Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công một cách nhanh chóng. Vì thế có người, có thể do chỉ nhìn bề ngoài, hoặc có thể có ý đồ muốn hạ thấp vai trò lãnh đạo của Đảng ta, nên đã quá nhấn mạnh đến yếu tố thời cơ. Yếu tố thời cơ là có thật, nhưng trước hết và quan trọng hơn hết là sự lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt của Bác Hồ và Đảng ta, chuẩn bị mọi mặt một cách khẩn trương, đầy đủ, nên khi thời cơ đến là kịp thời phát động quần chúng vùng dậy cướp chính quyền.
Như chúng ta đã biết: một tháng hai ngày, trước khi phát xít Đức tiến công Liên Xô, Trung ương Đảng ta họp Hội nghị lần thứ 8 (ngày 19-5-1941) do Bác Hồ chủ trì đã phân tích tình hình thế giới, trong nước, dự báo chính xác: “Cuộc đế quốc chiến tranh lần này sẽ đẻ ra nhiều nước xã hội chủ nghĩa, cách mạng nhiều nước sẽ thành công…” đồng thời khẳng định: “Trong lúc này, nếu không giải quyết được vấn đề dân tộc giải phóng, không đòi được độc lập, tự do cho toàn thể dân tộc, thì chẳng những toàn dân tộc còn chịu mãi kiếp ngựa trâu, mà quyền lợi của bộ phận giai cấp đến vạn năm cũng không đòi lại được”. Theo đề nghị của Bác, hội nghị đã quyết định thành lập “Mặt trận Việt Nam độc lập đồng minh”, gọi tắt là Việt Minh, thay cho Mặt trận phản đế trước đây.
Mặt trận Việt Minh đóng vai trò rất quan trọng trong Cách mạng Tháng Tám. Sau này, trong Báo cáo chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng (do Hồ Chủ tịch trình bày) đã nhận định:
… “Cái tên Việt
Có mười chính sách bày ra
Một là ích quốc, hai là lợi dân
Vì thế mà Việt Minh được nhân dân nhiệt liệt hoan nghênh, phát triển rất mau và rất mạnh…”.
Sau Hội nghị Trung ương Tám, tình hình thế giới và trong nước có những thay đổi nhanh chóng. Sau ngày Nhật đảo chính Pháp, từ ngày 9 –
Sau khi phát xít Đức, Nhật đầu hàng, Đảng ta đã mở Hội nghị toàn quốc của Đảng (từ ngày 13-8 đến 15-8) quyết định tổng khởi nghĩa và thành lập Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc.
Tiếp theo, ngày 16 và 17-8, Mặt trận Việt Minh mở Đại hội quốc dân, nhất trí với chủ trương Tổng khởi nghĩa của Đảng, cử ra Ủy ban giải phóng dân tộc do Hồ Chí Minh làm Chủ tịch. Ủy ban dân tộc giải phóng kêu gọi toàn dân nổi dậy tổng khởi nghĩa giành chính quyền.
… “Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà giải phóng cho ta”.
Đảng ta ra lời kêu gọi toàn thể đảng viên: “Các đồng chí phải sáng suốt trong việc lãnh đạo và cương quyết hy sinh trong cuộc chiến đấu giành độc lập, tự do cho Tổ quốc, để xứng đáng là một đội quân tiên phong của dân tộc”.
Chỉ trong vòng nửa tháng chính quyền toàn quốc đã về tay nhân dân. Cuộc Tổng khởi nghĩa đã đạt được mục tiêu có ý nghĩa quan trọng mà Bác Hồ và Đảng ta đề ra là nhanh chóng giành lấy chính quyền từ tay Nhật, lật đổ chế độ vua quan phong kiến, đứng ở địa vị làm chủ nước mình để đón tiếp quân Đồng minh.
Bài học rút ra từ Cách mạng Tháng Tám có nhiều, nhưng bài học lớn nhất là sự lãnh đạo sáng suốt, sáng tạo của Đảng và bài học về phát huy vai trò và sức mạnh của quần chúng. Nếu không có sức mạnh như bão táp của hàng chục triệu quần chúng thì làm sao chỉ 5000 đảng viên, Đảng ta có thể tiến hành được cuộc Tổng khởi nghĩa ngoạn mục như vậy?
Ngày nay, trong sự nghiệp đổi mới, phát huy những bài học còn nóng hổi tính thời sự của Cách mạng Tháng Tám, Đảng ta xem công việc nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng là nhiệm vụ then chốt, có ý nghĩa sống còn đối với Đảng và sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta. Đồng thời xem việc phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc là nguồn sức mạnh, động lực chủ yếu và là nhân tố có ý nghĩa quyết định cho thắng lợi của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
BẰNG TÍN