Thời gian qua, hoạt động nghiên cứu, ứng dụng KH-CN trên địa bàn tỉnh đã có sự gắn bó chặt chẽ với sản xuất, đời sống, nhu cầu xã hội, góp phần tạo sự chuyển biến rõ rệt về năng suất, chất lượng và hiệu quả trong sản xuất.

Sản phẩm bò một nắng Phú Yên được Cục Sở hữu trí tuệ cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu. Trong ảnh: Sản xuất bò một nắng tại Công ty TNHH Sản xuất thực phẩm A Lý. Ảnh: THÁI HÀ

KH-CN gắn với sản xuất, đời sống

Công ty TNHH Thủy sản Đắc Lộc là đơn vị chủ trì thực hiện đề tài mang tính đột phá trong công nghệ nuôi tôm hùm cũng như có triển vọng ứng dụng cao trong thực tiễn sản xuất: “Hoàn thiện công nghệ nuôi thương phẩm tôm hùm trong bể trên bờ quy mô hàng hóa tại vùng bãi ngang tỉnh Phú Yên”.

Đến nay, sau 2 năm thực hiện, đề tài đã xây dựng 2 quy trình công nghệ nuôi thương phẩm tôm hùm bông và tôm hùm xanh trong bể tuần hoàn trên bờ quy mô hàng hóa; thiết kế và xây dựng 2 mô hình nuôi thương phẩm trong bể tuần hoàn cho 2 đối tượng tôm hùm bông và tôm hùm xanh.

Theo ông Dương Bình Phú, Giám đốc Sở KH-CN, đây là đề tài KH-CN nuôi tôm hùm trên bờ được triển khai đầu tiên trong cả nước do Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản III chuyển giao công nghệ, có ý nghĩa rất lớn trong việc xây dựng ngành Thủy sản theo hướng hiện đại, nâng cao giá trị gia tăng, có khả năng cạnh tranh cao trên thị trường, phát triển bền vững cả về kinh tế - xã hội và môi trường địa phương…

Trước đó, vào cuối năm 2017, Công ty CP Bá Hải phối hợp với Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản III triển khai mô hình nuôi hàu Thái Bình Dương tại các xã, phường thuộc TX Sông Cầu và huyện Tuy An. Ông Nguyễn Thái Hải Anh, Phó Trưởng Phòng Kinh tế TX Sông Cầu cho biết, kết quả dự án đã tiếp nhận và làm chủ được 2 quy trình công nghệ nuôi trồng (1 mô hình sản xuất giống và 1 mô hình nuôi thương phẩm); đồng thời tạo điều kiện cho doanh nghiệp làm chủ được khâu sản xuất giống với năng suất 3 triệu con giống/năm, năng suất 27-30kg/m2.

Đây là dự án mới có triển vọng đối với người dân, nhất là vùng ven biển góp phần tạo sinh kế và phát triển kinh tế bền vững. Bởi hàu Thái Bình Dương là đối tượng có thể nuôi ghép trong lồng bè với nhiều đối tượng nuôi khác tại các vùng nuôi trồng thủy sản của địa phương, mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt. Tuy nhiên, người dân cũng cần tuân thủ quy định của chính quyền địa phương trong quá trình nuôi để tránh tình trạng ô nhiễm môi trường, hạn chế dịch bệnh xảy ra, ổn định vùng nuôi.

Bên cạnh triển khai, nhân rộng các đề tài, dự án KH-CN, thời gian qua, Sở KH-CN đã tăng cường đăng ký nhãn hiệu, nâng tầm thương hiệu cho các sản phẩm đặc sản địa phương. Dưới sự chủ trì thực hiện của Công ty TNHH Sở hữu trí tuệ AGL, vừa qua, sản phẩm bò một nắng và hồ tiêu Sơn Thành của Phú Yên đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH-CN) cấp chứng nhận đăng ký nhãn hiệu…, khẳng định thương hiệu, uy tín, chất lượng, mở rộng thị trường tiêu thụ, mang lại thu nhập ổn định cho người sản xuất.

Đề tài, dự án khoa học có tính thực tiễn cao

Năm 2020, Sở KH-CN tham mưu, đề xuất UBND tỉnh đặt hàng Bộ KH-CN 6 nhiệm vụ cấp quốc gia. Trong đó có các dự án đã được Bộ KH-CN phê duyệt triển khai từ năm 2021 gồm 3 dự án lớn: Công nghệ sản xuất cây cao lương ngọt (Sweet sorghum) và các sản phẩm theo chuỗi giá trị phục vụ tái cơ cấu ngành Nông nghiệp tại Phú Yên và các tỉnh phía Nam; Ứng dụng tiến bộ KH-CN xây dựng mô hình nhân giống, sản xuất dược liệu sâm bố chính, sa nhân tím (Amomum longiligulare T.L.Wu), ba kích (Morinda officinalis How) dưới tán rừng theo GACP lấy nguyên liệu sản xuất trà và một số sản phẩm nước uống thảo dược tại Phú Yên; Ứng dụng KH-CN xây dựng mô hình sản xuất cá chim vây vàng (Trachinotus blochii Lacepede, 1801) theo chuỗi từ trứng, cá bột, cá hương, cá giống đến nuôi thương phẩm trong lồng bè theo công nghệ Na Uy kết hợp với công nghệ 4.0 phục vụ xuất khẩu tại Phú Yên.

Những dự án KH-CN cấp quốc gia này được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, cải thiện đời sống người dân.

Năm nay, ngoài theo dõi, quản lý các nhiệm vụ cấp Nhà nước nói trên, Sở KH-CN còn theo dõi và quản lý 15 nhiệm vụ cấp tỉnh, 1 nhiệm vụ cấp cơ sở; đồng thời đánh giá nghiệm thu 5 đề tài cấp tỉnh và 2 đề tài cấp quốc gia.

“Các đề tài, dự án được triển khai tập trung nghiên cứu ứng dụng ở hầu hết các lĩnh vực sản xuất và đời sống, huy động được sự tham gia nghiên cứu của nhiều ngành, nhiều tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, các trường đại học, các viện, cơ quan nghiên cứu khu vực, Trung ương… để chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật vào cuộc sống. Các đề tài, dự án đưa nhiều cây trồng, vật nuôi mới, giá trị kinh tế cao vào sản xuất; ứng dụng kỹ thuật canh tác mới đem lại hiệu quả rõ rệt, phát triển các loại cây trồng đặc sản có thế mạnh của địa phương”, ông Dương Bình Phú cho biết.

 THÁI HÀ