Học sinh, sinh viên (HSSV) chiếm tỉ lệ lớn trong cơ cấu dân số. Bao phủ 100% HSSV tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) là một nhiệm vụ quan trọng, tạo nền tảng vững chắc hoàn thành mục tiêu BHYT toàn dân.

Với ý nghĩa đó, trong những năm qua, chính sách BHYT HSSV đã được triển khai hiệu quả, thể hiện không chỉ ở diện bao phủ tăng mà quyền lợi hưởng BHYT ngày càng được đảm bảo. Ông Đinh Duy Hùng, Phó Trưởng ban Quản lý thu - sổ, thẻ (Bảo hiểm xã hội Việt Nam) đã có trao đổi cụ thể về nội dung này.

Ông Đinh Duy Hùng

* Việc bảo vệ, chăm sóc sức khỏe, phát triển toàn diện cho thế hệ trẻ thông qua chính sách BHYT HSSV được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm. Sự quan tâm này được cụ thể hóa bằng các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp như thế nào, thưa ông?

- BHYT là chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, là một trong những trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội. Chính sách BHYT nói chung và BHYT HSSV nói riêng có vai trò rất quan trọng đối với an sinh xã hội, nhằm bảo vệ, chăm sóc sức khỏe, phát triển toàn diện cho người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ tương lai của đất nước. Ngày 14/11/2008, tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XII đã thông qua Luật BHYT (có hiệu lực từ ngày 1/7/2009). Trong đó quy định từ ngày 1/1/2010, HSSV chuyển từ đối tượng tham gia tự nguyện sang đối tượng có trách nhiệm tham gia BHYT. Luật BHYT được sửa đổi, bổ sung năm 2014 (có hiệu lực từ ngày 1/1/2015) tiếp tục quy định, HSSV là đối tượng tham gia BHYT bắt buộc và được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng (hỗ trợ tối thiểu từ 30-100% mức đóng tùy thuộc nhóm đối tượng ưu tiên). Trong lộ trình thực hiện BHYT toàn dân, HSSV tiếp tục được lựa chọn là nhóm đối tượng cần sớm được bao phủ BHYT.

Với mục tiêu đẩy nhanh lộ trình BHYT toàn dân, trên cơ sở các nghị quyết của Bộ Chính trị, Quốc hội…, Thủ tướng Chính phủ quán triệt phải đẩy mạnh thực hiện BHYT HSSV; giao Bộ GD-ĐT, Bộ LĐ-TB&XH chỉ đạo xây dựng kế hoạch thực hiện BHYT cho HSSV, đảm bảo 100% HSSV tham gia BHYT. Như vậy, từ định hướng chỉ đạo đến các văn bản pháp lý liên quan đến chính sách BHYT HSSV đã thể hiện quyết tâm rất lớn của Đảng và Nhà nước đối với việc thực hiện pháp luật BHYT nói chung và pháp luật BHYT đối với nhóm HSSV nói riêng. Đồng thời khẳng định sự nhất quán trong chủ trương thực hiện BHYT HSSV là bước đi quan trọng để hoàn thành mục tiêu BHYT toàn dân ở nước ta.

* Những năm qua, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã nỗ lực phối hợp với các bộ, ngành liên quan thực hiện hiệu quả chính sách BHYT HSSV và đạt được những kết quả vượt bậc. Ông đánh giá thế nào về những kết quả này?

- HSSV chiếm khoảng 1/5 dân số cả nước. Việc tăng tỉ lệ tham gia BHYT ở nhóm HSSV không chỉ có ý nghĩa quan trọng trong việc hoàn thành mục tiêu BHYT toàn dân mà còn góp phần tích cực vào sự nghiệp đổi mới và xây dựng đất nước. Trong những năm qua, cụ thể hóa các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật BHYT, cả hệ thống chính trị đã tích cực vào cuộc, đặc biệt là sự chủ động phối hợp chặt chẽ của BHXH Việt Nam và ngành GD-ĐT trong công tác tuyên truyền, tổ chức thực hiện hiệu quả chính sách BHYT HSSV. Nhờ đó, tỉ lệ HSSV tham gia BHYT tăng dần qua các năm. Đến nay, kết quả đã tiệm cận mục tiêu bao phủ 100% HSSV tham gia BHYT.

