Trong ngành thể thao người ta coi clenbuterol là một loại dopping vì một số vận động viên đã sử dụng nó một cách phi pháp để nâng cao thành tích thi đấu, thuốc cũng có tác dụng tăng khối cơ và giảm trọng. Nhà vô địch Tour de France năm 2009 Alberto Contador cũng đã bị cáo buộc là đã sử dụng loại “dopping” này do dương tính với thuốc khi thử nước tiểu. Tuy nhiên, Alberto khiếu nại rằng mình không cố tình sử dụng “dopping” mà chỉ là do ăn thịt bò chứa tồn dư clenbuterol.

Việc sử dụng bột nạc trong chăn nuôi heo đang làm cho ngành chăn nuôi heo gặp khó khăn lớn, người dân đang quay lưng lại với thịt heo, giá heo hơi tụt xuống từ 5.000 đến 10.000 đồng, nhưng vẫn khó tiêu thụ, nhiều bà con mang heo ra chợ không bán được đã phải đem heo về.

Người dân quay lưng lại với thịt heo do các cơ quan quản lý an toàn thực phẩm và thú y ở một số tỉnh ở miền Nam đã phát hiện ở một số điểm giết mổ, một số mẫu nước tiểu và thịt heo có tồn dư “bột nạc”.

Việc phát hiện, cảnh cáo và xử phạt nặng người buôn bán, tiêu thụ, chăn nuôi sử dụng bột nạc là cần thiết. Tuy nhiên các biện pháp ngăn chặn, xử phạt cần nghiêm khắc hơn. Ở các điểm giết mổ, cán bộ thú y cần lấy mẫu nước tiểu gia súc gửi về phòng xét nghiệm để đánh giá tồn dư bột nạc như sabutamol, clenbuterol hay ractopamin. Đối tượng kiểm tra là nước tiểu và phương pháp kiểm tra là ELISA. Giới hạn phát hiện của phương pháp ELISA là 1 microgam/kg hay 1ppb. Nếu mẫu nước tiểu có mức trên 1ppb có nghĩa là dương tính với bột nạc.

Trong trường hợp này cần đình chỉ giết mổ, nhốt heo lại trong thời gian một tuần và xử phạt nặng người mang heo đến giết mổ. Sau 1 tuần kiểm tra lại tồn dư bột nạc trong nước tiểu, nếu kết quả kiểm tra âm tính thì heo được phép giết mổ và tiêu thụ, còn nếu vẫn dương tính thì cho tiêu hủy cả đàn heo và truy tố hình sự người sở hữu đàn heo đem đến giết mổ.

Cùng với việc kiểm soát nghiêm ngặt bột nạc nêu trên thì cũng cần tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng để người tiêu thụ thấy heo “siêu nạc” không phải là heo được nuôi bằng thức ăn chứa bột nạc. Bằng công tác giống và thức ăn người ta đã tạo ra được những con heo “siêu nạc”, những giống này đã được nhập vào nước ta hoặc lai tạo từ những giống “siêu nạc” nhập ngoại. Đó là các giống Yorshire, Landrace, Duroc, Pietrain, PiDu (lai giữa Pietrain và Duroc)… Những giống heo này có thân hình nở nang, da dẻ hồng hào, thịt hồng tươi ngon. Năng suất chăn nuôi của giống này rất cao, tăng trọng 800-850g/ngày, thời gian nuôi đến lúc giết thịt 85- 90kg chỉ có 100-120 ngày, tỉ lệ nạc thân thịt lên tới 55-60% (thịt heo lai giữa heo ngoại với heo Móng Cái chỉ đạt gần 40%).

Mặt khác người nuôi cũng nên kết hợp với các cửa hàng bán lẻ hay các siêu thị hợp đồng cung cấp thịt heo không có bột nạc. Cơ quan quản lý về chăn nuôi, thú y và an toàn thực phẩm tại cơ sở là các tổ chức có trách nhiệm giám sát cũng như cấp giấy chứng nhận an toàn cho các sản phẩm giết mổ được bán tại các cửa hàng trên (giấy chứng nhận xác nhận mức ăn toàn về bột nạc chứ không phải chỉ là giấy chứng nhận kiểm dịch thú y).

GS VŨ DUY GIẢNG (NNVN)