Theo đề án tuyển sinh mà các trường đại học công bố, năm nay có nhiều ngành học mới được đào tạo theo hướng liên ngành (tích hợp nhiều lĩnh vực ngành nghề) nhằm tạo ra một lực lượng lao động đáp ứng nhu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.

Tích hợp nhiều lĩnh vực ngành nghề

Dưới tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, những năm gần đây, sự lựa chọn ngành nghề của học sinh có sự thay đổi rõ rệt. Thay vì chọn theo cảm tính, phong trào, các em đã đưa ra những tiêu chí cụ thể, thiết thực hơn như: Học ngành nào để không thất nghiệp; ngành nghề nào phù hợp với năng lực, sở thích, điều kiện kinh tế gia đình hoặc những ngành có tiềm năng phát triển và cơ hội việc làm rộng mở...

Để đáp ứng nhu cầu này, hiện các trường đẩy mạnh xu hướng đào tạo liên ngành. TS Nguyễn Trọng Tuấn, Trường đại học Nguyễn Tất Thành, cho biết năm nay trường này mở nhiều chuyên ngành mới như Du lịch số, Kinh tế số, Tin - Sinh học, Công nghệ tài chính… Tất cả các ngành này đều là xu hướng tích hợp giữa 2 lĩnh vực ngành nghề có liên quan với nhau để đón đầu xu thế, đáp ứng những vấn đề cấp thiết của xã hội.

Năm 2021, Trường đại học Công nghiệp thực phẩm TP Hồ Chí Minh có 6 ngành mới, trong đó có Quản trị kinh doanh thực phẩm, Kinh doanh thời trang và dệt may. Đây là hai ngành có tính chất liên ngành. Trong đó, Kinh doanh thời trang và dệt may trang bị kiến thức của các lĩnh vực kinh tế, quản lý, thời trang và dệt may giúp người học trở thành một nhà kinh doanh trong lĩnh vực trên. Còn ngành Quản trị kinh doanh thực phẩm chuyên đào tạo các nhà quản lý cho doanh nghiệp kinh doanh và chế biến thực phẩm.

Quản lý đô thị thông minh bền vững cũng là ngành mới có tính liên ngành được tuyển sinh tại Trường đại học Công nghiệp TP Hồ Chí Minh trong năm nay. Ngành học này là sự kết hợp các nhóm kiến thức liên quan đến môi trường, quản lý và công nghệ thông tin.

Tại Trường đại học Xây dựng Miền Trung, ngành Quản trị kinh doanh mà trường này sẽ tuyển sinh trong năm nay cũng có tính liên ngành. Ngành học là sự kết hợp các nhóm kiến thức liên quan đến kinh doanh, quản trị khách sạn - nhà hàng.

Đáp ứng nhu cầu nhân lực

Nhìn nhận về xu hướng đào tạo đại học liên ngành đang tăng lên trong thời đại kỷ nguyên số, các chuyên gia giáo dục cho rằng đây là hướng đi đúng để đáp ứng nhu cầu lao động trong tương lai.

PGS.TS Trương Nguyễn Luân Vũ, Phó trưởng Khoa Cơ khí chế tạo máy (Trường đại học Sư phạm kỹ thuật TP Hồ Chí Minh) chia sẻ: Hiện nay, kỹ sư các khối ngành kỹ thuật khi tham gia vào thị trường lao động đòi hỏi phải có sự giao thoa của nhiều ngành nghề khác nhau. Vậy nên trong quá trình đào tạo, nhà trường phải trang bị đồng thời nhiều kiến thức trong lĩnh vực kỹ thuật cho sinh viên. Thực tế các thiết bị máy móc hiện nay không tồn tại đơn lẻ mà tích hợp nhiều lĩnh vực, điều này đòi hỏi kỹ sư làm việc phải tích hợp kiến thức của nhiều lĩnh vực.

Lâu nay, các cơ sở đào tạo đại học thường đi theo định hướng ngành hẹp và chuyên sâu. Đào tạo chuyên ngành có những lợi thế nhất định, nhưng trong kỷ nguyên nhân lực số, đào tạo liên ngành rõ ràng sẽ có những ưu thế nổi bật hơn. Bởi nhân lực cho thị trường lao động thời 4.0 cần nhiều hơn kiến thức chuyên ngành đơn lẻ; người học cần được trang bị kiến thức đa ngành, tư duy tích cực, kỹ năng tổng hợp...

Sự chủ động, tích cực trong việc nắm bắt nhu cầu thị trường sử dụng lao động để chuyển dịch ngành nghề đào tạo, thu hút người học là dấu hiệu tích cực của chủ trương tự chủ. Đây cũng là cơ hội để các trường phát huy tối đa năng lực để cạnh tranh, từ đó đem đến cho sinh viên nhiều cơ hội tìm kiếm việc làm, phát triển nghề nghiệp.

THÚY HẰNG