Hoạt động sáng tạo kỹ thuật cùng với việc nhân rộng các mô hình, giải pháp KH-CN tiên tiến là một trong những động lực góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, nâng cao chất lượng cuộc sống của con người. Cùng với phong trào thi đua sáng tạo kỹ thuật đang diễn ra sôi nổi trên địa bàn tỉnh, không ít giải pháp hay đã thực sự có sức lan tỏa, đi vào thực tiễn.

Giải pháp xe lăn điện của tác giả Nguyễn Văn Thắng (TX Sông Cầu) giúp người bị liệt có thể di chuyển dễ dàng, thuận tiện - Ảnh: THÁI HÀ

Hoạt động sáng tạo sôi nổi

Hiện nay phong trào lao động, sáng tạo của nhân dân Phú Yên rất sôi nổi và ngày càng phát triển sâu rộng. Theo đó, Sở KH-CN mỗi năm đều xây dựng kế hoạch nghiên cứu khoa học để thông báo các tổ chức, cá nhân đề xuất các nhiệm vụ KH-CN cấp tỉnh dưới các hình thức đề tài, dự án sản xuất thử nghiệm nhằm giải quyết những vấn đề thực tiễn đặt ra, phục vụ thiết thực cho nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của ngành, địa phương, doanh nghiệp và của tỉnh.

Riêng lĩnh vực khoa học kỹ thuật, hai năm một lần, Liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật đều tổ chức Hội thi Sáng tạo kỹ thuật cấp tỉnh và mỗi đợt có hàng trăm giải pháp tham gia. Đa số giải pháp đều thể hiện được khả năng sáng tạo, trình độ kỹ thuật của người lao động nên tính hiệu quả và chất lượng phần lớn các giải pháp lần sau tốt hơn các lần trước. Bên cạnh đó, đối tượng tham gia nghiên cứu, sáng tạo cũng ngày càng đa dạng, từ các nhà khoa học, cán bộ lãnh đạo, cán bộ kỹ thuật, cán bộ giảng dạy đến các thành phần nông dân, công nhân, sinh viên, học sinh… đều có các giải pháp dự thi với số lượng các giải pháp không ngừng tăng lên qua các năm.

Khẳng định vai trò của sáng tạo kỹ thuật trong tình hình hiện nay, đồng chí Phan Đình Phùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, cho rằng: “Đẩy mạnh các hoạt động lao động sáng tạo khoa học có ý nghĩa quan trọng trong đời sống kinh tế - xã hội của mọi tầng lớp nhân dân, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà”.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Hoài Sơn, Chủ tịch Liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật, thời gian qua có nhiều sáng kiến cấp cơ sở, cấp huyện, cấp tỉnh được hội đồng khoa học các cấp xét cấp giấy chứng nhận nhưng thực chất, số lượng sáng kiến mang lại hiệu quả thiết thực có thể ứng dụng vào thực tiễn còn khiêm tốn. Điều này xuất phát từ nhiều nguyên nhân nhưng mấu chốt là điều kiện để đầu tư nghiên cứu, ứng dụng còn hạn chế, cũng như vẫn tồn tại nhiều bất cập trong xét công nhận danh hiệu sáng kiến. Vì vậy cần có cơ chế, chính sách phù hợp cũng như có giải pháp đẩy mạnh hơn nữa hoạt động nghiên cứu khoa học, tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân đầu tư, nghiên cứu, ứng dụng những sáng tạo kỹ thuật vào cuộc sống.

Thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển

Tuy số lượng giải pháp có tính ứng dụng cao hiện nay còn hạn chế nhưng trong nhiều năm qua, một số giải pháp thực sự có chất lượng đã đi vào cuộc sống, không ngừng phát triển, lan tỏa, mang lại thu nhập cao cho các tác giả, tạo công ăn việc làm cho người lao động, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.

