Chứng nhận xuất xứ (CO - Certificate of Origin) là chứng từ quan trọng trong bộ hồ sơ xuất khẩu hàng hóa của doanh nghiệp. Ngày 21/3/2006, Bộ trưởng Bộ Thương mại (nay là Bộ Công Thương) đã ký ban hành Quyết định số 519/QĐ-BTM triển khai đề án Quản lý và cấp chứng nhận xuất xứ điện tử (eCoSys). Đây là một trong những dịch vụ công trực tuyến đầu tiên ở Việt
Gia công sản phẩm ốc mỹ nghệ xuất khẩu sang thị trường Mỹ – Ảnh: MINH NGUYỆT |
eCoSys ĐƯỢC TRIỂN KHAI THẾ NÀO?
Hệ thống eCoSys được triển khai qua ba giai đoạn: Giai đoạn một: Xây dựng hệ thống quản lý, lưu trữ, xử lý dữ liệu CO form ưu đãi của tất cả các phòng quản lý xuất nhập khẩu trên toàn quốc do Bộ Công Thương quản lý tại trung tâm tích hợp dữ liệu của bộ. Giai đoạn hai: Cấp CO điện tử trên diện hẹp, áp dụng thí điểm với các doanh nghiệp lớn, có uy tín, kim ngạch xuất khẩu cao và ổn định. Giai đoạn ba: Cấp chứng nhận xuất xứ điện tử trên diện rộng. Giai đoạn này sẽ cấp CO điện tử cho tất cả các form và cho tất cả các doanh nghiệp trên phạm vi cả nước. Với quy trình cấp CO điện tử đơn giản, nhanh chóng và thuận tiện, eCoSys giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí và nhân lực, qua đó góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp.
Ngoài ra, eCoSys còn góp phần thúc đẩy cải cách hành chính, phục vụ công tác thống kê xuất khẩu. Những thống kê dựa trên CO là nguồn dữ liệu quan trọng, chính xác phục vụ cho công tác quản lý nhà nước về thương mại và giải quyết các tranh chấp về thương mại với nước ngoài.
Hai giai đoạn một và hai của eCoSys chủ yếu tập trung vào công tác quản lý các số liệu CO và đã được triển khai từ tháng 10/2006 tại các tổ chức cấp CO thuộc Bộ Công Thương và Phòng Thương mại – Công nghiệp Việt Nam (VCCI). Các tổ chức cấp CO không phải cài đặt phần mềm riêng mà sử dụng phần mềm do Bộ Công Thương xây dựng. Các phòng quản lý xuất nhập khẩu cấp CO sẽ cập nhật dữ liệu trực tuyến trên hệ thống eCoSys tại địa chỉ www.ecosys.gov.vn. Đến cuối năm 2007, eCoSys đã lưu trữ được khoảng 700.000 bộ CO trên phạm vi cả nước. Giai đoạn ba được triển khai từ tháng 4/2008. Để đảm bảo tính bảo mật và chính xác của dữ liệu, Bộ Công Thương yêu cầu các doanh nghiệp xin cấp CO ưu đãi phải sử dụng chữ ký số khi khai số liệu vào hệ thống eCoSys. Chữ ký số là dữ liệu ở dạng điện tử nằm trong, được gắn kèm hoặc được kết hợp một cách hợp lý với một văn bản điện tử dựa trên công nghệ khóa riêng và khóa công khai nhằm xác định người ký văn bản điện tử và khẳng định sự chấp nhận thông tin chứa trong văn bản điện tử của người ký. Hồ sơ điện tử đề nghị cấp CO của doanh nghiệp có gắn chữ ký số có giá trị pháp lý như hồ sơ giấy thông thường. Doanh nghiệp có thể khai báo, nộp hồ sơ đề nghị cấp CO trên hệ thống eCoSys.
TRÌNH TỰ CẤP CO ĐIỆN TỬ
Trình tự cấp CO điện tử diễn ra theo ba bước: Đầu tiên, doanh nghiệp gửi tờ khai xuất xứ điện tử (eForm) có chữ ký điện tử của lãnh đạo doanh nghiệp tới phòng Quản lý xuất nhập khẩu. Sau khi kiểm tra tính hợp lệ của chữ ký điện tử và thông tin nhận được, sẽ công khai thông tin về tính hợp lệ của eForm trên hệ thống eCoSys. Tiếp đó, sau khi cấp CO, doanh nghiệp sẽ mang tờ khai xuất xứ bằng giấy có chữ ký của lãnh đạo có thẩm quyền và các chứng từ liên quan nộp cho Phòng Quản lý xuất nhập khẩu. Cuối cùng, Phòng Quản lý xuất nhập khẩu kiểm tra sự phù hợp của dữ liệu khai trên eForm và tờ khai xuất xứ bằng giấy. Nếu phù hợp, phòng sẽ cấp ngay chứng nhận xuất xứ bằng giấy cho doanh nghiệp.
Trong thời gian triển khai vừa qua, eCoSys đã chứng minh được tính ưu việt của mình. Số lượng các doanh nghiệp xin cấp CO điện tử ngày càng tăng. eCoSys cũng là một trong những hệ thống quy mô lớn đầu tiên ở Việt
Trong thời gian tới, để phát huy tối đa hiệu quả trong việc hỗ trợ hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp, eCoSys sẽ kết nối với hệ thống dữ liệu của hải quan và tích hợp các dịch vụ thương mại điện tử khác. Bộ Công Thương đang gấp rút hoàn thiện cơ sở hạ tầng của eCoSys để sẵn sàng cho việc công nhận lẫn nhau về CO điện tử với các thành viên của các Hiệp định Khu vực thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam tham gia. eCoSys chính là bước khởi đầu của Việt
NGUYỄN THỊ KIM BÍCH
(Sở Công Thương Phú Yên)