Năm học 2010 - 2011, toàn tỉnh có hơn 15.500 học sinh vào lớp 1. Với nhiều người, lớp 1 là “cửa ải” của con lẫn cha mẹ. Làm thế nào để chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 với tâm thế vững vàng?

Học sinh lớp 1C Trường tiểu học Kim Đồng (TP Tuy Hòa) trong ngày tựu trường năm học 2010 - 2011 - Ảnh: T.HẰNG

 

Mẹ lấp ló ngoài cửa lớp, còn con cứ liếc mắt “canh chừng” vì sợ mẹ bỏ đi… Đây là hình ảnh khá phổ biến tại các lớp 1 trong ngày tựu trường năm học mới 2010-2011. Chị Nguyễn Thị Kim Anh, có con học lớp 1 Trường tiểu học Kim Đồng (TP Tuy Hòa) cho biết: “Con vào lớp 1 vợ chồng tôi vừa mừng vừa lo vì đã nghe nhiều bạn bè có con qua “truông” lớp 1 “hù” rất nhiều. Để cháu yên tâm tôi phải đi cùng và đứng ngoài cửa lớp, rõ khổ”. Mẹ đứng bên ngoài nên các học sinh ngày đầu tiên đến trường này cứ nhao nhao đòi về, thậm chí nhiều trẻ còn khóc nhè. Cuối cùng cô giáo yêu cầu cha mẹ không được đứng ngoài cửa lớp để ổn định học sinh. Một cô giáo cho biết, năm nào cũng vậy, để ổn định lớp đối với học sinh lớp 1 trong ngày tựu trường rất mệt. Nhiều bậc phụ huynh vì sự lo lắng quá mức vô tình tạo áp lực cho mình và cả con trẻ. Thậm chí, có nhiều cha mẹ “tách” trẻ bằng cách nói dối “mẹ đi mua kẹo, con chờ ở đây nhé”. Nhưng rốt cuộc mẹ đi về nhà luôn để con đứng chờ, không chịu theo cô giáo vào lớp.

Tại Trường tiểu học Hòa Trị 2 (huyện Phú Hòa), nhờ được làm quen với trường, lớp, cô giáo trước ngày tựu trường cả tháng nên học sinh lớp 1 ở đây không có gì bỡ ngỡ. Nhiều học sinh còn tỏ ra thích thú với bộ đồng phục trong ngày tựu trường. Thầy Lê Trọng Cung, Hiệu trưởng Trường tiểu học Hòa Trị 2 cho biết, theo yêu cầu của phụ huynh, Trường tiểu học Hòa Trị 2 đã tổ chức cho học sinh chuẩn bị vào lớp 1 học hè. Nói là học hè nhưng thực chất nhà trường tạo điều kiện để học sinh làm quen với trường, lớp, bạn bè, cô giáo. Hình thành cho học sinh kỹ năng để thích ứng với những gì sẽ gặp phải trong khoảng thời gian đi học. Tạo cho học sinh thói quen ghi nhớ những dặn dò của giáo viên về dụng cụ học tập, bài tập. Với cách làm quen này, hầu hết học sinh lớp 1 của Trường tiểu học Hòa Trị 2 khá thoải mái bước vào năm học mới.

Mấy năm gần đây, ngành GD-ĐT yêu cầu không nên bắt trẻ học trước chương trình lớp 1. Tuy nhiên, yêu cầu này xem ra không mấy hiệu quả vì hầu hết học sinh đều được cha mẹ cho đi học trước. Nhiều giáo viên thẳng thắn cho biết, chương trình dạy và học của học sinh lớp 1 hiện nay là quá nặng, đặc biệt là môn Tiếng Việt. Trong một tiết học vần, giáo viên phải dạy và học sinh phải học cả tập đọc và tập viết. Lượng kiến thức dồn trong một thời gian ngắn khiến trẻ khó tập trung và tiếp thu. Trong khi đó, chương trình dạy chữ và số cho trẻ 5 tuổi ở trường mẫu giáo lại không đồng bộ, có nơi dạy nơi không cũng khiến đầu vào của trẻ có nhiều chênh lệch.

Theo thầy Lê Trọng Cung, không phải tất cả học sinh đều được đi học trước, vì thế sẽ tạo chênh lệch và áp lực lớn trong môi trường sư phạm giữa học sinh biết và chưa biết. Lớp có nhiều trẻ biết chữ giáo viên dạy đỡ vất vả hơn, sự tiếp thu của học sinh cũng tốt hơn, nhưng với trẻ chưa biết sẽ tiếp thu chậm rất dễ dẫn đến tự ti, chán học. Nhà trường không khuyến khích các em học trước, nhưng với chương trình dạy và học như hiện nay đã tạo áp lực cho phụ huynh, buộc họ phải cho con đi học trước.

Không cho con học chữ trước khi vào lớp 1 thì sợ con không theo kịp bạn bè. Cho con học chữ thì sợ con chủ quan, lơ là chuyện học hành. Chính vì sự mâu thuẫn này mà ngày đầu tiên đến trường đối với học sinh lớp 1 muôn màu muôn vẻ. Theo kinh nghiệm của nhiều giáo viên, với trẻ sắp vào lớp 1, chuẩn bị cho trẻ tâm lý để thay đổi môi trường là điều quan trọng nhất. Chuẩn bị tâm lý ở đây không chỉ đơn giản là nói cho trẻ biết trẻ sắp phải đi học, trẻ phải thế này, phải thế kia mà trang bị cho trẻ tất cả những khái niệm về trường lớp, thầy cô giáo, bạn bè và khơi dậy sự tò mò, lòng hứng thú với việc đó… Trẻ vào lớp 1 thường gặp nhiều khó khăn để thích ứng với môi trường mới. Cha mẹ cần hỗ trợ trẻ trong suốt học kỳ 1, giúp trẻ hòa nhập và đáp ứng yêu cầu của nhà trường.

THÚY HẰNG