Trước Kỳ họp thứ 18 (kỳ họp thường lệ cuối năm 2023), HĐND tỉnh khóa VIII, nhiệm kỳ 2021-2026, nhiều cử tri và đại biểu HĐND tỉnh quan tâm đến các dự án đầu tư công đã, đang và sẽ triển khai trên địa bàn tỉnh.

Báo Phú Yên thông tin về tiến độ triển khai và giải ngân các dự án này trong năm 2023 và kế hoạch năm 2024.

Tiến độ giải ngân chậm, tỉ lệ thấp

Theo UBND tỉnh, tổng vốn đầu tư công năm 2023 do tỉnh quản lý là hơn 5.762 tỉ đồng. Trong đó, kế hoạch vốn giao đầu năm và điều chỉnh, bổ sung gần 4.630 tỉ đồng; kế hoạch vốn kéo dài năm 2022 sang năm 2023 hơn 1.132 tỉ đồng.

Thi công xây dựng kè biển bảo vệ đường Hùng Vương nối dài ở sát tường rào phía đông sân bay Tuy Hòa. Ảnh: ANH NGỌC

Ngay từ đầu năm, Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo sát sao các cấp, ngành, chính quyền địa phương, các chủ đầu tư triển khai quyết liệt những nhiệm vụ, giải pháp để thúc đẩy tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công năm 2023.

Các sở, ngành, địa phương và chủ đầu tư tập trung đẩy nhanh tiến độ, tháo gỡ các vướng mắc, nhất là liên quan đến bồi thường, giải phóng mặt bằng, nguồn nguyên vật liệu cung cấp cho các dự án…

Tuy nhiên, giá trị giải ngân vốn đầu tư công năm 2023 của tỉnh tính đến ngày 24/11 mới chỉ đạt gần 2.230 tỉ đồng, bằng 38,8% kế hoạch vốn trung ương giao và bằng 38,7% kế hoạch vốn tỉnh giao, thấp hơn bình quân chung cả nước (tỉ lệ giải ngân cả nước đến 31/10 là 56,74%).

Ước giải ngân vốn đầu tư công năm 2023 của tỉnh tính đến ngày 31/1/2024 là hơn 4.331 tỉ đồng, bằng 75,4% kế hoạch vốn trung ương giao, bằng 75,2% kế hoạch vốn tỉnh giao.

Theo UBND tỉnh, từ đầu năm đến nay, tỉnh phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức về nguồn vốn đầu tư công; quá trình triển khai các dự án gặp nhiều vướng mắc nên tỉ lệ giải ngân vốn thấp. Công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư, giải phóng mặt bằng của nhiều dự án còn chậm, kéo dài, chưa xử lý dứt điểm, ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư.

Nguồn thu tiền sử dụng đất của tỉnh không đảm bảo theo kế hoạch, ảnh hưởng đến việc nhập Tabmis (hệ thống thông tin quản lý ngân sách và kho bạc) cho các dự án để giải ngân vốn, dẫn đến các chủ đầu tư, đơn vị thi công bị động trong công tác điều hành, quản lý và thi công dự án. Công tác chuẩn bị đầu tư chưa tốt, nhiều dự án chưa hoàn tất thủ tục để đảm bảo đủ điều kiện giao kế hoạch vốn đầu tư công.

Bên cạnh đó, quy định về các chương trình mục tiêu quốc gia ban hành chậm, nhiều nội dung yêu cầu địa phương phải ban hành các nghị quyết, quyết định quy phạm pháp luật cấp tỉnh dẫn đến việc triển khai chậm do nhiều nội dung mới và trình tự ban hành văn bản phải tuân theo đầy đủ các bước.

Một số bộ, ngành trung ương chưa có văn bản hướng dẫn đầy đủ, kịp thời đã ảnh hưởng đến công tác ban hành quy định, bộ tiêu chí ở địa phương. Một số dự án đã có khối lượng hoàn thành nhưng còn vướng thủ tục nên chậm nghiệm thu hoặc chưa đủ điều kiện để lập khối lượng thanh toán…

Hàng chục công trình chậm quyết toán

Tính đến ngày 30/10, trên địa bàn tỉnh có 33 dự án đầu tư công (tổng mức đầu tư hơn 2.966 tỉ đồng) đã hoàn thành đưa vào sử dụng nhưng chậm lập hồ sơ báo cáo quyết toán, trong đó cấp tỉnh quản lý 15 dự án, cấp huyện 18 dự án.

