Một trong những quy định Bộ GD-ĐT cho phép trong kỳ tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2017, đó là thí sinh được thay đổi nguyện vọng sau khi biết điểm thi. Tại các chương trình Tư vấn mùa thi, rất nhiều thắc mắc của thí sinh xoay quanh vấn đề này như có thể đổi thứ tự các nguyện vọng được không, có thể thêm số nguyện vọng được không, có thể thay đổi tổ hợp môn xét tuyển nguyện vọng được không, được nhiều chuyên gia giải đáp.

Chủ động chọn ngành/trường theo thứ tự ưu tiên

Điểm khác biệt khi đăng ký dự thi năm nay so với năm 2016 là thí sinh sẽ đăng ký xét tuyển (ĐKXT) cùng với đăng ký dự thi (ĐKDT). Theo ông Nguyễn Mạnh Hùng, Vụ Giáo dục đại học Bộ GD-ĐT, điều này giúp thí sinh vừa có thông tin tham khảo về mức ĐKXT vào trường mà mình định xét tuyển, vừa có quyền chốt ĐKXT sau khi biết điểm thi, nếu cần thiết thì vẫn có cơ hội để điều chỉnh nguyện vọng. Tuy nhiên trước hết, thí sinh phải hiểu rõ nguyên tắc xét tuyển năm nay. Đó là đối với các ngành/trường thì việc xét tuyển được thực hiện bình đẳng theo kết quả thi, không phân biệt thứ tự ưu tiên giữa các nguyện vọng; còn đối với thí sinh thì ưu tiên trúng tuyển nguyện vọng (NV) cao nhất có thể trong danh sách các NV đã đăng ký.

Để thí sinh dễ hiểu, ông Hùng ví dụ: Thí sinh A đăng ký NV3 có kết quả thi 20,5 điểm, thí sinh B đăng ký NV1 có kết quả 19 điểm vào ngành kinh tế. Nếu điểm chuẩn vào ngành kinh tế là 20 điểm thì thí sinh A trúng tuyển (dù đã đăng ký NV3), còn thí sinh B trượt (dù đã đăng ký NV1). Nếu thí sinh A ngoài trúng tuyển NV3 vào ngành kinh tế còn trúng tuyển các NV2, NV4 vào các ngành/trường khác thì thí sinh này chỉ được gọi trúng tuyển duy nhất vào NV2 (NV cao nhất trong 3 NV đã trúng tuyển).

Vì vậy, điều quan trọng nhất đối với thí sinh là sắp xếp các NV theo thứ tự ưu tiên, tức là các ngành/trường mà các em thích học được sắp xếp thứ tự từ cao xuống thấp. Khi đã đăng ký vào ngành/trường nào đó rồi thì kết quả thi là yếu tố quyết định đậu vào ngành/trường đó hay không chứ không phải thứ tự ưu tiên của NV trong mối tương quan với những thí sinh khác. Vậy nên, nếu thí sinh đã chủ động trong việc chọn ngành/trường theo thứ tự ưu tiên thì chỉ cần đăng ký NV một lần khi làm hồ sơ ĐKDT là được mà không cần phải điều chỉnh gì sau khi có kết quả thi.

“Các em hãy mạnh dạn đăng ký NV1 vào ngành/trường mà mình yêu thích nhất, sau đó đăng ký vào các ngành/trường khác theo thứ tự các NV tiếp theo. Khi xét tuyển, nếu không trúng tuyển NV cao thì các em sẽ được xét tuyển vào các NV thấp hơn phụ thuộc vào kết quả thi mà các em có được. Các em không nên bận tâm nhiều đến việc điều chỉnh nguyện vọng nếu kết quả thi của mình không chênh lệch quá nhiều so với kết quả dự kiến trước khi thi”, TS Nguyễn Đức Nghĩa, Phó Giám đốc Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh, nói.

Điều chỉnh nguyện vọng sẽ tác động đến chọn ngành nghề

Quy chế tuyển sinh năm nay đảm bảo tối đa quyền lợi của thí sinh, hướng cho thí sinh chọn được ngành/trường mà mình yêu thích. Em Lê Thị Hương, Trường THPT Ngô Gia Tự (TP Tuy Hòa), băn khoăn: “Thưa các thầy, thay đổi NV thì có được thay đổi trường khác hay chỉ được thay đổi thứ tự NV?”. ThS Lê Văn Hiển, Trường đại học Luật TP Hồ Chí Minh, nói rằng: Theo quy định thì thí sinh có thể đổi trường khác, ngành khác, tổ hợp môn khác hoặc thêm ngành mới. Tuy nhiên, các em cần hiểu rằng việc chủ động và lựa chọn chính xác các NV ngay từ đầu sẽ giúp các em không mất thời gian, công sức khi thay đổi NV. Ngoài ra, với việc thay đổi NV, có thể ảnh hưởng đến tâm lý, các em sẽ có xu hướng chọn những ngành dễ trúng tuyển hơn là ngành, nghề các em yêu thích.

Theo các chuyên gia tư vấn, điều chỉnh NV sau khi có kết quả thi chỉ có thể xảy ra đối với những trường hợp sau: Thứ nhất, thí sinh có kết quả thi cao hơn nhiều so với kết quả dự kiến. Chẳng hạn thí sinh dự kiến thi chỉ đạt khoảng 20 điểm nên đăng ký NV vào ngành/trường có điểm chuẩn xung quanh mức điểm này, nhưng sau khi có kết quả thi lại đạt 24-25 điểm thì thí sinh nên điều chỉnh các NV vào ngành/trường có mức điểm chuẩn cao hơn mà trước khi thi các em chưa nghĩ tới. Thứ hai, thí sinh có kết quả thi thấp hơn nhiều so với kết quả dự kiến, cùng ví dụ này nhưng thí sinh thi chỉ đạt được 15-16 điểm chẳng hạn thì cần phải điều chỉnh lại NV vào những trường có mức điểm chuẩn thấp hơn. Thứ ba, thí sinh thay đổi ngành nghề đã chọn, ví dụ trước khi thi thí sinh đăng ký các ngành thuộc khối kinh tế, nay thấy khối ngành kỹ thuật phù hợp với sở trường hơn thì nên điều chỉnh lại NV đăng ký xét tuyển.

Riêng các thí sinh công an và quân đội năm 2017 lưu ý, muốn xét tuyển hai ngành này thì bắt buộc phải sơ tuyển, xét tuyển đúng trường đã sơ tuyển và bắt buộc đăng ký NV1 vào ngành trường đăng ký, còn từ NV2 trở đi các em có thể đăng ký bất kỳ trường dân sự nào.

THÚY HẰNG