Hơn 70 năm đã trôi qua, nhưng thời khắc lịch sử hào hùng của ngày Cách mạng Tháng Tám năm xưa vẫn mãi sống dậy trong lòng bao thế hệ người Việt Nam. Cách mạng Tháng Tám thắng lợi do nhiều nhân tố tạo nên, trong đó có thắng lợi của phương thức tiến hành khởi nghĩa toàn dân của Đảng.

Cuộc mít tinh phát động khởi nghĩa giành chính quyền do Mặt trận Việt Minh tổ chức tại Nhà hát Lớn Hà Nội ngày 19/8/1945 - Ảnh: Tư liệu

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân Việt Nam đã làm nên một kỳ tích đầu tiên của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ XX: Tiến hành thành công Cách mạng Tháng Tám - 1945, lật đổ ách thống trị tàn bạo của phát xít Nhật, xóa bỏ chế độ quân chủ lỗi thời, giành quyền độc lập dân tộc, thành lập Nhà nước dân chủ cộng hòa, khôi phục nền thống nhất quốc gia, đưa dân tộc Việt Nam phát triển theo con đường cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân tiến lên chủ nghĩa xã hội.

Quan điểm khởi nghĩa toàn dân của Đảng được thể hiện tập trung trong cuộc Cách mạng Tháng Tám. Nhưng thực tế đã được quán triệt trong quá trình chuẩn bị, Đảng ta đã chú trọng công tác tập hợp, xây dựng lực lượng cách mạng, phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, dựa trên nền tảng liên minh công - nông vững chắc.

Tại Hội nghị Trung ương 8 (5/1941), dưới sự chủ trì của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, Đảng ta đã chủ động chuyển hướng chiến lược phù hợp với tình hình, đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng của nhân dân. Theo đó, khẩu hiệu tập hợp lực lượng đã chĩa mũi nhọn đấu tranh vào chống kẻ thù chính của dân tộc là thực dân xâm lược. Để thu hút được đông đảo các tầng lớp nhân dân vào cuộc đấu tranh giải phóng, Đảng đã chỉ đạo thành lập Mặt trận Việt Minh.

Bởi cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, khởi nghĩa là công việc chung của toàn dân, không phải riêng của Mặt trận Việt Minh hay của Đảng. Việc cứu nước, giải phóng dân tộc là việc chung của toàn dân, ai là người Việt Nam đều phải kề vai gánh vác một phần trách nhiệm. Chỉ có như vậy mới tạo ra được sức mạnh tổng hợp to lớn của toàn dân tộc, đập tan bộ máy nhà nước của giai cấp thống trị, giành chính quyền về tay nhân dân.

Cho đến những năm 1943-1944, các đoàn thể của Mặt trận Việt Minh như: Công nhân cứu quốc, Nông dân cứu quốc, Phụ nữ cứu quốc, Thanh niên cứu quốc đã được thành lập và phát triển nhanh chóng ở khắp các tỉnh, thành phố trong cả nước. Sau khi Nhật đảo chính Pháp, Đảng ta đã ra Chỉ thị “Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”, xác định rõ: phát xít Nhật là kẻ thù chính; đồng thời đưa ra khẩu hiệu “đánh đuổi phát xít Nhật”, phát động cao trào kháng Nhật, cứu nước.

Chủ trương đó được nhân dân đồng tình ủng hộ, vì phát xít Nhật chính là kẻ đang thực hiện chính sách đàn áp, bóc lột hết sức tàn bạo, dã man, gây hận thù lớn với nhân dân ta. Trong lúc cao trào kháng Nhật đang sục sôi khí thế cách mạng, nạn đói đang diễn ra nghiêm trọng ở các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ, Đảng lại kịp thời đưa ra khẩu hiệu: “Phá kho thóc của Nhật để giải quyết nạn đói”. Khẩu hiệu hợp lòng dân đó đã thổi bùng ngọn lửa cách mạng, đưa hàng triệu quần chúng vào cao trào khởi nghĩa, đánh đổ chính quyền phát xít và tay sai.

