Kiểm định chất lượng giáo dục các trường phổ thông được ngành GD-ĐT triển khai từ năm học 2009-2010. Sau hơn một năm thực hiện bên cạnh những kết quả đạt được, công tác kiểm định chất lượng cũng bộc lộ những hạn chế, khó khăn.

Giờ học của học sinh Trường tiểu học thị trấn Phú Hòa (huyện Phú Hòa) - Ảnh: M.THÚY

 

Kiểm định chất lượng giáo dục các trường phổ thông là hoạt động đánh giá mức độ đáp ứng các quy định về tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục đối với từng loại cơ sở giáo dục phổ thông do Bộ GD-ĐT ban hành. Kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục phổ thông nhằm xác định mức độ đáp ứng mục tiêu giáo dục trong từng giai đoạn của cơ sở giáo dục phổ thông, nâng cao chất lượng giáo dục; thông báo công khai với các cơ quan quản lý nhà nước và xã hội về thực trạng chất lượng giáo dục để cơ quan chức năng đánh giá, công nhận cơ sở giáo dục phổ thông đạt tiêu chuẩn chất lượng giáo dục.

Tại Phú Yên, sau hơn một năm học triển khai công tác tự đánh giá – khâu quan trọng của quy trình kiểm định chất lượng giáo dục, toàn tỉnh chỉ có 48 trường hoàn thành hồ sơ tự đánh giá gởi về Sở GD-ĐT đăng ký kiểm định chất lượng giáo dục. Trong đó, bậc tiểu học có 24 trường, chiếm tỉ lệ 14,37%; THCS có 18 trường, chiếm tỉ lệ 18,18%; THPT có 6 trường, chiếm tỉ lệ 19,35%. Theo đánh giá của Sở GD-ĐT Phú Yên, nhìn chung, công tác tự đánh giá chất lượng của các trường học bước đầu triển khai đã có tác dụng tích cực đến việc nâng cao chất lượng dạy và học. Các trường đã đánh giá lại việc thực hiện chương trình, quy chế chuyên môn, nền nếp dạy và học; chú ý hơn đến việc sắp xếp quản lý, tích cực cải tiến hành chính, rà soát lại đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học; chú trọng hơn đến việc công khai hóa và quan tâm hơn đến quyền lợi của giáo viên, học sinh.

Tuy nhiên, do kiểm định chất lượng là một chủ trương mới nên trong quá trình thực hiện còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế. Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh Nguyễn Tấn Hào cho biết: “Tự đánh giá là khâu đầu tiên và cũng là khâu quan trọng nhất trong quy trình kiểm định. Tự đánh giá thể hiện tính tự chủ và tính tự chịu trách nhiệm của nhà trường trong toàn bộ hoạt động giáo dục theo chức năng, nhiệm vụ được giao. Khó nhất của quy trình này là tìm các minh chứng cụ thể”. Theo các trường, hầu hết cán bộ, giáo viên đã được tập huấn về công tác tự đánh giá trong kiểm định chất lượng giáo dục, nhưng nhiều người vẫn chưa nắm chắc quy trình, kỹ thuật tự đánh giá. Vì vậy, khi triển khai hoạt động này còn lúng túng, đặc biệt ở các trường tiểu học.

Nhận xét về chất lượng báo cáo tự đánh giá của các trường, Giám đốc Sở GD-ĐT Phú Yên Nguyễn Văn Tá cho biết: “Hạn chế lớn nhất hiện nay trong công tác tự đánh giá của các trường là có sự mâu thuẫn trong việc phân tích những điểm mạnh, điểm yếu và kế hoạch cải tiến chất lượng. Trong mục mô tả nội dung các chỉ số, chủ yếu là trả lời có triển khai, có biện pháp, có rà soát đánh giá nhưng thiếu mô tả như thế nào; các minh chứng đưa ra còn thiếu, chưa thuyết phục; kế hoạch cải tiến chất lượng còn chung chung, không sát với yêu cầu của tiêu chí… Vì thế, hoạt động tự đánh giá ở nhiều trường ít ý nghĩa, còn thiên về thành tích, chưa thật sự giúp nhà trường nhận thức đúng về hiện trạng của mình và xây dựng được kế hoạch cải tiến hợp lý để nâng cao chất lượng giáo dục một cách vững chắc, tạo được uy tín của nhà trường trong xã hội”.

Theo ông Tá, cái hay của kiểm định chất lượng giáo dục là các trường phải tự đánh giá. Qua tự đánh giá, các trường xem xét, kiểm tra, nhìn lại mình để chỉ ra các điểm mạnh, điểm yếu của từng tiêu chí. Từ đó xây dựng kế hoạch và biện pháp cải tiến chất lượng. Việc đánh giá được thực hiện rất chi tiết và đầy đủ. Các trường không chỉ đánh giá xem các tiêu chuẩn mình đạt đến đâu, mà còn phải rà soát đến từng chỉ số trong mỗi tiêu chí. Do việc kiểm định có phần phức tạp và mới mẻ nên bước đầu, ngành GD-ĐT chủ trương việc tổ chức kiểm định chất lượng giáo dục phổ thông như sau: trường phổ thông tự đánh giá theo các tiêu chuẩn, tiêu chí đã ban hành (đánh giá trong). Sau đánh giá trong, các trường lập báo cáo gửi lên Sở GD-ĐT. Sở GD-ĐT tổ chức thẩm định báo cáo tự đánh giá đó, nếu kết quả thẩm định cho thấy bảo đảm các yêu cầu, tiêu chuẩn quy định sẽ chuyển sang đánh giá ngoài. Lúc đó, sở GD-ĐT sẽ lập kế hoạch đánh giá ngoài.

Kết quả kiểm định là thước đo cơ sở giáo dục trong chuẩn chất lượng. Kết quả này sẽ được công khai trước cơ quan chức năng quản lý và cả xã hội. Đó cũng là một cách làm thúc đẩy tích cực các cơ sở giáo dục phải tìm giải pháp, giải bài toán đảm bảo, nâng cao chất lượng giáo dục.

THÚY HẰNG