Đến nay hệ thống trường THPT bán công tại Phú Yên đã được xây dựng và phát triển qua 18 năm mà mở đầu là Trường THPT bán công Nguyễn Trãi.
Nhớ lại những ngày đầu tái lập tỉnh với bao nhiêu khó khăn về kinh tế - xã hội, nhưng với một tinh thần chấn hưng được phát động mạnh mẽ, nhu cầu học tập của nhân dân rất cao, đặc biệt là nhu cầu học tập ở cấp III lại càng bức xúc. Nhưng lúc bấy giờ các trường cấp III chỉ có thể nhận khoảng 50% - 60% tổng số học sinh tốt nghiệp cấp II. Như vậy còn khoảng 40% học sinh tốt nghiệp lớp 9 (tức là hàng nghìn em) trong lứa tuổi 15, 16 sẽ đi về đâu? Trước tình hình này, Tỉnh ủy và UBND tỉnh đã kịp thời quyết định mở loại hình trường THPT bán công.
Trường THPT Nguyễn Trãi (TP Tuy Hòa) là một trong số các trường vừa chuyển từ hệ bán công sang công lập. Trong ảnh: Giờ học Văn của học sinh Trường THPT Nguyễn Trãi - Ảnh: T.HẰNG
Triển khai một loại hình trường học ngoài công lập thật không dễ dàng. Nhưng dưới sự lãnh đạo của tỉnh, quyết tâm của Sở GD-ĐT, năm 1992, Trường THPT bán công Nguyễn Trãi được thành lập. Tiếp theo đó là các trường THPT bán công Nguyễn Trường Tộ (1995), Nguyễn Thị Minh Khai (1998), Nguyễn Công Trứ (1999) và gần đây là Trường THPT bán công Trần Bình Trọng.
Trong 18 năm qua, năm trường THPT bán công đã có sự đóng góp không nhỏ vào sự phát triển của nền giáo dục - đào tạo của tỉnh nhà. Theo thống kê, vào năm học 2004-2005, số học sinh các trường THPT bán công chiếm đến 39% trong tổng số học sinh THPT trong toàn tỉnh. Tuy chất lượng các trường bán công chưa cao, chưa đồng đều nhưng đã có nhiều học sinh góp mặt ở các giải thưởng các cấp. Hệ thống này đã cùng với các trường THPT công lập đóng góp tích cực trong việc tạo nguồn cho sự nghiệp đào tạo nhân lực. Hàng nghìn học sinh ở loại hình trường này đã vào các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp. Song cái được lớn hơn hết là các trường THPT bán công đã hoàn thành sứ mệnh một cách tốt đẹp.
Theo Luật Giáo dục (sửa đổi) năm 2005, ở nước ta chỉ có 2 loại hình trường: công lập và tư thục. Nhiều tỉnh, thành có nền kinh tế phát triển thì chuyển loại hình trường bán công sang công lập tự chủ tài chính. Tỉnh Phú Yên đã quyết định chuyển các trường THPT bán công sang công lập. Quyết định này có một ý nghĩa chính trị sâu sắc, đó là đại đa số học sinh tốt nghiệp lớp 9, được vào học lớp 10 các trường công lập. Đó là một sự quan tâm đặc biệt của Nhà nước, thấm nhuần sâu sắc tư tưởng “giáo dục là quốc sách hàng đầu”, “đầu tư cho giáo dục là đầu tư cơ bản cho kinh tế - xã hội”.
Niềm vui mới gắn liền với tinh thần trách nhiệm ý chí và quyết tâm mới đối với thầy và trò các trường tân công lập trong năm học 2010-2011. Nhiều giáo viên cho biết, họ sẽ quyết tâm nỗ lực gấp bội để “dạy tốt, học tốt”, tiếp tục tinh thần tự lực tự cường, không ỷ lại, không thỏa mãn mà quyết tâm xây dựng trường nhanh chóng vươn lên sánh vai cùng các trường “đàn anh”, tạo khí thế mới, chất lượng mới chuẩn bị cho đội ngũ nhân lực tinh nhuệ của tỉnh nhà tiến vào thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho các trường bán công chuyển sang công lập, ngành GD-ĐT cần có sự ưu tiên trong việc đầu tư cơ sở vật chất, bổ sung biên chế giáo viên, dần dần thực hiện bình đẳng đầu vào tuyển sinh lớp 10 để giảm bớt sự chênh lệch về chất lượng giữa các trường, tạo điều kiện cho hệ thống trường THPT phát triển đồng đều.
Nhà giáo ưu tú, tiến sĩ NGUYỄN XUÂN ĐÀM