Một số nguyên nhân chủ yếu là UBND cấp huyện chưa phê duyệt quyết toán chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng theo quy định, như các dự án Kè chống xói lở bờ hữu sông Bánh Lái và bờ hữu sông Trong; Trường THPT Nguyễn Công Trứ; Chống xói lở bờ nam hạ lưu sông Đà Rằng; Tuyến đường nối quốc lộ 1 đến Khu công nghiệp Hòa Hiệp - giai đoạn 1.

Một số chủ đầu tư chưa quyết liệt trong quyết toán dự án hoàn thành, chưa phối hợp chặt chẽ với nhà thầu để đẩy nhanh công tác quyết toán. Chất lượng hồ sơ quyết toán chưa đạt yêu cầu, chủ đầu tư và nhà thầu chậm lập báo cáo quyết toán.

Một số dự án chưa hoàn tất thủ tục pháp lý theo quy định về quy trình đầu tư đối với dự án khẩn cấp, chưa có văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, vướng mắc đền bù và thủ tục đất đai… như các dự án Gia cố kè bờ bắc công trình chỉnh trị cửa sông Đà Nông; Xử lý thấm nước qua đập đất hồ chứa nước La Bách; Xử lý khắc phục sạt lở tuyến kè bảo vệ đường thuộc công trình tiểu dự án 2 đường từ nam cầu Hùng Vương đến Khu công nghiệp Hòa Hiệp I; Nút giao thông khác mức đường số 2 Khu đô thị Nam TP Tuy Hòa - đường Nguyễn Văn Linh…

Liên quan đến vấn đề này, UBND tỉnh yêu cầu các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, UBND cấp huyện khẩn trương hoàn tất các thủ tục pháp lý, khắc phục những vướng mắc, đẩy mạnh công tác quyết toán vốn đầu tư công các dự án hoàn thành năm 2023.

Các sở, ngành, địa phương chủ động phối hợp, tập trung giải quyết những vấn đề về hồ sơ pháp lý để chủ đầu tư khẩn trương tổng hợp báo cáo quyết toán.

Tiếp tục khởi công nhiều dự án trong năm 2024

Theo UBND tỉnh, năm 2024, tổng nguồn vốn đầu tư công do tỉnh quản lý đề nghị phân bổ hơn 3.109 tỉ đồng, phân bổ theo phương án: Vốn đầu tư trong cân đối giai đoạn 2021-2025 gần 433 tỉ đồng; nguồn vốn thu tiền sử dụng đất 2.420 tỉ đồng; nguồn vốn xổ số kiến thiết 117 tỉ đồng; nguồn vốn bội chi ngân sách địa phương hơn 122 tỉ đồng; đầu tư từ nguồn vốn huy động, đóng góp và đầu tư khác hơn 17 tỉ đồng.

Tỉnh bố trí đầu tư cho từng dự án theo ngành, lĩnh vực khoảng 1.533 tỉ đồng. Trong đó, khoảng 1.392 tỉ đồng cho 48 dự án khối tỉnh quản lý (18 dự án dự kiến hoàn thành năm 2024; 21 dự án chuyển tiếp, dự kiến hoàn thành sau năm 2024; 9 dự án khởi công mới năm 2024).

Thi công xây dựng mới Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh. Ảnh: ANH NGỌC

Các dự án khối huyện quản lý hơn 1.355 tỉ đồng, trong đó TP Tuy Hòa gần 559 tỉ đồng, TX Sông Cầu hơn 269 tỉ đồng, TX Đông Hòa hơn 166 tỉ đồng; các huyện Đồng Xuân gần 20 tỉ đồng, Tuy An hơn 54 tỉ đồng, Sơn Hòa hơn 41 tỉ đồng, Phú Hòa gần 131 tỉ đồng, Sông Hinh gần 40 tỉ đồng và Tây Hòa gần 75 tỉ đồng.

UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật và chỉ đạo của các cấp về đầu tư xây dựng; tập trung rà soát, điều chỉnh bổ sung các quy hoạch. Đồng thời triển khai thực hiện có hiệu quả kế hoạch vốn năm 2024 và kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025; đa dạng hóa các phương thức và nguồn vốn đầu tư.

Các sở, ngành, địa phương tiếp tục nâng cao năng lực hoạt động xây dựng trên địa bàn, nâng cao vai trò, trách nhiệm của các chủ đầu tư, đơn vị sử dụng vốn đầu tư công; triển khai thực hiện có hiệu quả công tác cải cách hành chính và tăng cường công tác giám sát, đánh giá đầu tư.

ANH NGỌC (tổng hợp)