Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) Phú Yên đang trình Bộ GD -– ĐT phúc tra công nhận Phú Yên đạt chuẩn phổ cập giáo dục (PCGD) THCS. So với lộ trình cả nước, Phú Yên hoàn thành công tác này sớm hơn 4 năm, nhưng số người “đọc chưa thông, viết chưa thạo” thì vẫn còn!
Một lớp học phổ cập ở huyện Sông Cầu. - Ảnh: T.HẰNG
Được công nhận đạt chuẩn PCGD tiểu học từ năm 1998 (trước 2 năm so với lộ trình cả nước) là một thuận lợi để Phú Yên thúc đẩy quá trình PCGD các bậc học tiếp theo. Thế nhưng, cho đến nay, sau gần 10 năm đạt chuẩn PCGD tiểu học, nguy cơ tái mù chữ đang xuất hiện trở lại. Những con số thống kê mới nhất từ ngành Giáo dục đã cho thấy điều đó.
HOÀN THÀNH PCGD THCS, NHƯNG...
Ông Huỳnh Kiển, Trưởng Phòng Giáo dục huyện Sơn Hoà, cho biết: “Thực hiện cuộc vận động nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục, chúng tôi tiến hành khảo sát trình độ học lực học sinh của các khối lớp 4, 5, 6, 7. Kết quả đã có 348/2284 học sinh lớp 4, lớp 5; 350/2438 học sinh lớp 6, lớp 7 đọc chưa thông, viết chưa thạo và chưa thông thạo các phép toán cơ bản. Trong đó, có 105 học sinh khối lớp 4, lớp 5 và 67 học sinh khối lớp 6, lớp 7 chưa biết đọc, biết viết bất kỳ một con chữ nào”. Học sinh đang học mà như thế thì những em được vận động ra học các lớp phổ cập có được bao nhiêu kiến thức?
Sở GD - ĐT đề ra kế hoạch đến năm 2006, toàn tỉnh hoàn thành PCGD THCS. Đến thời điểm đó, 2 huyện Sông Hinh, Sơn Hoà cơ bản đã hội đủ các chỉ tiêu mà chuẩn PCGD yêu cầu. Song với giáo viên thì đây thực sự là vấn đề băn khoăn, trăn trở. Một giáo viên cho biết: “Do áp lực PCGD tiểu học – xoá mù chữ và PCGD tiểu học đúng độ tuổi nên các trường không dám cho học sinh ở lại lớp. Học sinh yếu, kém đều được “đôn” lên lớp để đảm bảo chỉ tiêu. Bước vào bậc THCS, nhiều em dù chưa đọc thông, viết thạo nhưng vẫn được thầy cô giáo nâng điểm để tiếp tục hoàn thành PCGD THCS”.
Năm học 2006 – 2007, thực hiện cuộc vận động “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục” do Bộ trưởng Bộ GD – ĐT Nguyễn Thiện Nhân phát động, nhiều thầy cô giáo đã mạnh dạn nói thẳng nói thật. Trình độ học lực của học sinh ở mức nào đánh giá ở mức độ ấy, nên trong học kỳ I vừa qua, toàn tỉnh có hơn 7.000 học sinh THPT, 13.609 học sinh THCS xếp loại học lực yếu kém. Bậc tiểu học có hơn 6.000 học sinh yếu môn Tiếng Việt, 6.672 học sinh yếu môn Toán.
Trong khi ngành giáo dục còn đang đau đầu với tình trạng học sinh yếu kém thì một số học sinh vì mặc cảm với việc đọc chưa thông, viết chưa thạo đã bỏ học giữa chừng. Tính đến nay, toàn tỉnh đã có hơn 1.600 học sinh bỏ học. Huyện Sông Hinh gần 100 học sinh tiểu học bỏ học giữa chừng. Ở huyện Sông Cầu, học sinh THCS bỏ học giữa chừng lên đến 174 em. Ông Phan Phi Hùng, Phó Trưởng phòng Giáo dục huyện Sông Hinh, bày tỏ: “Học sinh tiểu học chỉ cần bỏ học giữa chừng một thời gian ngắn là tái mù chữ ngay. Tình trạng bỏ học nhiều như hiện nay không những làm ảnh hưởng đến công tác phổ cập mà còn có nguy cơ tái mù chữ trong học sinh”.
NGHỊCH LÝ KHÓ TIN
Toàn tỉnh hiện có 7/9 huyện, thành phố giữ vững công tác PCGD tiểu học đúng độ tuổi; 7/9 huyện, thành phố đạt chuẩn PCGD trung học cơ sở. Sông Hinh và Sơn Hòa là 2 huyện cuối cùng vừa mới được Sở GD-ĐT kiểm tra và đánh giá hội đủ các tiêu chuẩn công nhận hoàn thành PCGD THCS.
Còn nhớ cách đây 3 năm, những người quan tâm đến giáo dục đều rất phấn khởi khi có chủ trương bỏ kỳ thi tốt nghiệp tiểu học. Không như các cấp học khác, kỳ thi tốt nghiệp tiểu học chỉ thi Tiếng Việt và Toán. Nhưng nhìn chung, trong tình hình học sinh đang chịu nhiều áp lực về chuyện học hành, thi cử, thì giảm được một kỳ thi như thế cũng đã giúp các em cất đi một gánh nặng không cần thiết. Năm học 2005 - 2006, học sinh THCS được bãi bỏ kỳ thi hết cấp với 4 môn thi. Mục đích của việc giảm áp lực thi cử là để khuyến khích cộng đồng học tập. Thế nhưng, theo phản ánh của nhiều giáo viên, do chủ trương xét tốt nghiệp, nhiều học sinh có tâm lý ỷ lại với suy nghĩ không học cũng đậu, nên việc giảng dạy cho các em rất vất vả. Nhiều em còn có ý nghĩ tiêu cực là bỏ học giữa chừng để đi học phổ cập có Nhà nước lo sách vở sướng hơn...
Hoàn thành phổ cập THCS nhưng lại phải phổ cập những kiến thức tiểu học cho học sinh cấp 2, nghịch lý này đang làm nhiều người mất lòng tin vào sự nghiệp giáo dục. Có người đưa ra câu hỏi: Liệu chuẩn PCGD có đánh giá đúng thực chất hay không? Rõ ràng, để hạn chế tình trạng phải phổ cập dài dài, vấn đề cần được quan tâm là duy trì các chỉ số của các bậc học phổ thông. Nếu hiệu quả đào tạo cũng như tỷ lệ huy động học sinh ra lớp thấp thì không biết đến bao giờ mới chấm dứt việc mở các lớp phổ cập cũng như khó mà đạt các chuẩn phổ cập mang tính bền vững!
QUỲNH ANH
