Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Dân biết nhiều việc mà các cấp lãnh đạo không biết. Việc gì cũng bàn với dân, dân sẽ có ý kiến hay”. Người còn yêu cầu: “Tất cả các cơ quan Nhà nước là phải dựa vào nhân dân, liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến và chịu sự kiểm soát của nhân dân.”
Người dân khu phố Trường Chinh (phường 7, TP Tuy Hòa) trao đổi về xây dựng khu dân cư văn hóa - Ảnh: THU THỦY
Như vậy, chúng ta có thể hiểu: “Dân” là một tập hợp đông đảo quần chúng, là nền tảng vững chắc khi lực lượng quần chúng ấy tạo thành một khối thống nhất trong sự đoàn kết và sẽ là một sức mạnh vô địch. Và, đó cũng là lực lượng mà ngành Tuyên giáo luôn quan tâm, nghiên cứu, theo dõi, đặc biệt là hướng lực lượng đó thực hiện tốt những chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Đối với ngành Tuyên giáo, công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu và định hướng dư luận xã hội được coi là một bộ phận trong tổng thể các lĩnh vực hoạt động của ngành. Với chức năng tập hợp tất cả các luồng ý kiến của từng cá nhân trong các nhóm xã hội, cộng đồng dân cư, địa phương, đơn vị… để phản ánh thái độ, tâm tư, nguyện vọng, suy nghĩ của mọi tầng lớp nhân dân trước các vấn đề, sự kiện, hiện tượng nhạy cảm có tính thời sự mà họ quan tâm, một điểm mạnh nữa của công tác này là trên cơ sở những câu hỏi có nội dung (theo từng chủ đề) được soạn sẵn thì trong phiếu xin ý kiến còn dành một phần cho người được hỏi (là cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân) ghi ra những thắc mắc, kiến nghị, đề xuất, những vấn đề bức xúc ngay trong từng chi, đảng bộ, địa phương, cộng đồng dân cư… Nếu đó là những thông tin đáng tin cậy thì sẽ đóng góp một phần rất quan trọng cho chất lượng của cuộc điều tra để phản ánh đến các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết.
Từ đó, những kết quả thu được thông qua điều tra, nắm bắt và nghiên cứu dư luận xã hội sẽ có cái nhìn từ chi tiết đến tổng thể và đầy đủ hơn trong quá trình đánh giá, nhận xét những mặt tốt cũng như hạn chế. Nếu làm tốt vai trò và trách nhiệm, nó sẽ giúp các ngành chức năng có những dự báo về khó khăn hay thuận lợi và sẽ đưa ra những quyết sách đúng đắn trong việc điều chỉnh chủ trương, kế hoạch sát hợp hơn trong từng thời điểm cụ thể. Vì vậy, có thể khẳng định công tác điều tra, nắm bắt và nghiên cứu dư luận xã hội là một kênh thông tin không kém phần quan trọng trong hoạt động lãnh đạo, quản lý xã hội.
Những năm qua, bộ phận làm công tác điều tra, nắm bắt và nghiên cứu dư luận xã hội thuộc hệ thống ngành Tuyên giáo Phú Yên đã từng bước đổi mới, cải tiến phương thức hoạt động. Nhờ vậy, một số đề tài thực hiện đã thu được nhiều kết quả đáng khích lệ. Nổi bật như: Về vấn đề lao động và giải quyết việc làm theo Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV(2006-2010); Ba năm thực hiện Nghị quyết TW5 (khóa IX) về tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị cơ sở xã, phường, thị trấn; Việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở ở Phú Yên; Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa trên địa bàn tỉnh; Tình hình hoạt động báo chí của tỉnh và Trung ương trên địa bàn; Tình hình tư tưởng, tâm trạng xã hội của cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân trong việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”… Hiện nay, vấn đề đang điều tra là hiệu quả của cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” trong việc nâng cao năng lực và sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng ở Phú Yên. Những kết quả thu được đã kịp thời tổng hợp, nghiên cứu, nhận xét, đánh giá và đưa ra những đề xuất, kiến nghị, tham mưu cho Thường trực Tỉnh ủy, HĐND, UBND,UBMTTQ Việt Nam và các đoàn thể chính trị-xã hội trên địa bàn tỉnh đem lại nhiều hiệu quả rất thiết thực.
Tuy nhiên, trong thực tế, lâu nay, công tác điều tra, nắm bắt và nghiên cứu dư luận xã hội vẫn còn một số vướng mắc. Đó là, bộ phận làm công tác điều tra, nắm bắt và nghiên cứu dư luận xã hội ở cấp tỉnh không phải là một phòng chuyên môn có chức năng chuyên trách. Đội ngũ làm công tác điều tra, nắm bắt và nghiên cứu dư luận xã hội từ tỉnh đến cơ sở hầu hết là cán bộ kiêm nhiệm được đào tạo với nhiều chuyên ngành khác nhau, thậm chí có một số cán bộ có trình độ chuyên môn ít có mối liên hệ với công tác dư luận xã hội, nên tính năng động và hiệu quả của công tác nắm bắt dư luận bị hạn chế. Vì vậy, những kết quả thu được qua công tác điều tra mới chỉ dừng lại ở mức phản ánh tình hình mà thiếu sự lý giải, phân tích, tham mưu, đề xuất, kiến nghị, định hướng dư luận. Đáng chú ý là quá trình xử lý thông tin thu được ở một số địa phương chưa đảm bảo tính khoa học, khách quan của việc nghiên cứu dư luận xã hội nói chung và của điều tra phiếu nói riêng, nên chất lượng của các cuộc điều tra chưa cao. Mạng lưới cộng tác viên ở cơ sở không được duy trì vì không có ngân sách phục vụ hoạt động. Bên cạnh đó, đội ngũ cán bộ làm công tác điều tra, nắm bắt và nghiên cứu dư luận xã hội từ tỉnh đến cơ sở (nhất là tuyến cơ sở) ít được tham gia các lớp tập huấn nghiệp vụ do Trung ương tổ chức. Ngoài những nguyên nhân cơ bản trên, thì ở một số địa phương, đơn vị, người được xin ý kiến nhiều lúc chưa thật sự thấy được vị trí, vai trò và tầm quan trọng của công tác này…
Hiện nay, âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch vẫn đang ẩn náu mọi lúc, những mặt tích cực cũng như hạn chế của nền kinh tế thị trường trong thời kỳ hội nhập khiến dư luận xã hội vừa mang tính phong phú, đa dạng, vừa mang tính phức tạp. Do đó, công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu và định hướng dư luận xã hội cần được quan tâm đúng mức hơn. Có như vậy, mới góp phần đề ra những quyết sách đúng đắn đối với công tác chỉ đạo, lãnh đạo, điều hành của các cấp ủy, chính quyền, phù hợp với tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, góp phần ổn định chính trị và đẩy mạnh phát triển KT – XH của tỉnh nhà trong thời gian tới.
TRƯƠNG ĐỨC THUẬN (Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy)
