Qua hơn hai năm thực hiện chủ trương thí điểm bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND và không tổ chức HĐND, một số xã đã có những nét mới trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, đưa kinh tế xã hội phát triển ổn định.
Đoàn kiểm tra của Trung ương làm việc tại Phú Yên về chủ trương thí điểm không tổ chức HĐND cấp huyện, phường - Ảnh: K.CHI
Xã Xuân Sơn Bắc (huyện Đồng Xuân) sau những đợt bị bão lũ tàn phá, nay đã thật sự hồi sinh. Được sự hỗ trợ của cấp trên, với sự nỗ lực của Đảng bộ và nhân dân, đến hôm nay tất cả các công trình thiệt hại do lũ đều được khắc phục hoàn toàn. Trên cương vị là Bí thư Đảng ủy, tháng 2/2010, ông Nguyễn Ngọc Tân được bầu bổ sung chức Chủ tịch UBND xã, tức là mới hai tháng sau khi cơn lũ đi qua. Ông Tân xác định nhiệm vụ trước mắt là phải tập trung mọi cách để cứu đói, ổn định đời sống nhân dân; tranh thủ sự hỗ trợ của các cấp, các ngành xây dựng, tu sửa các công trình thủy lợi, giao thông, trường học. Theo ông Tân, vừa bí thư vừa chủ tịch tức là vừa làm lãnh đạo, chỉ đạo vừa làm quản lý điều hành, thực hiện nên rất thuận lợi. Ông Tân đưa ra ví dụ: “Sau lũ, tôi cùng anh em đi thị
sát, biết đoạn đường này, công trình thủy lợi kia hư hỏng nặng, cần làm sớm để kịp sản xuất vụ đông xuân. Khi về tổ chức một cuộc họp với đầy đủ các thành phần là có thể quyết định cho triển khai ngay”. Trước đây, sau khi đoàn đi về, phải chờ các ngành chuyên môn tham mưu cho chủ tịch, sau đó họp UBND mới có tờ trình lên Đảng ủy cho chủ trương thực hiện nên mất rất nhiều thời gian…
Ông Đinh Ngọc Dạn, nguyên Bí thư đồng thời là Chủ tịch UBND xã Ea Ly (huyện Sông Hinh) tâm sự: “Với tôi trong công tác điều hành rất thuận lợi, rất chủ động, cho nên giải quyết công việc nhanh gọn, nhất là khi triển khai chính sách cho dân phải công khai, dân chủ và giảm bớt hội họp vốn chiếm nhiều thời gian để tập trung xuống cơ sở”. Ông Cao Quang Thanh ở thôn Tân Yên, xã Ea Ly nói: “Tôi thấy từ lúc đồng chí bí thư kiêm chủ tịch xã, công việc được xử lý nhanh gọn, có chương trình làm việc từng tuần một, từng tháng một và kiểm tra, giám sát từng công việc khá sâu sát, tạo được niềm tin trong dân.”
Đồng chí Đào Tấn Lộc, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy đánh giá: “Thí điểm không tổ chức HĐND và sự nhất thể hóa
các chức danh theo chủ trương đã có những kết quả đáng khích lệ. Việc thực hiện chủ trương bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND đã tạo được sự đồng bộ trong lãnh đạo điều hành các mặt công tác của địa phương, góp phần nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng, hiệu lực quản lý Nhà nước của chính quyền, đề cao vai trò trách nhiệm người đứng đầu”.
Đồng chí bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND có điều kiện phát huy năng lực vừa lãnh đạo, chỉ đạo; khắc phục tình trạng trông chờ ỷ lại, đùn đẩy trách nhiệm; giải quyết tốt những tâm tư nguyện vọng của cán bộ và nhân dân; việc triển khai những công việc cần thiết nhanh chóng hơn, giảm bớt thời gian phải hội ý, trao đổi thống nhất giữa bí thư và chủ tịch UBND. Chủ trương trên cũng khắc phục được tình trạng thiếu đồng bộ, thống nhất giữa chủ trương lãnh đạo và triển khai thực hiện, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và hiệu quả điều hành của chính quyền địa phương, giải quyết kịp thời các vấn đề, đáp ứng sự phát triển của địa phương.
NHỮNG TỒN TẠI CẦN KHẮC PHỤC
Đồng chí Hà Trung Kháng, Bí thư đồng thời là Chủ tịch UBND huyện Phú Hòa cho biết: “Do thí điểm không tổ chức HĐND huyện
nên hoạt động giám sát không thực hiện, trong khi Trung ương chưa có quy định nào. Về nhất thể hóa bí thư huyện ủy đồng thời là chủ tịch UBND huyện không có những quy định kèm theo mà chỉ gộp các nhiệm vụ của từng chức danh lại rồi thực hiện, nên cũng khó. Ví dụ như trước đây bí thư phụ trách quân sự, chủ tịch phụ trách công an, bây giờ một người hai vai phụ trách cả hai khối nên bị ảnh hưởng rất nhiều. Do vậy, đề nghị Trung ương nên sớm nghiên cứu điều chỉnh và ban hành quy định, quy chế cụ thể”. Trong thực hiện chức danh bí thư đồng thời là chủ tịch UBND, Tỉnh ủy đã có hướng dẫn cụ thể đối với cấp xã nhưng ở cấp huyện chưa “rạch ròi” do ở cấp này Trung ương chưa quy định. Còn ở cấp xã chỉ có bí thư và phó bí thư nên không mang tính tập thể thường trực, do vậy sẽ dễ phát sinh ra độc đoán, chuyên quyền. Công tác kiểm tra, giám sát có hạn chế, trong lúc cấp phường và cấp huyện không còn HĐND cùng cấp. Việc thực hiện thí điểm chưa được chuẩn bị trước, công tác cán bộ chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ; một số đồng chí cấp phó trình độ không đạt chuẩn, năng lực hạn chế, xử lý công việc giúp đồng chí bí thư đồng thời là chủ tịch UBND còn gặp nhiều khó khăn.
Bước đầu thực hiện thí điểm chủ trương đồng chí bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND tuy có một số hạn chế, nhưng mặt được, ưu điểm là cơ bản, nhất là ở cơ sở bộ máy được tinh gọn, hiệu lực lãnh đạo của đảng, quản lý điều hành của chính quyền được nâng lên, thông suốt, kịp thời, nâng cao được vai trò, trách nhiệm người đứng đầu của địa phương, đơn vị.
HOÀNG LÊ - TRÌNH VĂN
