Cách đây 66 năm, ngày 22/8/1955, Thủ tướng Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã ký ban hành Nghị định 566/NĐ-CP về việc thành lập Ban Tôn giáo, một đơn vị trong Ban Nội chính Chính phủ và trực thuộc Thủ tướng phủ, tiền thân của Ban Tôn giáo Chính phủ ngày nay, với chức năng giúp Thủ tướng phủ và chính quyền các cấp triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách về tôn giáo, đồng thời thiết lập hệ thống Ban Tôn giáo trực thuộc các ủy ban hành chính khu, các ủy ban hành chính tỉnh, cũng là tiền thân của hệ thống ngành Quản lý nhà nước về tôn giáo.
Không ngừng phấn đấu, xây dựng và trưởng thành
Trải qua các giai đoạn phát triển khác nhau, dưới sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ, ngành Quản lý nhà nước về tôn giáo đã không ngừng phấn đấu, xây dựng và trưởng thành, vượt qua muôn vàn khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ chính trị, tham mưu cho Đảng và Nhà nước về chủ trương, chính sách đối với tôn giáo; nhiệm vụ của Ban Tôn giáo là quản lý nhà nước đối với các hoạt động tôn giáo; động viên tín đồ, chức sắc các tôn giáo tham gia và có những đóng góp rất quan trọng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Phát huy vai trò và truyền thống của ngành Quản lý nhà nước về tôn giáo, qua đó động viên tinh thần đội ngũ công chức, viên chức, người lao động của ngành, theo đề nghị của Trưởng Ban Tôn giáo Chính phủ, ngày 27/5/2005, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 445/QĐ-TTg về việc lấy ngày 2/8 hàng năm là Ngày truyền thống ngành Quản lý nhà nước về tôn giáo.
Tại tỉnh Phú Yên, trước yêu cầu nhiệm vụ, thực hiện sự chỉ đạo của Trung ương và tình hình thực tế về tôn giáo ở địa phương. UBND tỉnh ban hành Quyết định 704/QĐ-UB ngày 26/7/1994 về việc thành lập Ban Tôn giáo chính quyền tỉnh, với chức năng, nhiệm vụ là cơ quan chuyên môn của UBND tỉnh, tham mưu giúp UBND tỉnh thực hiện chức năng quản lý nhà nước về hoạt động tôn giáo trên địa bàn tỉnh.
Theo số liệu thống kê, trên địa bàn tỉnh Phú Yên có 6 tôn giáo lớn (gồm: Phật giáo, Công giáo, Tin lành, Cao đài, Phật giáo Hòa Hảo và Phật đường Nam Tông Minh sư đạo) được Nhà nước công nhận tư cách pháp nhân, đang hoạt động, với khoảng trên 90.750 tín đồ, chiếm trên 9,5% dân số toàn tỉnh, có trên 346 chức sắc, hàng ngàn chức việc và trên 320 cơ sở tôn giáo. Bên cạnh những tôn giáo hoạt động ổn định, đã công nhận tổ chức và cấp đăng ký hoạt động theo quy định pháp luật, còn có các hiện tượng “tín ngưỡng, tôn giáo mới” đang hoạt động, như: Nam đạo giáo thánh tự Bia Sơn, “Thanh Hải vô thượng sư”, “Pháp môn diệu âm”… Chức sắc, chức việc, tín đồ các tôn giáo trên địa bàn tỉnh những năm qua luôn phát huy truyền thống yêu nước, gắn bó, đồng hành cùng dân tộc, đoàn kết đồng bào có tôn giáo với đồng bào không tôn giáo; tích cực tham gia và thực hiện các chương trình phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội trong tỉnh nhà.
Nhiều kết quả tích cực
Trong suốt chặng đường xây dựng và trưởng thành (1994-2021), được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Ban Tôn giáo Chính phủ; sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ của các sở, ban ngành, đoàn thể và chính quyền các cấp, công tác quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo có nhiều chuyển biến tích cực. Ban Tôn giáo tỉnh và đội ngũ công chức, viên chức làm công tác tôn giáo từ tỉnh đến cơ sở không ngừng được củng cố kiện toàn, đoàn kết một lòng vượt qua những khó khăn, nỗ lực cống hiến thực hiện thắng lợi những nhiệm vụ được giao. Đó là tham mưu thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước về tôn giáo, tín ngưỡng; tổ chức quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết 25-NQ/TW ngày 12/3/2003 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về công tác tôn giáo, Luật Tín ngưỡng, tôn giáo và Nghị định 162/2017/NĐ-CP ngày 30/12/2017 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Tín ngưỡng, tôn giáo; Chỉ thị 1940/2008/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về nhà đất liên quan đến tôn giáo và nhiều văn bản chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh về công tác tôn giáo và quản lý nhà nước về tôn giáo đến các cấp, các ngành, các địa phương, cũng như trong tổ chức tôn giáo. Chủ động rà soát, bổ sung, tham mưu hoàn thiện hệ thống pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo theo hướng thể chế hóa đầy đủ các quan điểm của Đảng về tín ngưỡng, tôn giáo và đảm bảo sự đồng bộ giữa các luật có liên quan tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo. Chủ động hướng dẫn, tạo điều kiện cho các tổ chức tôn giáo, chức sắc, chức việc, nhà tu hành, tín đồ các tôn giáo hoạt động theo đúng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Qua đó nâng cao hiệu quả công tác quản lý về hoạt động, tín ngưỡng tôn giáo trên địa bàn tỉnh; đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động đồng bào các tôn giáo “sống tốt đời đẹp đạo”, tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, đảm bảo quốc phòng - an ninh, trật tự an toàn xã hội, chủ động phối hợp đấu tranh phản bác làm thất bại mọi âm mưu của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề tôn giáo để kích động chia rẽ khối đoàn kết dân tộc, xâm phạm an ninh trật tự, góp phần tạo sự ổn định để phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội ở địa phương.
Với những kết quả đạt được trong công tác quản lý nhà nước về tôn giáo ở địa phương, từ năm 1994 đến nay, Ban Tôn giáo tỉnh được Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Nội vụ, Trưởng Ban Tôn giáo Chính phủ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh tặng 3 cờ thi đua xuất sắc, 16 bằng khen cho tập thể, 27 bằng khen cho cá nhân; 88 người trong và ngoài ngành được tặng Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp quản lý nhà nước về tôn giáo” của Bộ trưởng Nội vụ và Trưởng Ban Tôn giáo Chính phủ. Đạt được những thành tích nêu trên chính là nhờ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, sự phối hợp chặt chẽ của các sở, ban ngành và địa phương trong công tác quản lý nhà nước về tôn giáo, sự nỗ lực cống hiến của các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức trong toàn ngành qua các thời kỳ đối với sự nghiệp phát triển của ngành Quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo.
Tự hào và phát huy truyền thống vẻ vang của ngành Quản lý nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo trong suốt 66 năm qua, Ban Tôn giáo Phú Yên càng thêm ý thức sâu sắc về trách nhiệm của mình, quyết tâm, đoàn kết, phấn đấu hoàn thành tốt những nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng tỉnh Phú Yên ngày càng phát triển, giàu đẹp.
TRƯƠNG NGỌC TUẤN
Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Nội vụ