗi loại cho một ít lợi nhuận cộng dồn cũng có thu nhập, hơn nữa phòng ngừa loại nào đó không đạt thì có loại khác bù sang. Một số nông hộ khác như Lương Sĩ Ngộ (phường 5), Nguyễn Điệp (phường 9, TP Tuy Hòa)... không có trong dự án, nhưng nghe thông tin đã tìm đến trung tâm đăng ký giống và nhờ tư vấn kỹ thuật trồng.

Chị Ngô Thị Đông Phương, cán bộ kỹ thuật Trung tâm UDCGCN Phú Yên cho biết: Hiện nay có khá nhiều hộ dân ở các làng hoa đã liên hệ với trung tâm để nhờ đặt mua giống và hướng dẫn kỹ thuật, mặc dù vụ trồng lily phải đến khoảng giữa tháng 10 âm lịch. Theo thống kê từ quá trình trồng khảo nghiệm đến dự án nhân rộng và kết quả trồng tự phát của nông dân những năm qua có thể thấy, với quy trình kỹ thuật hiện có và điều kiện khí hậu ở Phú Yên, người dân hoàn toàn có thể trồng hoa lily có lãi.

TRẦN QUỚI