Những năm qua, dòng họ Phạm ở thôn Quy Hậu, xã Hòa Trị (huyện Phú Hòa) đã làm tốt công tác khuyến học, khuyến tài, góp phần tích cực vào việc động viên, khuyến khích con em ở địa phương ra sức rèn luyện, học tập để không ngừng tiến bộ.

Con cháu họ Phạm được Ban Khuyến học dòng họ trao phần thưởng tổng kết năm học 2009 - 2010 - Ảnh: H.PHẠM

 

Trước tình hình học sinh có nguy cơ bỏ học, học sinh bị ảnh hưởng của trò chơi điện tử, đạo đức đi xuống… khiến thầy giáo Phạm Chính, Phó Hiệu trưởng Trường THCS Lương Văn Chánh (xã Hòa Trị) không khỏi trăn trở. Thầy Chính bàn bạc với những người trong họ thành lập Ban Khuyến học họ Phạm để động viên con cháu học tập. Hơn nửa đời người gắn bó với trường lớp, học trò, thầy Chính cho rằng: “Để có một xã hội học tập, một dòng họ học tập thì mỗi địa phương, mỗi dòng họ phải ra sức phát huy xây dựng phong trào khuyến học”.

Ban khuyến học họ Phạm thành lập vào tháng 3/2007. Thầy Phạm Chính được mọi người trong họ tín nhiệm bầu làm trưởng ban. Thầy Chính cho biết: “Quy ước chung của dòng họ Phạm đã dành nhiều chương, phần nói về khuyến học. Quy ước đề cập rất chi tiết và cụ thể về việc lập quỹ khuyến học, đối tượng được khen thưởng, mức khen, hình thức khen và ngày khen thưởng. Trong đó, nhấn mạnh mọi thành viên trong ban khuyến học họ tộc có trách nhiệm động viên, nhắc nhở con cháu trong họ tộc tham gia tích cực trong việc học tập, tu dưỡng rèn luyện đạo đức. Trong họ tộc có những trường hợp học sinh bỏ học, đạo đức sa sút thì các thành viên trong họ có trách nhiệm nhắc nhở, giáo dục… Nếu bỏ học vì lý do gia đình quá khó khăn thì ban khuyến học họ tộc tạo mọi điều kiện giúp đỡ về vật chất, sách vở để những học sinh đó tiếp tục đi học…”

Là người có kinh nghiệm, thầy Chính đã đưa ra ý tưởng động viên, khuyến khích con em trong họ phấn đấu vươn lên trong học tập, rèn luyện là được báo công lên tổ tiên trong ngày giỗ họ và được nhận phần thưởng thiết thực khi kết thúc năm học. Phần thưởng của dòng họ chỉ trao cho học sinh có thành tích học tập tốt, học sinh vượt khó học giỏi, học sinh có hoàn cảnh gia đình khó khăn. Thầy Chính cho biết: “Mỗi năm họ tộc chúng tôi tổ chức tổng kết, phát thưởng cho các cháu một lần vào trung tuần tháng 6. Ngoài việc tặng sách vở, quần áo cho con cháu trong họ, một nội dung không thể thiếu là Ban Khuyến học dòng họ Phạm kiểm điểm việc học của con cháu, nhắc nhở các gia đình trong dòng họ quan tâm đến việc học của các cháu”.

Anh Phạm Đình Liêu, một thành viên họ Phạm, thổ lộ: “Gia đình tôi thuộc diện nghèo nhất trong họ. Lúc nào tôi cũng lo lắng đến việc học của con, nhưng nhiều khi lực bất tòng tâm. Từ ngày họ Phạm thành lập Ban Khuyến học, những gia đình khó khăn được Ban Khuyến học họ tộc quan tâm nhiều hơn, động viên vượt qua khó khăn. Các con tôi lấy đó làm động lực vươn lên trong cuộc sống và có thành tích học tập tốt hơn”. Gia đình anh Liêu có hai con là Phạm Nhất Xuân (học sinh lớp 6), Phạm Nhị Xuân (học sinh lớp 4). Anh Liêu làm thợ mộc, còn vợ anh tảo tần buôn gánh bán bưng, cuộc sống gia đình gặp nhiều khó khăn, nhưng hai cháu Nhất Xuân, Nhị Xuân học rất giỏi. Năm nào cũng được trường và Ban Khuyến học họ Phạm khen thưởng. Phạm Nhất Xuân thổ lộ: “Ở trường, cháu gọi thầy Chính là hiệu phó, còn ở nhà cháu gọi thầy là chú Mười. Năm nào học giỏi, cháu được chú Mười và các chú bác trong họ tặng phần thưởng. Vì vậy, hai anh em cháu luôn cố gắng học giỏi để được nhận phần thưởng”. Còn anh Liêu thì bộc bạch: “Phần thưởng cho mỗi cháu tuy còn khiêm tốn nhưng giá trị tinh thần thì hết sức lớn lao. Nó góp phần động viên, khuyến khích các cháu nỗ lực nhiều hơn trong học tập, rèn luyện vì ngày mai lập nghiệp. Tôi thường nói với các con tôi rằng, phải noi gương các anh chị con của chú Mười Chính để học tập tốt hơn. Vợ chồng thầy Chính có bốn người con thì cả bốn đều đỗ đại học. Trong đó, có ba người đã ra trường, một người đang học năm thứ hai Trường Đại học Ngân hàng TP Hồ Chí Minh. Nhiều người trong họ hay lấy các con của trưởng ban dòng họ mình làm điển hình để hướng các con đến cái đích cuối cùng của sự học vấn”. 

Sau gần 4 năm hoạt động, Ban Khuyến học họ Phạm đã thu hút trên 160 thành viên trong họ tham gia. Khi hoạt động đi vào ổn định, dòng họ đã tập trung xây dựng quỹ khuyến học, khuyến tài bằng cách không phân bổ đầu người, đầu gia đình, không phân biệt giàu, nghèo, địa vị xã hội, mà bằng sự tự nguyện, tự giác của mỗi người, mỗi nhà trong họ. Đến nay quỹ khuyến học họ Phạm đã huy động được 17 triệu đồng. Do được động viên, khuyến khích kịp thời, truyền thống hiếu học của dòng họ Phạm được duy trì và phát triển. Từ năm 2007 đến nay, trong dòng họ Phạm không có học sinh nào phải bỏ học, không có học sinh nào vi phạm pháp luật hay mắc phải các tệ nạn xã hội, nhiều con cháu trong họ đạt giải học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp huyện, đỗ vào các trường đại học, cao đẳng. Lớp anh trước, lớp em sau cứ tiếp nối ý chí vượt khó vươn lên, quyết tâm học tốt để chiếm lĩnh kiến thức vì một ngày mai tươi sáng.

Với những cách làm sáng tạo trong việc xây dựng phong trào khuyến học, khuyến tài, Ban Khuyến học họ Phạm đã được Hội Khuyến học tỉnh Phú Yên chọn báo cáo điển hình tại Đại hội đại biểu Hội Khuyến học tỉnh lần thứ II nhiệm kỳ 2010-2015 vừa được tổ chức.

MẠNH THÚY