Ngay khi phát xít Nhật đầu hàng đồng minh, thời cơ Tổng khởi nghĩa đã đến. Đảng đã phát động toàn dân nổi dậy khởi nghĩa. Lãnh tụ Hồ Chí Minh đã kêu gọi đồng bào cả nước đứng dậy “đem sức ta mà giải phóng cho ta”. Đáp lại lời kêu gọi đó, đồng bào cả nước đã đồng loạt đứng dậy tiến hành Tổng khởi nghĩa, giành chính quyền ở khắp các địa phương trong cả nước, lập ra nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á.

Phát huy sức mạnh toàn dân trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Đảng ta tiếp tục chủ trương phát huy sức mạnh to lớn của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới. Đại hội lần thứ XII của Đảng đã khẳng định: Đại đoàn kết toàn dân tộc là đường lối chiến lược của cách mạng Việt Nam, là động lực và nguồn lực to lớn trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng nêu rõ: Tăng cường xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh. Phát huy sức mạnh toàn dân tộc và dân chủ xã hội chủ nghĩa. Phát huy quyền làm chủ của nhân dân, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc.

Phát huy sức mạnh của sự đoàn kết toàn dân dưới sự lãnh đạo của Đảng chính là nội lực mà từng tổ chức cơ sở Đảng hiện nay cần khơi dậy trên mỗi bước đi lên của cách mạng, trong quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Để làm được điều đó, ngoài linh hoạt áp dụng bài học lịch sử vào thực tiễn địa phương, các cơ sở Đảng cần đi sâu vào dân để hiểu dân, nâng cao lòng tin của dân với Đảng.

Với những thành quả cách mạng Việt Nam đã đạt được, dưới sự lãnh đạo đầy bản lĩnh, trí tuệ của một chính Đảng Cộng sản được lý luận Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh soi rọi, với sự quản lý điều hành năng động, sáng tạo của Nhà nước cách mạng Việt Nam, với tài năng, trí thông minh, đức tính cần cù, ý chí và khát vọng vươn lên mãnh liệt của nhân dân ta, tiếp tục phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong bối cảnh lịch sử mới, chúng ta có đầy đủ cơ sở để vững tin vào sự hiện thực hóa mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Nhìn lại chặng đường hơn 30 năm tiến hành công cuộc đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo, nước ta đã đạt được những thành tựu có ý nghĩa lịch sử to lớn. Vai trò của khối đại đoàn kết toàn dân tộc tiếp tục được khẳng định và nâng cao trong đời sống chính trị - xã hội thông qua tổ chức MTTQ Việt Nam. Mối quan hệ gắn bó giữa MTTQ Việt Nam và các tầng lớp nhân dân ngày càng được tăng cường.

Đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước về đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng được hoàn thiện và thể chế hóa bằng các chính sách, pháp luật. Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách, pháp luật nhằm khơi dậy và phát huy sức sáng tạo của các tầng lớp nhân dân, chăm lo, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Chăm lo an sinh xã hội, nhất là đối với đồng bào nghèo, đồng bào vùng sâu vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số. Đời sống nhân dân cải thiện rõ rệt, khối đại đoàn kết toàn dân tộc được củng cố; quốc phòng - an ninh vững chắc, đối ngoại rộng mở, đảm bảo môi trường hòa bình, thuận lợi cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế…

Thế và lực của đất nước, sức mạnh tổng hợp quốc gia được nâng cao, tạo tiền đề quý báu cho giai đoạn phát triển tiếp theo. Các tầng lớp nhân dân chung sức, chung lòng cùng Đảng, Nhà nước vượt qua khó khăn, thử thách, giữ vững sự ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an sinh xã hội và tiếp tục nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Phát huy tinh thần đoàn kết toàn dân trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta hôm nay tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, ý chí tự lực, tự cường, vượt qua mọi khó khăn, phấn đấu hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN, thực hiện đúng như lời dạy của Bác: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết; Thành công, thành công, đại thành công”.

Cuộc Tổng khởi nghĩa diễn ra trong điều kiện thời cơ đã chín muồi, nhưng chính khí thế của quần chúng, biểu hiện sức mạnh của tinh thần đoàn kết dân tộc, đã làm cho các thế lực phản động khiếp sợ. Sức mạnh của nhân dân trong Cách mạng Tháng Tám là sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc được kế thừa và phát huy cao độ.

Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng, khởi nghĩa là công việc chung của toàn dân, không phải riêng của Mặt trận Việt Minh hay của Đảng.

NGUYỄN THỊ HOA

(Trường Chính trị Phú Yên)