Nếu như năm học 2012-2013, tỉ lệ HSSV tham gia BHYT đạt 80% trên tổng số HSSV thì đến năm học 2022-2023, tỉ lệ này đạt trên 97% với khoảng 18,8 triệu HSSV tham gia BHYT, tăng hơn 17% sau 10 năm thực hiện. Đáng chú ý, năm học vừa qua, nhiều địa phương đã đạt bao phủ 100% HSSV có thẻ BHYT.

Số HSSV tham gia BHYT không ngừng tăng qua các năm cho thấy, nhận thức của HSSV và phụ huynh về quyền lợi, ý nghĩa, tầm quan trọng của việc tham gia BHYT… đã có sự chuyển biến rõ rệt, chuyển từ tâm thế bị động sang chủ động, tích cực tham gia.

Tham gia BHYT HSSV vừa để bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cho thế hệ trẻ, vừa thể hiện lòng nhân ái, trách nhiệm với cộng đồng để cùng thực hiện nguyên tắc bảo đảm chia sẻ rủi ro giữa những người tham gia BHYT. Bên cạnh đó, quyền lợi khám chữa bệnh BHYT cho HSSV ngày càng được mở rộng, chất lượng khám chữa bệnh ngày càng được nâng cao với các thủ tục thuận tiện, thông thoáng, được tiếp cận các dịch vụ y tế kỹ thuật cao, chi phí lớn…. Kết quả thực hiện công tác khám chữa bệnh BHYT cho HSSV thời gian qua cho thấy, Quỹ BHYT đã chi trả cho rất nhiều bệnh nhân là HSSV mắc các bệnh nan y, mạn tính như: suy thận, ung thư, tim mạch… với chi phí điều trị từ vài chục triệu đến hàng tỉ đồng.

Phấn đấu 100% học sinh, sinh viên tham gia bảo hiểm y tế là mục tiêu của ngành Bảo hiểm xã hội. Ảnh: LỆ VĂN

* BHYT HSSV mang lại rất nhiều lợi ích, quyền lợi thiết thực, nhưng vẫn còn một số HSSV chưa tham gia. Trước thực trạng này, ngành Bảo hiểm xã hội có giải pháp gì để đạt mục tiêu bao phủ 100% BHYT trong HSSV?

- Đến nay, tỉ lệ HSSV tham gia BHYT ở nước ta đã tiệm cận mục tiêu bao phủ 100% HSSV. Tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận nhỏ HSSV chưa nhận thức được đầy đủ về quyền lợi, tính nhân văn của chính sách nên chưa chủ động tham gia BHYT (chủ yếu là nhóm HSSV từ năm thứ 2 trở lên của các trường đại học, cao đẳng và dạy nghề). Điều này khiến các em đánh mất cơ hội được hưởng quyền lợi chăm sóc sức khỏe từ chính sách BHYT, nhất là với các trường hợp không may mắc bệnh hiểm nghèo. Không có thẻ BHYT, có thể gia đình các em sẽ phải đối mặt với gánh nặng chi phí điều trị lớn, ảnh hưởng tới kinh tế gia đình, cũng như quá trình khám chữa bệnh.

Với quyết tâm hoàn thành mục tiêu 100% HSSV tham gia BHYT, góp phần thực hiện BHYT toàn dân, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã, đang và sẽ triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm. Đó là, tiếp tục chỉ đạo Bảo hiểm xã hội tỉnh, thành phố tham mưu UBND tỉnh, ban chỉ đạo thực hiện bảo hiểm xã hội, BHYT như: phân công nhiệm vụ cụ thể các ngành liên quan để thực hiện mục tiêu đạt 100% HSSV tham gia BHYT; giao chỉ tiêu tham gia BHYT của HSSV đối với từng trường học, đây là một trong các tiêu chí đánh giá, xếp loại tổ chức, đơn vị, địa phương; hỗ trợ thêm mức đóng BHYT cho HSSV; nhân rộng, lan tỏa phong trào chung tay giúp đỡ của các nhà hảo tâm ủng hộ tặng thẻ BHYT cho HSSV hoàn cảnh khó khăn… Song song đó, công tác truyền thông về BHYT HSSV tiếp tục được tăng cường, chú trọng để từng phụ huynh và mỗi HSSV nhận thức sâu sắc về quyền lợi và nghĩa vụ tham gia BHYT…

* Xin cảm ơn ông!

CẨM GIANG (thực hiện)