Là một trong những tác giả có giải pháp tham dự Hội thi Sáng tạo kỹ thuật cấp tỉnh đạt giải cao, cử nhân Vật lý trị liệu Lê Phạm Bá Khánh, một người gắn bó với ngành Vật lý trị liệu, phục hồi chức năng hơn 20 năm, đã sáng chế sản phẩm đầu tay “Giường kéo dãn cột sống model M-01”, có đầy đủ tính năng như một chiếc giường kéo dãn hiện đại, giá rẻ, đồng thời khắc phục hạn chế của chiếc giường nhập ngoại có giá gần 200 triệu đồng. Năm 2013, sản phẩm đạt giải nhất Hội thi Sáng tạo kỹ thuật cấp tỉnh lần 5, giải khuyến khích Hội thi Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc lần thứ 12 và được Cục Sở hữu trí tuệ cấp bằng sáng chế. Không dừng lại trong khuôn khổ cuộc thi, tác giả đã từng bước cải tiến sản phẩm và cung cấp cho nhiều tỉnh thành trong cả nước, nhất là khu vực phía Bắc. Sắp tới đây, tác giả cho biết sẽ cho ra đời giường kéo dãn cột sống thế hệ thứ 3 với nhiều cải tiến mới nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả điều trị cho bệnh nhân.

Nguyễn Văn Nghị ở thôn Lộc Đông, xã Hòa Thành (huyện Đông Hòa) cũng là một tên tuổi được nhiều người biết đến khi có giải pháp sản xuất than củi trấu đạt giải nhì Hội thi Sáng tạo kỹ thuật cấp tỉnh lần 3, giải nhất Hội thi Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc lần thứ 11. Đến với cơ sở sản xuất than củi trấu vào thời gian này, ai cũng thấy không khí sản xuất tất bật khi công nhân liên tục làm việc trong các nhà máy xay xát, xe tải hết ra lại vào vận chuyển hàng, còn chủ cơ sở sản xuất bận rộn làm việc qua điện thoại. Bởi từ chiếc máy ép củi trấu ban đầu, đến nay, anh Nguyễn Văn Nghị đã có 6 nhà máy, cung cấp củi trấu cho nhiều công ty lớn trong và ngoài tỉnh như: Công ty CP Bia Phú Minh, Công ty TNHH SX-TM Hoàng Long Vina, Công ty CP An Hưng, Công CP Dệt Hòa Khánh (Đà Nẵng)… Cùng với sản xuất củi trấu, anh Nguyễn Văn Nghị cũng nhận lắp ráp máy ép củi trấu cho nhiều địa phương ngoài tỉnh như Bình Định, Long An, Khánh Hòa, Gia Lai… Từ sản phẩm do chính mình làm ra, Nguyễn Văn Nghị đã tạo việc làm, thu nhập ổn định cho 40 công nhân (đa phần là cựu chiến binh) với mức lương từ 3,5-7 triệu đồng/người/tháng, xây dựng cho gia đình căn nhà gần 2 tỉ đồng. Hàng năm, các cơ sở sản xuất củi trấu của anh Nghị cho lợi nhuận hơn 1 tỉ đồng.

Là một giải pháp có ý nghĩa đối với ngành khai thác thủy sản Phú Yên, thiết bị gây tê cá ngừ đại dương đã góp phần tăng giá trị sản phẩm, nâng cao hiệu quả đánh bắt, đồng thời giảm chi phí cho những chuyến biển khai thác cá ngừ đại dương. Giải pháp này do nhóm tác giả gồm TS Bùi Ngọc Dịnh và kỹ sư Phạm Duy Phượng (Trường cao đẳng Công nghiệp Tuy Hòa) nghiên cứu, chế tạo. Khi đưa thiết bị này vào sử dụng, cá bị tê liệt nhanh trong thời gian rất ngắn nên ngư dân dễ đưa lên tàu, cho vào hầm nước lạnh; sau đó cá sẽ tỉnh lại. Cùng với công nghệ làm lạnh tiên tiến, chất lượng cá sẽ không bị sụt giảm nên đạt yêu cầu xuất khẩu.

Cùng với các cuộc thi sáng tạo kỹ thuật do Liên hiệp các hội Khoa học kỹ thuật tổ chức, hàng năm, liên tục có những giải pháp mới ra đời. Với những giải pháp được ứng dụng và phát huy hiệu quả vào thực tiễn, chẳng những các tác giả có thể vươn lên làm giàu ngay trên quê hương mình mà còn giúp giải quyết việc làm cho nhân dân địa phương, để cùng với chính quyền và người dân xây dựng tỉnh nhà ngày càng phát triển.

THÁI HÀ