Ngày 4/3 (tức 28 tháng Giêng năm Kỷ Hợi), UBND huyện Tuy An long trọng tổ chức lễ dâng hương tưởng niệm 132 năm Ngày mất Danh nhân lịch sử Lê Thành Phương (1887-2019) tại Di tích lịch sử cấp quốc gia Đền thờ Lê Thành Phương ở thôn Mỹ Phú 1, xã An Hiệp.
Các đồng chí: Huỳnh Tấn Việt, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Nguyễn Quốc Hoàn, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh; Lương Mộng Sanh, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Thành ủy Tuy Hòa; Phan Đình Phùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, cùng lãnh đạo các sở, ban ngành, đoàn thể, địa phương, lực lượng vũ trang và đông đảo nhân dân địa phương đến dự.
Tại lễ dâng hương, Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Tuy An Bùi Văn Thành đọc diễn văn ôn lại cuộc đời, sự nghiệp và công lao Danh nhân Lê Thành Phương.
Sinh năm 1825 tại làng Mỹ Phú, tổng Xuân Vinh (nay thuộc thôn Mỹ Phú 1, xã An Hiệp, huyện Tuy An) trong một gia đình có truyền thống nho học và giàu lòng yêu nước, Lê Thành Phương thi đỗ tú tài năm 30 tuổi và mở trường dạy học ở quê nhà. Năm 1885, hưởng ứng chiếu Cần Vương của vua Hàm Nghi, Lê Thành Phương cùng một số sĩ phu, văn thân yêu nước ở Phú Yên đứng lên tập hợp lực lượng nghĩa quân, dựng cờ khởi nghĩa chống thực dân Pháp xâm lược.
Ngày 11/2/1887, trên đường về Tuy Hòa để chuẩn bị kế hoạch tổng phản công chiếm lại đồng bằng, Lê Thành Phương sa vào tay giặc. Địch dùng mọi thủ đoạn dụ dỗ mua chuộc, tra tấn nhưng không lay chuyển ý chí sắt đá của ông. Lê Thành Phương khẳng khái trước quân thù với câu nói bất hủ: “Ninh thọ tử bất ninh thọ nhục” (Thà chịu chết chứ không sống nhục).
Ngày 20/2/1887 (tức 28 tháng Giêng năm Đinh Hợi), quân thù ra lệnh xử tử Lê Thành Phương cùng một số nghĩa quân tại bến đò Cây Dừa (thuộc xã An Dân, huyện Tuy An ngày nay). Trước khi bị hành hình, Lê Thành Phương đã ung dung ngâm bài thơ “tuyệt bút” để bày tỏ tấm lòng yêu nước tha thiết, nỗi uất hận, oán thù lũ giặc ngoại xâm và bọn tay sai bán nước; đồng thời gửi gắm niềm tin vào hậu thế mai sau.
Cuộc khởi nghĩa do Lê Thành Phương tổ chức, lãnh đạo thể hiện rõ ý thức độc lập tự chủ và bản lĩnh quật cường, anh dũng của nhân dân Phú Yên. Năm 1996, Mộ và Đền thờ Danh nhân Lê Thành Phương được công nhận Di tích lịch sử cấp quốc gia. Hàng năm, cứ vào ngày mất của ông, nhiều người dân tìm đến thắp hương, tưởng nhớ ông; chính quyền địa phương tổ chức lễ hội với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao thu hút nhiều người tham gia.
THIÊN LÝ
